جایگاه «نور و حقیقت محمّدی» در دیوان سیّد عمادالدّین نسیمی

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

نرگس اصغری گوار ¹ (استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران.)

تاریخ دریافت : 1398/10/19 تاریخ پذیرش : 1398/10/19 تاریخ انتشار : 1398/10/01

کلید واژه: حروفیّه, فضل الله نعیمی, عمادالدّین نسیمی, کلمه, نور محمّدی, حقیقت محمّدی, Haghigat Muhammadi, Hurufieh, Kalema, Kalematollah, Fazlullah Naimi, Imadaddin Nasimi,

چکیده مقاله :

یکی از مهم‌ّترین و زیباترین ویژگی‌های عرفان اسلامی حقیقت محمّدیه است و مراد از آن به اصطلاح متصوّفه و عرفا، ذات احدیّت به اعتبار تعین اوّل و مظهر اسم جامع‌الله است. این حقیقت به عنوان مبدأ و معاد، شالودۀ نظام آفرینش، نخستین وجود منبسط و تجلّی حقّ، سبب حدوث و بقای عالم، واسطۀ حقّ و خلق و غایت نظام هستی معرفی شده است. سایر اصناف موجودات به دلیل خلقت متمایز با تفاوت مراتب از چکیده و عصارۀ آن نور اعظم به گونه‌ای بهره‌مند می‌شوند. دیگر انبیاء مظاهری از نبوت مطلقۀ حضرت محمّد(ص) بشمار می‌روند و هر یک از پیامبران در حکم شعاعی از آفتاب دولت احمدی و از شئون و مراتب و فروع آن هستند. نسیمی از این آموزۀ ابن‌عربی یعنی حقیقت و نور محمّدی استفاده نموده و آن را با نور فضل مطابقت داده است یعنی به‌ جای حضرت محمّد(ص)، فضل الله نعیمی استرآبادی1 بنیانگذار این فرقه را جایگزین کرده‌ و بدین ترتیب استمرار سلسلۀ انبیا را به نور فضل نسبت داده‌ است. این تحقّیق با نگاهی به دیوان سیّد عمادالدّین نسیمی- موفّق‌ترین شاعر فرقۀ حروفیه- به روش تحلیل محتوا به انجام رسیده است و هدف از آن بررسیِ برداشت این شاعر از حقیقت نور محمّدیه است.

چکیده انگلیسی:

One of the most beautiful features of Islamic mysticism is the meaning of the term Mtsvfh Mohammedyyah and mystics, nature Ahdyt to determine the validity and represents the first comprehensive name Allah.This Haghigha is the beginning of creation because it is durable and it is introduced as the mediator of God and creatures.There are a variety of other things that have to be. The rest of the light radius Prophets Hazrat Muhammad And its branches are considered.      This Research With Reference to view Seyyid Imadaddin Nasimi - the most successful poet sect collections - method "content analysis" was performed to examine the purpose of the collections of the Haghigat muhammadyyah