نقش شفقت خود و حمایت اجتماعی ادراک‌شده در پیش‌بینی اعتیاد اینترنتی دانشجویان

محورهای موضوعی : تربیتی

زهرا شهابی نژاد ¹ , سعید زندی ² , ساناز عزیزمحمدی ³

1 - کارشناس ارشد مشاوره و راهنمایی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری مشاوره، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
3 - کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی، دانشگاه آزاد واحد تنکابن، تنکابن، ایران

تاریخ دریافت : 1396/01/01 تاریخ پذیرش : 1396/12/14 تاریخ انتشار : 1396/12/01

کلید واژه: دانشجویان, اعتیاد به اینترنت, حمایت اجتماعی, خود-دلسوزی,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش بررسی نقش پیش‌بینی‌کنندگی شفقت خود و حمایت اجتماعی در اعتیاد اینترنتیدانشجویان بود. این مطالعه از نظر هدف جزء مطالعات بنیادی و از نظر شیوة گردآوری داده‌ها، یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. تعداد 120 دانشجو (60 دختر و 60 پسر) از بین دانشجویان دانشگاه تهران و با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب و از آن‌ها خواسته شد که پرسشنامه‌های شفقت خود (نف، 2003)، حمایت اجتماعی (فلمینگ، باوم، گیسرل و گچل، 1982) و اعتیاد به اینترنت (یانگ، 1998) را تکمیل نمایند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد حمایت اجتماعی و شفقت خود به‌طور معناداری توان تبیین 758/0 درصد از واریانس اعتیاد به اینترنت را دارند (001/0 p<). یافته‌ها همچنین نشان داد که متغیر شفقت خود با پیش‌بینی 719/0 درصد از واریانس اعتیاد به اینترنت (001/0p<)، اهمیت و قدرت بالاتری در این فرایند دارد. در میان مؤلفه‌های شفقت خود، ذهن‌آگاهی، قضاوت در مورد خود و احساسات مشترک انسانی به‌طور معناداری قادر به تبیین 711/0 درصد از واریانس اعتیاد به اینترنت بودند (001/0 p<) که از میان آن‌ها، ذهن‌آگاهی بالاترین ذهنبالاترین اهمیت را در این فرایند نشان داد.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this study was to determine the role of self-compassion and social support in predictiong internet addiction among university students. Using multistage cluster sampling method, 120 students (60 female and 60 male) were selected from University of Tehran and they were asked to complete Self-Compassion Scale (SCS), Internet Addiction Questionnaire, and Perceived Social Support Questionnaire. Results of stepwise regression analysis demonstrated that self-compassion and social support significantly explain 0.758 percent of variance in internet addiction (p<0.001). Additionally, the findings also showed that self-compassion, predicting 0.719 percent of internet addiction (p<0.001), is of more importance and power in this process. Among self-compassion components, mindfulness, self-judgment, and common humanity significantly predicted 0.711 percent of variance in internet addiction (p<0.001); among these component, mindfulness demonstrated the highest role in this process.

منابع و مأخذ:

آخوندی، ا.(1376). بررسی رابطة حمایت اجتماعی ادراک‌شده با سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان شهر تهران. پایان‌نامة کارشناسی ارشد (منتشرنشده)، دانشگاه تربیت مدرس.

                       

2. Tavolacci,      Meyrignac, Richard, Dechelotte & Ladner      4. Riordan, Flett, Hunter, Scarf &      Conner

                          

1. Teixeira      3. Fear Of      Missing Out (FOMO)      5. Hajhosseini,      Zandi, Hosseini-Shabanan, & Madani

    

 

 

 

 

اکبری زردخانه، س. و زندی، س. (1395). پیش‌بینی پذیرش اعتیاد دانشجویان بر اساس احساسات خودکارآمدی و حمایت اجتماعی آنان. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 17(2)، 36-44.

امیدوار، ا. و صارمی، ع.(1381). اعتیاد بهاینترنت: توصیف، سبب‌شناسی، پیشگیری، درمان ومقیاس‌های سنجش اختلال اعتیاد به اینترنت. مشهد: انتشارات تمرین.

بیرامی، م.؛ موحدی، ی. و موحدی، م. (1393). ارتباط حمایت اجتماعی ادراک‌شده و احساس تنهایی اجتماعی-عاطفی با اعتیاد به اینترنت در جامعة دانشجویی. شناخت اجتماعی، 3(6)، 109-21.‌

حسینی نجدانی، م.(1375). بررسی ارتباط بین حمایت اجتماعی و سازگاری شخصی درنوجوانان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد روان‌شناسی (منتشرنشده)، دانشگاه تهران.

خسروی، ص.؛ صادقی، م. و یابنده، م. (1392). کفایت روان‌سنجی مقیاس شفقت خود. روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 3(13)، 47-59.

شایق، س.؛ آزاد، ح. و بهرامی، ه. (1388). بررسی اعتیاد به اینترنت و رابطة آن با ویژگی‌های شخصیتی در نوجوانان تهران. مجلةعلمیپژوهشی اصول بهداشت روانی، 11(2)، 149-158.

صانعی دهکردی، س. (1387). بررسی رابطة ساده و چندگانة اضطراب اجتماعی، ابراز وجود و احساستنهایی با میزان استفاده از اینترنت در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز. پایان‌نامة کارشناسی ارشد روان‌شناسی (منتشرنشده)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز.

عزیزی، ا.؛ اسماعیلی، س.؛ اسماعیلی، م. و پیدا، ن. (1394). بررسی همبستگی اعتیاد به اینترنت با ابعاد شخصیتی هگزاکو در دانش‌آموزان دبیرستانی. نشریة آموزش پرستاری، 4(2)، 68-77.

علوی، س.؛ اسلامی، م.؛ مرآثی، م.؛ نجفی، م.؛ جنتی‌فرد، ف. و رضاپور، ح. (1389). ویژگی‌های روان‌سنجی آزمون اعتیاد به اینترنت یانگ. علوم رفتاری، 3(4)، 183-190.‌

لیوارجانی، ش.(1375). بررسی عملی بودن، اعتبار، روایی و هنجاریابی مقیاس حمایت اجتماعیفلمینگ، بام، گیسریل و گچل در بین دانش‌آموزان مقطع دبیرستان. پایان‌نامة کارشناسی ارشد روان‌شناسی (منتشرنشده)، دانشگاه علامه طباطبایی.

محمودی بختیاری، ب. و آدی‌بیگ، آ. (1388). تلفن همراه به‌عنوان رسانه‌ای مکتوب: مطالعه‌ای گفتمانی از متون طنز پیام کوتاه فارسی. فصلنامة پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 15، 175-198.

معیدفر، س.؛ حبیب‌پور گتابی، ک. و گنجی، ا. (1385). مطالعه پدیده استفاده اعتیادی از اینترنت در بین نوجوانان و جوانان 25- ۱۵ سال شهر تهران. نشریة جهانی رسانه، 4(2)، 1-24.

میرزائیان، ب.؛ باعزت، ف. و خاکپور، ن. (1390). اعتیاد به اینترنت در بین دانشجویان و تأثیر آن بر سلامت روان. فصلنامةفن‌آوریاطلاعاتو ارتباطاتدرعلومتربیتی، 2(1)، 160-141.

نقدی، ا.؛ رضایی دره‌ده، م. و زندی، ف. (1394). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ترک اعتیاد موفق در گروه (مطالعه موردی: مردان عضو NA در شهر نورآباد). فصلنامة توسعة اجتماعی، 9(3)، 7-28.

هومن، ع.؛ اکبری زردخانه، س.؛ مرادی، ع. و زندی، س. (1395). شیوه‌های مواجهه با تعارض در بین والدین دانش‌آموزان دارای رفتار بهنجار و نابهنجار روان‌شناختی. پژوهشنامة تربیتی، 11(46)، 117-136.

Alemi, F., Stephens, R., Llorens, S., Schaefer, D., Nemes, S., & Arendt, R. (2003). The orientation of social support measure. Addictive Behaviors, 28, 1285–1298.

Alicke, M. D., & Sedikides, C. (2009). Self-enhancement and self-protection: What they are and what they do. European Review of Social Psychology, 20(1), 1-48.

Ayas, T., & Horzum, M. (2013). Internet addiction and Internet parental style of primary school students. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(39), 46-57.

Dunn, S. E., Putallaz, M., Sheppard, B. H., & Lindstrom, R. (1987). Social support and adjustment in gifted adolescents. Journal of Educational Psychology, 79(4), 467-473.

Fleming, R., Baum, A., Gisriel, M. M., & Gatchel, R. J. (1982). Mediating influences of social support on stress at Three Mile Island. Journal of Human Stress, 8, 14-22.

Griffiths, M. (2003). Internet abuse in the workplace: Issues and concerns for employers and employment counselors. Journal of Employment Counseling, 40(2), 87-96.

Griffiths, M. D., Kuss, D. J., Billieux, J., & Pontes, H. M. (2016). The evolution of Internet addiction: A global perspective. Addictive Behaviors, 53, 193-195.

Gunuc, S., & Dogan, A. (2013). The relationships between Turkish adolescents’ Internet addiction, their perceived social support and family activities. Computers in Human Behavior, 29(6), 2197-2207.

Hajhosseini, M., Zandi, S., Hosseini-Shabanan, S., & Madani, Y. (2016). Critical thinking and social interaction in active learning: A conceptual analysis of class discussion from Iranian students’ perspective. Cogent Education, 3(1), 1175051. doi: 10.1080/2331186X.1175051

Hassanzadeh, R., Beydokhti, A., & Daneshzadeh, F. (2012). The prevalence of internet addiction among

 

university students: A general or specific problem? Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(5), 5264-5271.

Houston, T., Cooper, L., & Ford, D. (2002). Internet Support Groups for Depression: A 1-year Prospective Cohort Study. American Journal of Psychiatry, 159(12), 2062-2068.

Iskender, M., & Akin, A. (2011). Self-compassion and internet addiction. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 10(3), 215-221.

Ko, C. H., Yen, J. Y., Chen, C. C., Chen, S. H., & Yen, C. F. (2005). Gender differences and related factors affecting online gaming addiction among Taiwanese adolescents. Journal of Nervous and Mental Disease, 193(4), 273–277.

Lan-hua, L., Li-ping, Z., & Zhao-lan, L. (2010). Impact of emotional intelligence on internet addiction disorder among students at a college in Weifang. Preventive Medicine Tribune, 9, 11-30.

Kyeong, L. W. (2013). Self-compassion as a moderator of the relationship between academic burn-out and psychological health in Korean cyber university students. Personality and Individual Differences, 54, 899–902.

MacBeth, A., & Gumley, A. (2012). Exploring compassion: A meta-analysis of the association between self-compassion and psychopathology. Clinical Psychology Review, 32(6), 545-552.

Meerkerk, G. J., Van Den Eijnden, R. J., Vermulst, A. A., & Garretsen, H. F. (2009). The Compulsive Internet Use Scale (CIUS): Some psychometric properties. Cyber Psychology and Behavior, 12(1), 1-6.

Murali, V., & George, S. (2007). Lost online: An overview of Internet addiction. Advances in Psychiatric Treatment, 13(1), 24-30.

Nalwa, K., & Anand, A. (2003). Internet addiction in students: A cause of concern. CyberPsychology & Behavior, 6(6), 653–656.

Neff, K. D. (2003). The development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2(3), 223-250.

Neff, K. D. (2009). The role of self-compassion in development: A healthier way to relate to oneself. Human Development, 52(4), 211-214.

Neff, K. D., & McGehee, P. (2010). Self-compassion and psychological resilience among adolescents and young adults. Self and Identity, 9(3), 225-240.

Neff, K. D. (2011). Self‐compassion, self‐esteem, and well‐being. Social and Personality Psychology Compass, 5(1), 1-12.

Neff, K. D., & Pommier, E. (2013). The relationship between self-compassion and other-focused concern among college undergraduates, community adults, and practicing meditators. Self and Identity, 12(2), 160-176.

Odaci, H. (2011). Academic self-efficacy and academic procrastination as predictors of problematic internet use in university students, Computers & Education, 57, 1109–1113.

Pauley, G., & McPherson, S. (2010). The experience and meaning of compassion and self‐compassion for individuals with depression or anxiety. Psychology and Psychotherapy: Theory, Research and Practice, 83(2), 129-143.

Pavithra, M., & Madhukumar, S. (2015). A Study on Nomophobia-Mobile Phone Dependence, Among Students of a Medical College in Bangalore. National Journal of Community Medicine, 6(3), 340-344.

Peace, R. (2001). Social exclusion: A concept in need of definition? Social Policy Journal of New Zealand, 16, 17-36.

Przybylski, A. K., Murayama, K., DeHaan, C. R., & Gladwell, V. (2013). Motivational, emotional, and behavioral correlates of fear of missing out. Computers in Human Behavior, 29(4), 1841-1848.

Rendon, K. P. (2006). Understanding alcohol use in college students: a study of mindfulness, self-compassion, and psychological symptoms. [Ph.D. Thesis]. Austin: Texas University.

Riordan, B. C., Flett, J. A., Hunter, J. A., Scarf, D., & Conner, T. S. (2015). Fear of missing out (FoMO): The relationship between FoMO, alcohol use, and alcohol-related consequences in college students. Annals of Neuroscience and Psychology, 2, 2-7.

Sarafino, E. P. (2014). Health Psychology: Biopsychosocial Interactions. New York: John Wiley.

Seo, M., Kang, H. S., & Yom, Y. H. (2009). Internet addiction and interpersonal problems in Korean adolescents. CIN: Computers, Informatics, Nursing, 27(4), 226-33.

Soule, L. C., Shell, L. W., & Kleen, B. A. (2003). Exploring internet addiction: Demographic characteristics and stereotypes of heavy internet users. Journal of Computer Information Systems, 44(1), 64-73.

Tabakhnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th Ed.). Boston: Allyn & Bocon.

Tavolacci, M.-P., Meyrignac, G., Richard, L., Dechelotte, P., & Ladner, J. (2015). Problematic use of mobile phone and nomophobia among French college students. The European Journal of Public Health, 25(3), ckv172. 088.

Teixeira, R. (2015). The Role of Mindfulness in Addictions: Can It Be An Effective Treatment Option. MOJ Addiction Medicine & Therapy, 1(2), 00007.

van der Ven, C. (2016). Low self-compassion in patients with somatoform disorder (Master dissertation), Utrecht University.

Widyanto, L., & McMurran, M. (2004). The psychometric properties of the internet addiction test. Cyber Psychology and Behavior, 7(4), 443-50.

Yang, S., Guan, H., Tang, Y., Wang, H., & Cao, N. (2012). The Relationship between Daily Stress and Internet Addiction of Boys from the Higher Vocational College: The Regulating Role of Social Support. International Conference on Education Technology and Management Engineering, Lecture Notes in Information Technology, 16, 81.

Yang, S., Lu, Y., Wang, B., & Zhao, L. (2014). The benefits and dangers of flow experience in high school students’ internet usage: The role of parental support. Computers in Human Behavior, 41, 504-513.

Young, K. S. (1998). Caught in the net: How to recognize the signs of internet addiction--and a winning strategy for recovery. New York: John Wiley & Sons.

Yarnell, L. M., & Neff, K. D. (2013). Self-compassion, interpersonal conflict resolutions, and well-being. Self and Identity, 12(2), 146-159.

Yen, C. F., Ko, C. H., Yen, J. Y., Chang, Y. P., & Cheng, C. P. (2009). Multi-dimensional discriminative factors for internet addiction among adolescents regarding gender and age. Psychiatry and Clinical Neurosciences, 63(3), 357-364.

Yen, J. Y., Yen, C. F., Chen, C. C., Chen, S. H., & Ko, C. H. (2007). Family factors of internet addiction and substance use experience in Taiwanese adolescents. Cyberpsychology & Behavior, 10, 323–329.

Zandi, S., Shahabinejad, Z., & Borhan, A. (2017). “Predicting defense mechanisms based on big five personality traits among university students”. Zanko Journal of Medical Sciences, 56, 21-32. (In Persian).