بررسی رشد و نمو جنینی در سنجاب های زرد ایرانی(Spermophilus fulvus) و مقایسه الکتروفوروزی پروتئین‌های سرم خون وسیتوژنتیکی این سنجاب با سنجاب خاکستری(Spermophilus xanthoprymnus (Mammalia: Rodentia) در ایران

محورهای موضوعی : مجله پلاسما و نشانگرهای زیستی

محمد مرادی قرخلو ¹

1 - دانشگاه زنجان، دانشکده علوم، گروه زیست شناسی،زنجان. ایران

تاریخ دریافت : 1400/09/08 تاریخ پذیرش : 1400/11/16 تاریخ انتشار : 1400/12/01

کلید واژه: development, رشد و نمو, پروتئین آلبومین, پروتئین گلوبین, سنجاب زرد, Albumin Proteins, Globulin Proteins, Yellow Squirrels,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: دربین خانواده سنجاب ها(Sciuridae)، سنجاب های زردایرانی(Spermophilus fulvus) ، طولانی ترین خواب تابستانی را دارند. در این سنجاب ها از اواخر مرداد ماه خواب تابستانی شروع شده و تا اواخر بهمن ماه این خواب ادامه پیدا می کند. هدف از این پژوهش بررسی رشد و نمو جنینی درسنجاب های زرد ایرانی(Spermophilus fulvus) و مقایسه الکتروفوروزی پروتئین‌های سرم خون و سیتوژنتیکی این سنجاب با سنجاب خاکستریSpermophilus xanthoprymnus Mammalia: Rodentia در ایران است. روش کار: جهت شناسایی گونه های سنجاب زمینی(Spermphilus)در ایران، تعداد 48 سر(28سرنرو20سرماده) از شمال شرقی ایران(مشهد و بجنورد)، از غرب ایران(کردستان، همدان، قزوین و زنجان) و شمال غربی ایران(پیراحمدکندی٬ کلیسا کندی و روستای نادو) جمع آوری گردید و پروتئین‌های گلوبولین و آلبومین سرم خون همه نمونه ها با استفاده از تکنیک SDS-PAGE مورد آزمایش قرار گرفتند. مطالعات کاریولوژیکی نیزباروش Ford and Hamerton ، ازسلول های مغزاستخوان نمونه ها، کاریوتایپ تهیه گردید. یافته ها: دراجرای این پروژه، باجمع آوری تعداد زیادی نوزاد از چندین لانه دراردیبهشت ماه، هم چنین بررسی رشد و نمو نوزادان درآزمایشگاه، مشخص گردیدکه این سنجاب ها، در سال یک بارزاد و ولد می کنند و در هر زایش 5- 7نوزاد به دنیا می آورند. نتایج حاصل ازاین مطالعات نشان دادکه در محدوده رسوبی پروتئین‌های گلوبولین(( Globulin = G ٬ نمونه‌های شمال شرقی و غرب ایران 5 باند الکتروفوروزی و در نمونه‌های شمال غربی ایران 11 باند الکتروفوروزی را ایجاد نمودند. درمحدوده رسوبی پروتئین‌های آلبومین(Albumin = A) برای تمامی نمونه های شمال شرقی و غرب ایران، تنها یک باند و برای نمونه های شمال غربی ایران 4 باند الکتروفوروزی را ایجاد کردند. برای قطعیت دادن نتایج حاصل ازمطالعات الکتروفوروزی در پراکنش دو گونه از این سنجاب ها در محدوده جمع آوری شده ازایران، نتایج کاریوتایپی حاصل نشان داد، که نمونه های شرق وشمال شرقی ایران( مشهد وبجنورد) و غرب ایران(قزوین، همدان ، زنجان وکردستان ) دارای دیپلوئید کروموزوم 36=n2 عدد و در کاریوتیپ شمال غربی ایران( ماکو ) دیپلوئید کروموزوم ها42=n2 عدد شمارش گردید. نتیجه گیری: نتایج حاصل ازاین دو روش الکتروفورزی وکاریولوژیکی نشان دادکه در سنجاب های زمینی ایران، گونه Spermophilus fulvus در شرق و شمال شرقی و غرب ایران وگونه Spermophilus xanthoprymnus در شمال غربی ایران پراکنش دارند.

چکیده انگلیسی:

Inroduction & Objective: Among the squirrel family (Sciuridae), the yellow ground squirrel (Spermophilus fulvus) has the longest summer sleep. Summer sleep of these squirrels begins in late winter and continues until late February. The aim of the present study was Evaluation of Embryonic Development in Yellow Ground Squirrels (Spermophilus fulvus) and Electrophoresis Comparison of Serum and Cytogenetic Proteins of TheseSquirrels with Gray Squirrels (Spermophilus xanthoprymnus) (Mammalia: Rodentia) in Iran. Material and Method: In this project, a large number of babies were collected from several nests in May, and their development was examined in the laboratory.In this way, it was found that these squirrels give birth once a year, with 5-7 babies per calving.48 squirrels (28 males and 20 females) were collected from northeastern Iran (Mashhad and Bojnourd), western Iran (Kurdistan, Hamedan, Qazvin, and Zanjan), and northeastern Iran (Pīr Aḩmad Kandī, Kelisay-e Kandy, and Nadu village) to identify the species of ground squirrel (Spermphilus).The globulin and albumin proteins of all samples were first tested using the SDP-PAGE technique. Results: According to the results, in the sedimentary range of globulin proteins (G = Globulin), the samples collected from northeastern and western Iran formed 5 electrophoretic bands and those collected from northwestern Iran formed 11 electrophoretic bands.Besides, in the sedimentary range of albumin proteins (A = Albumin), the samples collected from northeastern and western Iran formed only one electrophoresis band and those collected from northwestern Iran formed 4 electrophoretic bands.During the karyological studies according to the method proposed by Ford and Hamerton, karyotypes were obtained from bone marrow cells to confirm the results of electrophoresis studies on the distribution of two of these squirrels in the collection areas in Iran.The results indicated that the karyotype of the samples collected from northeastern Iran (Mashhad) and western Iran (Qazvin, Hamedan, Zanjan, and Kurdistan) had 36 diploid chromosomes (2n = 36) and that the karyotype of the samples collected from northwestern Iran (Mako) had 42 diploid chromosomes (2n = 42). Conclusion: According to the results of electrophoresis and karyological methods, among ground squirrels, Sprmophilus fulvus species are distributed in northeastern and western Iran and Spermophilus xanthoprymnus species are distributed in northwestern Iran.

منابع و مأخذ:

1.Bennet, E.T. (1835). Mammals of the neighbomoad of Trebizond and Erzeroum, Porc. Zool. Sci. London, 3;89.90.

2.Corbet, G. B. (1978). The mammals of the palearctic region. A taxonomic review. British museum. N.H. London and Ithaca, 1-314.

3.Dogramaci, S., Kefelioglu, H., Gunduz, I. (1994). Turkiye Spermophilius (Mammalia: Rodentia) cinsinin karyolojik analizi. Turkish Journal of Zoology, 18; 167-170. Ankara.

4.Ellerrman, J. R., Morrison, S. (1951). checklist of palearctic region and Indian mammals 1758 to 1946. London, 1-808.

5.Esen, A. (1978). Simple method for quantitative, Semiqantitative, and qualitative assuy of protein. -Analyticlal Biochemistry, 89; 264-273.

6.Ford. C.E., Hamerton. J.L. (1998). A colchivcine-hypotonic-citrate squash sequence for mammalian chromosomes. Stain Technol, 31ک 247-251.

7.Geoffroy, I. (1999). In belanger, voyaye auz indes orientalis paris.

8.Karabag, T. (1953). Ankara dolaylarindaki Tarla sincaplarinin (Citellus, larin) Biologisi ve Bunlarla Savas Usulleri. Ankara. Univ. Zir. Fak. Yay. 48-68.

9.Kumerloeve, H. (1975). Die saugetiere (Mammalia) der Turkei- Veroffentlichungen der zoologischon. Staatssammlung Munchen 18; 69-225. Munich.

10.Osborn. D. (1964). The porcupine, Beaver, Jerboas and dormice of Turkey. (Mammalia: Rodentia), 28;522-522.

11.Satunin, K. A. (1909). Ueber einen neuen Ziesel aus Nord- Parisa. Ann. Mus. Zool. St. Peresb., 14;1.

12.Simsek, N. (2008). Turkey tarla sincaplari. Spermophilus citellus (L. 1766). (Mammalia: Rodentia) Alt turlerinin ayirt edilmesinde Baculumun onem. Doga, TR. Bio. D 10(3); 386-390.

13.Mitchell- Jones, A. J., Amori, G., Bogdanowiez, W., krystufek, B., P. J. H. Relinders, F. Spitzenberger, M. Stubbe, J. M. B. Thissen, V. Vohralik and J. Zima (1999): The Atlas of European Mammals.- London.

14.MORADI, M., VAHDATI, A. (2005). Journal Science University of Tehran (in the press).

15.Mursaloglu, B. (2006). Statistisal significance of secondary sexual variation in Citellus citellus (Mammalia: Rodentia) and new Subspecies of Citellus (Mammalia: Rodentia) and new Subspecies of Citellus citellus from Turkey. Comm. Fac. Sci. Unive. Ankara. C., 9; 252-273.

16.Reyhan, C., Mohammad, M., Sakir, O. (2006). Distibution and electrophoreti

aspects of blood-serum proteins of the genus spermophilus (Mammalia:Rodentia)in Eastern Turkey and Iran. Pakistan Journal of Biological Sciences, 9 (3); 519- 521.

17.Reyhan, C., Özkurt, Ş. (2002). Electrophoretic comparison of blood-serum proteins of Spermophilus citellus and Spermophilus xanthoprymnus(Mammalia: Rodentia) in Turkey. Zoology in The Middle East, 25; 5-8.

18.Thomas, O. (1907). on mammals from northern persia presented to the national museum by Col, A. C. Bailward. Ann, Mag, Nat, Hist. (Ser. 7), 20;196-202.

19.Wilson, E., Reeder , M. N. (1993). Mammals Species of the world. Secon Ed- Washington and London.428

.