نگاهی به منظومۀ تعلیمی- غنایی «حسن ارابه‌کش» از میرزا تورسون‌زاده، شاعر تاجیک

محورهای موضوعی : تمثیل در زبان و ادب فارسی

مرجان علی اکبرزاده ¹

1 - مربّی گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا - ایران دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رودکی دوشنبه - تاجیکستان

تاریخ دریافت : 1392/02/27 تاریخ پذیرش : 1392/06/01 تاریخ انتشار : 1392/07/01

کلید واژه: تعلیمی و غنایی, شعر معاصر تاجیکستان, حسن ارابه کش, حسن و صدف, میرزاتورسون زاده, Tajikistan contemporary poetry, pedagogic and lyric,

چکیده مقاله :

با توجه به این‌که شناخت و بررسی ادبیات فارسی در بیرون از مرزهای کشورمان، به منظور پاس‌داشت و اشاعۀ آن، امری ضروری به نظر می‌رسد، در مقالۀ حاضر، منظومۀ تعلیمی-غنایی حسن ارابه‌کش از شاعر بنام معاصر تاجیک، میرزا تورسون‌زاده (1911م-1977م)، مورد ارزیابی قرار گرفته است. از آنجا که شاعر مذکور یکی از نمایندگان مکتب ادبی رئالیسم سوسیالیستی تاجیکستان است، شعر او اغلبِ ویژگی‌های این مکتب را دارا است که در متن مقاله، ضمن بررسی شواهدی از داستان مورد نظر، این خصایص، کاویده شده است. از جمله مهم‌ترین موارد، تقابل سنت و مدرنیته در داستان مذکور است. به‌گونه ای که شاعر سوسیالیست سعی دارد بر اساس افکار حزبی آن روزگار تاجیکستان علاوه بر القای تفکرات حزبی به مخاطبان، از سنت‌های اجتماعی و فرهنگی، فاصله گرفته به تفکرات مدرن و البته سوسیالیستی روی آورد. داستان، منظومه‌ای تعلیمی- غنایی است، زیرا شاعر علاوه بر پندهای غیرمستقیم، دعوت به مدرنیزه شدن و البته اشاعۀ سوسیالیسم، به روایت عشق حسن و صدف نیز پرداخته است.

چکیده انگلیسی:

Regarding the very importance of Persian Literature scrutiny overseas and the distribution of it, we study the Education and lyrical poetry composed by Hasan Arrabe Kesh from the point of view of a contemporary poet named Tourson Zadeh in this thesis. His poetry burdens the exclusivity of the above-mentioned doctrine since he is considered of one of the pioneers of Realism-Socialistic literary genre. In this thesis we scrutinize the instances and features of the narration respectively which include: the contrast between tradition and modernism in which the poet desires to have a discontinuity between social and cultural traditions because of his sectarian reflections and the dictation of that influx on addressed people and shift their mind to socialistic and modern thoughts as well. This poem is didactic and lyrical, as well as advice and counsel poet indirect call to promote socialist modernization, and of course, the love story of Hasan and Sadaf is also discussed.