تأثیرکاربرد باکتری رایزوبیوم ژاپونیکوم، قارچ مایکوریزا و کودشیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی سویا رقم کتول در شرایط حضور و عدم حضور علف‌های هرز

محورهای موضوعی : پژوهش علف های هرز

بهرام پارسا ¹ (دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود)
حمید عباسدخت ² ()
احمد غلامی ³ (دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی شاهرود)
ابوالفضل فرجی ⁴ (مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)

تاریخ دریافت : 1396/07/28 تاریخ پذیرش : 1396/09/21 تاریخ انتشار : 1396/06/01

کلید واژه: کود بیولوژیک, پروتئین, مواد غذایی, رنگیزه‌های فتوسنتزی,

چکیده مقاله :

به‌منظور ارزیابی رقابت علف‌های هرز با سویا (Glycine max L.) رقم کتول به‌همراه مقایسه آثار کاربرد کودهای بیولوژیک و شیمیایی به‌صورت جدا و همزمان آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه‌ای در شهرستان علی‌آباد کتول طی سال زراعی 95-1394 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل مدیریت علف‌های هرز در دو سطح کنترل کامل و عدم کنترل (تا انتهای فصل رشد)، کود بیولوژیک در چهار سطح شاهد (عدم مصرف)، تلقیح با باکتری برادی رایزوبیوم ژاپونیکوم (Bradyrhizobium japonicum)، تلقیح با قارچ مایکوریزا (Glomus mosseae) و استفاده همزمان از رایزوبیوم و مایکوریزا، کود شیمیایی (نیتروژن خالص از منبع کود اوره) در سه سطح شاهد (عدم مصرف)، مصرف 25 کیلوگرم در هکتار و مصرف 50 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج نشان داد که از رنگیزه‌های فتوسنتزی صرفاً کلروفیل a تحت تأثیر تیمار علف‌های هرز قرار گرفته و کلروفیل b و کاروتنوئید متأثر نشدند، اما تیمارهای کود بیولوژیک و کود شیمیایی در سطح احتمال 1 درصد هر سه رنگیزه فتوسنتزی را تحت تأثیر قرار دادند. همچنین اثر متقابل علف‌های هرز و کود بیولوژیک، محتوای فسفر گیاه را تحت تأثیر قرار داد و بیش‌ترین مقدار فسفر (48/0 درصد) از تیمار کنترل علف‌های هرز به همراه استفاده همزمان از باکتری و قارچ و کم‌ترین مقدار (19/0 درصد) هم از تیمار عدم وجین علف‌های هرز و عدم مصرف کود بیولوژیک به‌دست آمد. محتوای پتاسیم برگ نیز تحت تأثیر اثر متقابل سه‌گانه علف‌های هرز، کود بیولوژیک و کود شیمیای قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارهای علف‌های هرز و کود بیولوژیک محتوای روغن و پروتئین دانه و تیمار کود شیمیایی تنها محتوای پروتئین دانه را تحت تأثیرقرار داده است.

چکیده انگلیسی:

In order to evaluate the competition of weeds with Soybean (Glycine max L.) cultivar Katoul along with the comparison of the effects of application of biological and chemical fertilizers separately and simultaneously, a factorial experiment based on randomized complete block design with three replications in a field in Ali Abad Katoul was carried out during the 2015-2016. Treatments were included weed management at two levels (weedy check and weed free), the use of bio-fertilizer at four levels (non-usage as control group, seed inoculation by Bradyrhizobium japonicum bacteria, seed inoculation by Mycorrhizae fungi (Glomus mosseae) and Co-inoculation of Mycorrhizae and Rhizobium), and the use of nitrogen fertilizer (pure nitrogen from urea fertilizer) at three levels (non-usage as control group, 25 and 50 kg/ha). The results showed that among photosynthetic pigments just chlorophyll a were affected by weed treatment and chlorophyll b and carotenoids were not affected, but all of them affected by biological and chemical treatments. Additionally interaction of weeds and biological fertilizers influenced plant phosphorus content and the highest content of phosphorus (0.48%) was related to weed control treatment and co-inoculation of bacteria and fungi and the least amount (0.19%) was related to weed infested and control group of biological fertilizer. Leaf potassium content was affected by triple interaction of weeds, biological fertilizer and chemical fertilizer. The results of the analysis of variance showed that oil and protein content was affected by weed and biological fertilizer treatments and chemical fertilizer treatment only affects protein content of the seed.