«بررسی آداب صحبت وخلوت در تصوّف»
محورهای موضوعی : عرفان اسلامیمهدی جباری 1 , فرهاد طهماسبی 2
1 - داشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران.
2 - استادیار گروه ادبیات فارسی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران
کلید واژه: وصال حق, آداب صحبت, تصوّف, آداب خلوت,
چکیده مقاله :
آداب ورسوم صوفیه نشانگر مبانی فکری واعتقادی آنان است.صحبت وخلوت به عنوان آداب تصوّف اسلامی،نقشی مؤثر در زندگی فردی واجتماعی اهل تصوّف اسلامی وسیر وسلوک آنان در جهت نیل به حقیقت داشته اند. به طوری که صحبت، مجالی برای بروز دادن و صفات برجسته صوفیان همچون ایثار و از خودگذشتگی فراهم می کرده است وتبتّل و خلوت ، ضمن پالایش صفات مذموم از آن ها روح وضمیرشان را برای تجلی انوار الهی مستعد می ساخته است.برخی از صوفیان کسب رضای خداوندی رابه واسطه ی صحبت با خلق وتسامح با آنان طلب می کردند وبرخی با التزام به خلوت وانصراف از ماسوی الله و تزکیه ی باطن، درپی وصول بی واسطه به حق بوده اند. در این مقاله به بیان ماهیّت صحبت وخلوت، نزد اهل طریقت، وبررسی دلایل رویکرد متمایزآنان نسبت به مصاحبت با خلق یا اختیار عزلت، در سه گروه مختلفپرداخته می شود و تشابه وپیوند باطنی صحبت وخلوت صوفیانه در جهت وصول به هدفی مشترک،علی رغم وجود تفاوت ظاهریشان ،مورد واکاوی قرار می گیرد.
Customs and traditions of Sofia indicate their mental and doctrinal principles. Their companionship and solitude as the Islamic Sufi rituals, has an effective role in individual and social life of Islamic Sufis and their Seir and Suluk in order to accomplish the truth. So that the companionship, has provided an opportunity for displaying the outstanding characteristics of the Sufis like dedication and devotion, and solitude in addition to refining the condemned from them, have disposed their mind and spirit. Some Sufis were demanding God’s satisfaction through talking to people and leniency and some of them with commitment to solitude and withdrawing from other than Allah were searching to achieve to Allah without any intermediaries. In this paper the nature of companionship and solitude, besides Sufi, and studying the reasons of their distinctive approach toward companionship with the people or taking the hermitage in three different groups have been discussed; and the similarity and intrinsic links of Sufi’s companionship and solitude to reaching a common goal, despite their apparent differences have analyzed.
