عشق از دیدگاه سنائی غزنوی و ملاصدرا

محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی

حسین اسماعیلی ¹ (مربّی زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد گچساران- ایران)
مهدی تدین ² (استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی- واحد نجف آباد- ایران)

تاریخ دریافت : 1393/03/03 تاریخ پذیرش : 1393/06/06 تاریخ انتشار : 1393/12/01

کلید واژه: ملاصدرا, عشق حقیقی, عشق مجازی, محبت, سنائی, Real love, Virtual love, affection, Sanayee, Mola Sadra,

چکیده مقاله :

عشق یکی از موضوع های ارزنده ای است، که بیشتر عارفان و فیلسوفان اشراقی بدان نظر داشته اند و درباره‌اش به سخنوری پرداخته‌اند. آنان عشق را مبنا و اساس عالم می دانند که به واسطه ی آن، همه‌ی موجودات از ادنی تا اعلی، در جنبش اند و به سوی منبع و منشأ عشق یعنی ذات حق تعالی در حرکت هستند. سنائی غزنوی و ملاصدرای شیرازی، دو تن از عارفان و فیلسوفان اشراقی هستند که در آثار و نوشته هایشان عشق نقش کلیدی و محوری دارد. نزدیکی دیدگاه هایشان را به راحتی می توان در آثار و اشعار سنائی و کتاب شواهد الربوبیه‌ی ملاصدرا دید. اهمیت عشق سریان عشق تقسیم‌بندی عشق به عشق حقیقی و عشق مجازی تقارن محبت و عشق با درد و رنج عشق مجازی پلی برای رسیدن به حقیقت فناء فی الله از جمله موضوع هایی است که سنائی غزنوی و ملاصدرا در آنها هم عقیده اند. در این جستار بر آنیم تا پس از بیان تعریف محبت و عشق تشابه دیدگاه سنائی غزنوی و ملاصدرای شیرازی را بررسی کنیم.

چکیده انگلیسی:

‘Love’ is one of the most important issues to which both spiritual and gnostic philosophers have had eyes on and have had orated about. They recognize ‘love’ as the foundation of the universe because of  which, all creatures from the lowest to the highest, are moving toward the source and origin of ‘love’ i.e., the almighty God. Sanayee Ghaznavi and Mola Sadra Shirazi are from the two spiritual and gnostic philosophers who have had ‘love’ as the key role in their works. The similarity in their views can be straightforwardly seen in Sananyee’s works and poems and Mola Sadra’s masterpiece; Shavahed Alrabobye. ‘The significance of love’, ‘the flow of love’,  dividing love into ‘real’ and ‘virtual’ love, ‘convergence of love with pain and suffering’, and the virtual love as a bridge to reality of ‘annihilation in Allah’ are from the issues about which both Sanayee and Mola Sadra have analogous opinions. After illustrating the concept of ‘love’, this study aims at investigating the correspondence between Sanayee and Mola Sadra’s impressions about the issue.