مقایسه تطبیقی تفسیر عرفانی امام‌خمینی(ره) و تفسیر علامه‌طباطبایی (با رویکرد عرفانی، کلامی و ادبی)

محورهای موضوعی : عرفان اسلامی

حسن وهاب‌پور ¹ (دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.)
محمدحسین صائینی ² (استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.نویسنده مسئول: [e-mail])
فرهاد ادریسی ³ (دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.)

تاریخ دریافت : 1399/09/10 تاریخ پذیرش : 1399/11/02 تاریخ انتشار : 1402/07/01

کلید واژه: علامه طباطبایی, Allameh Tabatabaei, امام خمینی(ره), روش‌شناسی تفسیر, comparative interpretation, interpretation methodology, تفسیر تطبیقی, سوره حمد, ImamKhomeini,

چکیده مقاله :

با توجه به شخصیت علمی، عرفانی و سیاسی حضرت امام خمینی (ره) از یک سو و شخصیت علمی و عرفانی علامه طباطبایی از سوی دیگر، برآن شدیم که دیدگاه های تفسیری این دو بزرگوار را به صورت روش شناسانه مورد واکاوی و بررسی قراردهیم. دعوت به قرآن و بازگشت به این کتاب آسمانی ، چیزی است که در تفسیر و دیدگاه های این مفسران به خوبی منعکس شده است. روش تحقیق مقاله، براساس نوشته ها و سخنرانی حضرت امام دربارۀ سوره حمد بوده که به صورت تطبیقی با المیزان، مورد بررسی قرارگرفته است. با تبیین دیدگاه های امام خمینی (ره) و علامه طباطبایی، اولاً جامعیت تفسیری در اقوال ایشان و روش مندی و قرآن گرایی ایشان معلوم گشته و ثانیاً اهمیت قرآن در جهت دهی به زندگی اجتماعی و فردی این بزرگوارن روشن می گردد و در نهایت با اسلوب تفسیری مستنبط از آراء ایشان، می توان به تفسیر دیگر آیات پرداخت. از دیگر نتایج مقاله می توان به شناخت منهج، گرایش و صبغه تفسیری امام خمینی(ره) و علامه طباطبایی اشاره نمود که در تفسیر امام خمینی گرایش عرفانی به وضوح دیده شده ولی در تفسیر المیزان گرایش فلسفی مفسر ظهور و بروز دارد.

چکیده انگلیسی:

By considering the scientific, mystic and political personality of Imam Khomeini on the one hand, and the scientific and mystical character of Tabatabaei on the other hand, we are going to survey the view of two great persons as declared. The return to the Qur'an and the Muslim holy book is something that is well reflected in the interpretation and interpretive views of the interpreters. Research method in this paper is based on the writings and speeches of Imam Khomeini which has been investigated comparatively in Tabatabaeis' interpretation of Quran verses. By clarifying the views of Imam Khomeini and Tabatabaei, the importance of Quran in their social and personal life is revealed. Other verses of the Quran can be interpreted by using similar interpretation method.