برجسته‌سازی در داستان کوتاه «دوباره از همان خیابانها» (اثر بیژن نجدی)
محورهای موضوعی : ادبیات فارسی
علی تسلیمی
1
(
نویسنده
)
کلید واژه: هنجارگریزی, فرمالیسم, برجسته‌سازی, داستان کوتاه, بیژن نجدی,
چکیده مقاله :
رجسته سازی یکی از اصطلاحات مرتبط با فرمالیسم روس است. بر اساس این نظریه دریافت ما از زندگی همواره در اثر عادت ملال آور می شود چرا که جریان خودکارسازی همه چیز را فرسوده می کند، لذا نویسندگان از طریق صناعات چشمگیر زبانی و هنجارگریزی های خلاقانه می توانند زبان را رو به جلو هدایت کرده و از وضعیت پس افتادگی، ایستایی و رکود بیرون آورند. در این مقاله داستان کوتاه دوباره از همان خیابان ها اثر بیژن نجدی از منظر برجسته‌سازی مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه آن، نشان داده شده است که نجدی با به کارگیری زبان شاعرانه در داستان از طریق پارادوکس، تشخیص، تصاویر اکسپرسیونیستی، تقابل، تکرار، تشبیه های آشنایی زدایانه، حسامیزی و تکنیک های پسامدرنی چون فراداستان، زاویه دید لغزنده، بازگشت به گذشته، زبان داستان خویش را برجسته و خود را به عنوان داستان نویس خلاق مطرح کرده است.
1ـ تسلیمی، علی. نقد ادبی (نظریههای ادبی و کاربرد آنها در ادبیات فارسی). تهران: کتاب آمه، الف 1388.
2ـ تسلیمی، علی. گزارههایی در ادبیات معاصر ایران(داستان). تهران: کتاب آمه، ب 1388.
3ـ حقوقی، محمد. شعر نو از آغاز تا امروز. تهران: یوشیج، 1369.
4ـ سجودی، فرزان. ساختگرایی، پساساختگرایی و مطالعات ادبی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، 1380.
5ـ سلدن، رامان؛ ویدسون، پ. راهنمای نظریه ادبی معاصر. ترجمه عباس مخبر. تهران: طرح نو، 1377.
6ـ صفوی،کوروش. از زبانشناسی به ادبیات. ج1، تهران: چشمه، 1373.
7ـ میرصادقی،جمال. میرصادقی، میمنت. واژهنامه هنرداستاننویسی (فرهنگ تفصیلی اصطلاح‌های ادبیات داستانی). تهران: کتاب مهناز، 1377.
8ـ نجدی، بیژن. دوباره از همان خیابانها. تهران: مرکز، 1379.
9ـ هارلند، ریچارد. دیباچهای تاریخی بر نظریه ادبی از افلاطون تا بارت. ترجمه بهزاد برکت. رشت. دانشگاه گیلان، 1386.
10- shklovsky ,victor,1988,"Art as Technique",in Lodge,David(ed), Modern criticism and Theory,London :Longman.
11- klinkowitz, Jerome,1998,"metafiction" the Encyclopedia of the novel.chicago, London: Fitzroy Dearborn publishers.
