مناظره با ابلیس در ادب عرفانی
محورهای موضوعی : عرفان اسلامی
علی اکبر افراسیاب پور
1
(عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی)
فرشته سعدی
2
(دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی)
فریبا میربلوک بزرگی
3
(پژوهشگر آموزش و پرورش منطقه چهار تهران)
کلید واژه: حدیث نفس, شیطان, مناظره, توحید, ادبیات تعلیمی,
چکیده مقاله :
ابلیس در متون نظم و نثر فارسی هم مطرح گردیده است و گفتگو یا مناظره با ابلیس به گونه‌ای اختصاصی در ادبیات عرفانی قابل شناسایی است. عارفان با الگو گرفتن از قرآن کریم و دیگر کتاب‌های آسمانی، در قالب حکایات و مجادله‌هایی که بین ابلیس و پیامبران و یا عارفان ترسیم نموده‌اند که در ضمن آن به پرسش و اشکال‌هاییعقیدتی هم پاسخ داده‌اندجنبۀبرجسته‌ای از ادبیات تعلیمی را به نمایش گذاشته‌اند و ابلیس در اغلب مناظرات تلاش دارد که عمل خود را توجیه کند و خود را عاشق راستین معرفی نماید. برخی ابلیس را مظهر اخلاق ناپسندی چون تکبر و غرور و تند خویی و نمادی برای قهر الهی دانسته‌اند، از طرفی چون خداوند را احسن الخالقین می‌دانسته‌اند که همه چیز را حکیمانه و خیرخواهانه آفریده است، برای خلقت ابلیس هم حکمت‌هایی سودمند جستجو نموده‌اند که ناآشنایان گمان کرده‌اند از ابلیس دفاع شده است، چنانکه او را کارگزار الهی برای آزمایش انسان‌ها خوانده‌اند. در اینجا مناظره با ابلیس در پنج شیوۀ مناظره با خداوند، انبیا، عرفا، باخود و افراد ناشناس بررسی گردیده است و نمونه‌های آن از ادبیات عرفانی استخراج شده است.
Satan has been discussed in Persian poetry and prose and the dialogue or debate with the devil in the mystical literature can be identified as specific. Mystics have modeled over the holy Quran and other holy books in the form of anecdotes and arguments that have been drawn between the devil, the prophets and mystics. It also forms the opinion that the answer to the question takes ideological forms. In most debates, the Satan is trying to justify your actions and your true love will introduce salient aspect of educational literature. Most of the serpents are represented as the embodiment of moral arrogance and pride, irascibility and implausibility and have been a symbol of the divine wrath, since God is well known that all things wise and benevolent Alkhalqyn has created, The wisdom of the serpent to the creation of useful search have assumed that the mother who is the Devil defense, As a broker, he has been called of God to test humans. Here's a five-way debate with Satan debate with God, prophets, mystics, and take samples of the unknown and mystical literature review has been used.
