اندیشة مرگ و زوال در شعر فروغ فرخزاد
محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی
مریم محمودی
1
(استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی
دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد دهاقان)
کلید واژه: شعر, مرگ, زندگی, تحول, فروغ, Death, Decline, poem, life, Forugh, Chang,
چکیده مقاله :
مرگ حقیقتی احساس برانگیز و انکارناپذیر است از آن جهت که دغدغه‌ی انسان‌ها در ادوار و شرایط مختلف زندگی است و هر کس فراخور حال خود به آن پرداخته است. شاعران با احساس لطیف خود، این ذهنیت و اندیشه را به صور گوناگون منعکس کرده‌اند. در شعر فروغ فرخزاد مرگ و زوال از بن مایه های اصلی است. این ذهنیت در ارتباط با ادوار مختلف زندگی فروغ و تحولات فکری او شکل می گیرد، چنان که قبل و بعد از تولدی دیگر نگرش او به مرگ از یک امر فردی به امری اجتماعی متحول می‌شود و بیم و هراس او از مرگ تبدیل به پذیرش و البته ایستادگی در برابر آن و تلاش برای زنده ماندن پس از مرگ می‌شود. به طور کلی از آنجا که شعر شاعر، تجلی‌گاه زندگی و شخصیت اوست اندیشه ی مرگ نیز در شعر فروغ فرخزاد در ارتباط با این دو عامل شکل گرفته، بنابراین پویا و متحول است .
Death is an undeniable truth which has obsessed man thronghout history. Poers have treated the idea of death in myriad delicate, imaginative ways. In Forugh farrokhzad’s poetry death and decline figure as central recurring motifs This cast of mind is related to dIfferent stages in the life and thought of this poet. For instance befor and after “ tavalodi digger” (Another birth) her view of death as something personel shifts to a social one her fear of death turns into acceptance and also paradoxically, resi sting it and struggling to remembered after death. Generally , as the poetry of a poet is a manifestation of has/ her life and character the idea of death in Farrokhzad’s poerry cannot be sepatared from these, hence its dynamicity.
1- پرین، لارنس، ( 1379 ) شعر و عناصر شاعری، ترجمه غلامرضا سلگی، تهران، رهنما.
2- تاجبخش، غزل، (1378 ) زن ، شعر و اندیشه، تهران ، انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.
3- جعفری، عبدالرضا ( 1378)، فروغ جاودانه (مجموعه شعرها و نوشته‌ها و گفتگوهای فروغ به انضمام نوشته‌هایی دربارة فروغ)،تهران، تنویر.
4- حیدری، غلام، ( 1377 ) فروغ فرخزاد و سینما، تهران، نشر علم.
5- روشنی، رضا ( 1383 ) منِ فروغ ، تهران ، نگار و نیما.
6- زرین کوب، حمید ( 1358 )، چشم انداز شعر فارسی، تهران، توس.
7- شفیعی کدکنی، محمد رضا ( 1380 )، ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، تهران، سخن.
8- شمس لنگرودی، محمد ( 1370 ) ، تاریخ تحلیلی شعر نو ، تهران ، نشر مرکز ، ج 1.
9- شمیسا، سیروس، ( 1376 ) نگاهی به فروغ، تهران، مروارید.
10- صاعدی، عبدالعظیم ( 1386 ) خداباوری در شعر فروغ، تهران ، زوار.
11- فرخزاد، فروغ ( 1381 ) پنج کتاب ، تهران .
12- مختاری، محمد ( 1372 ) انسان در شعر معاصر ، تهران، توس.
13- مرادیکوچی، شهناز ( 1379 ) شناختنامه ی فروغ فرخزاد، تهران، قطره.
14- مشرفآزاد، محمود ( 1376 ) پریشادخت شعر، تهران ، ثالث.
15- نیک‌بخت، محمود ( 1372 ) از گمشدگی تارهایی، اصفهان، مشعل.
