تحلیل عرفانی یکصدوده کلمه از مناقب اهل‌البیت در نهج‌البلاغه
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
ابوالفضل قهاری
1
(استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن،ایران.
Ab.ghahari@yahoo.com)
کلید واژه: نهج البلاغه, Nahj al-Balaghah, مناقب, virtues, اهل بیت, Ahl Al-Bayt, یکصدوده کلمه, 110 words,
چکیده مقاله :
نهج البلاغه گوشه‌هایی از سخنان انسان والایی است که هم در عرفان نظری و هم در عرفان عملی، عارف کامل است، اگر چه تمام آموزه‌های عرفانی امام علی (علیه‌السلام) در نهج البلاغه گرد‌آوری نشده است .امام عارفان علی ((ع)) خود در این باره می‌فرماید: "نحن شجرة النبوة و محط الرسالة و مختلف الملائکة، و معادن العلم و ینابیع الحکم...."؛ یعنی ،این ماییم که نبوت را درخت، رسالت را فرودگاه، فرشتگان را جایگاه آمد و شد، دانش را کانون و حکمت را چشمه‌های جوشانیم، پس اگر علم و دانشی هست و اگر عرفانی وجوددارد، در خاندان وحی و رسالت یعنی علی و فرزندانش یافت می‌شود. مولای متقیان در جای جای نهج البلاغه در مناسبت های مختلف به فضایل و مناقب انحصاری اهل بیت اشاراتی دارد تا در حد توان و مقدورات دغلبازان و توطئه گران را رسوانماید. مولای متقیان به آن دسته از فضایل و مناقب اهل البیت اشاره می کند که جز مدعیان کذّاب جرأت نکردند مدعی داشتن آن مناقب و فضایل باشند. در مقاله حاضر به استناد قرآن کریم و احادیث نبوی و به اتکا گفته های اهل عرفان و لغت در معنی اهل بیت نقد و بررسی می شود و با دلایل متقن ثابت خواهدشد که مقصود از اهل بیت در کلام رسول خدا (ص) و ائمه طاهرین (ع) فقط ال عباست و بس و شامل زوجات رسول خدا (ص) در آیه تطهیر نمی شود و پس از آن به فرازهای از نهج البلاغه اشاره خواهدشد که مولای متقیان امیرالمؤمنان به ذکر فضایل و مناقب انحصاری آنان می پردازد و در توجیه و تفسیر این فضایل و مناقب از مهم ترین و معتبرترین شارحان نهج البلاغه استفاده شد. باشد که هدیه ای ناقابل به پیشگاه اهل بیت و ائمه طاهرین (ع) باشد و شکی نیست همه این مناقب نشأت گرفته ازمقام عرفانی اهل بیت (ع)است. ایشان می فرماید: هُم موضع سِرّه. آنان جایگاه راز خدایند. باید عارف به رازهای خداوند باشد وگرنه چگونه می توان گفت آنان جایگاه رازخداوندند.
Nahj al-Balagha is the words of Imam Ali, a sublime person who is perfect in theoretical and applied mysticim. Indeed, Imam Ali’s all mystical teachings are not reflected in this great book. He says that we ( Ahl al- Bayt) are the origin of wisdom, so if there is any knowledge and wisdom in the existence or even there is any mystical ideas and thoughts, they belong to us tatally. Thus we can frequently find the virtues of Aha al-Bayt and their sublime thoughts in Nahj al-Balagha. In this article we study these great virtues by citation to Quran and Ahadith-e Nabavi and we also analyse deeply the meaning of Ahl al-Bayt and one of the most verces of Quran which is called “Verse of Tathiir”. Many of the famous interpretations( Sharh va Tafsir) of Nahj al-Balghah are used as the authentic refrences in the present article. As a result we find that all the mentioned virtues of Ahl al-Bayt are originated and derived from their mystical aspect of life. A descriptive-analytical method based on library research has been used in this study.
_||_
