بررسی تأثیر بلوغ حرفه‌ای و رضایت شغلی حسابرسان بر تعهد سازمانی

محورهای موضوعی : اخلاق و حسابداری

محمدرضا عباسی استمال ¹ , محمد معرفت ²

1 - استادیار، گروه حسابداری، واحد ورزقان، دانشگاه آزاد اسلامی، ورزقان، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، موسسه آموزش عالی سراج، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1401/01/25 تاریخ پذیرش : 1401/02/29 تاریخ انتشار : 1401/01/01

کلید واژه: حسابرسان, بلوغ حرفه‌ای, تعهد سازمانی, سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی, رضایت شغلی,

چکیده مقاله :

هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر بلوغ حرفه‌ای و رضایت شغلی حسابرسان بر تعهد سازمانی است. الگوی مورد نظر در این تحقیق، در رابطه با بلوغ حرفه‌ای حسابرسان، مدل ابوالقاسمی و همکاران (2021)، در رابطه با رضایت شغلی حسابرسان، نظریه اسمیت و همکاران (1969) و در رابطه با تعهد سازمانی، نظریه می یر و آلن (1990) می‌باشد. برای آزمون فرضیه‌‌ها، پرسشنامه بلوغ حرفه‌ای حسابرسان، با 36 سؤال، پرسشنامه تعهد سازمانی با 24 سوال و پرسشنامه رضایت شغلی حسابرسان با 30 سؤال، پس از سنجش روایی و پایایی، در اختیار نمونه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه آماری از میان حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی به تعداد 204 نفر انتخاب شد. برای تحلیل داده‌ها، آزمون کولموگروف اسمیرنف، پیرسون و رگرسیون مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ها بیانگر تاثیرگذاری بلوغ حرفه‌ای حسابرسان و هر یک از ابعاد (ویژگی‌های شناختی، چندبعدی و فراشغلی حسابرسان) بر تعهد سازمانی حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی می‌باشد. همچنین رضایت شغلی حسابرسان و هر یک از ابعاد (همکاران، محیط کار، ماهیت کار، سرپرستی، حقوق و ارتقاء حسابرسان) بر تعهد سازمانی حسابرسان شاغل در سازمان حسابرسی و موسسات حسابرسی تاثیر دارند.

چکیده انگلیسی:

The purpose of the present study is to review the effect of professional maturity and job satisfaction of auditors on organizational commitment. The Model of Abolqāsemi et al. (2021) was considered for the assessment of auditors’ professional maturity and for their job satisfaction, the theory of Smith et al. (1969), and for organizational commitment, the theory of Meyer and Allen (1990) were used. For the hypothesis testing and after measurement of validity and reliability, the questionnaire of auditors’ professional maturity with 36 questions, the questionnaire of organizational commitment with 24 questions, and the questionnaire of auditors’ job satisfaction with 30 questions were used for the sample under study. The statistical population consisting of 204 members were chosen from among all auditors working in auditing organizations and institutions. For data analysis, Kolmogorov-Smirnov, Pearson and regression tests were used. The results of the hypothesis testing indicate the effectiveness of auditors’ professional maturity and relative aspects (cognitive, multidimensional, and extra-occupational features) on the organizational commitment of the auditors working in auditing organizations and institutes. Also, their job satisfaction and relative aspects (colleagues, work place, job nature, supervision, income, and promotion) are effective on the organizational commitment of the auditors working in auditing organizations and institutes.

منابع و مأخذ:

ابوالقاسمی، محمود؛ عبدلی، محمدرضا؛ ولیان، حسن؛ دهدار، فرهاد (1400). طراحی مدل علل زمینه‌ای ایجادکننده بلوغ حرفه‌ای حسابرسان مبتنی بر رویکرد نظریه داده بنیاد. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 11(39)، ص105-136.

 اصغریان، محمدرضا؛ مهدی بیگی، نجمه (1400). نقش ابعاد سرمایه فکری در رضایت شغلی کارکنان. در: تهران: چهارمین کنفرانس بین‌المللی سالانه تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.

بازیاری، بهناز؛ مهدی‌زاده اشرفی، علی (1400). تأثیر تفکر استراتژیک مدیران بر توانمندسازی و تعهد سازمانی کارکنان سازمان‌های دولتی شهرستان فیروزکوه. در: تهران: چهارمین کنفرانس بین‌المللی سالانه تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.

باقرپور ولاشانی، محمدعلی؛ ساعی، محمدجواد؛ شعنی، سید اسماعیل (1391). تحلیل دیدگاه حسابرسان در رابطه با عوامل مؤثر بر رضایت‌مندی شغلی آن‌ها. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 2(6)، ص65-94.

جعفری، علی (1385). عوامل مؤثر بر کیفیت حسابرسی. رساله دکتری. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.

حاجیها، زهره (1390). بررسی رابطه بین شاخص‌های بلوغ حرفه‌ای حسابرسان و درک آن‌ها از ریسک‌های واحد مورد رسیدگی. حسابداری مدیریت، 4(10)، ص17-33.

رستمی‌نیا، رضا؛ حجازی، رضوان؛ طالب‌نیا، قدرت‌اله؛ برادران حسن‌زاده، رسول (1399).         تاثیر منبع کنترل و تعهد سازمانی بر پذیرش رفتار ناکارآمد حسابرسی بر اساس تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده. حسابداری ارزشی و رفتاری، 5(10)، ص103-129.

سلیمانی، افسانه (1400). بررسی رابطه بین تعهد سازمانی و عملکرد کارکنان در آموزش و پرورش قره ضیالدین. تهران: چهارمین کنفرانس بین‌المللی سالانه تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.

 شمس زارع، میلاد؛ طهماسبی، رضا؛ یزدانی، حمیدرضا (1397). ارزیابی بلوغ فرایندهای مدیریت منابع انسانی بر اساس مدل فیلیپس. پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، 10(1)، ص1-24.

شهابی، سیده سور؛ رضایی، فرزین (1400). تأثیر عدالت، اعتماد و تعهد سازمانی حسابرسان مستقل بر افشاگری تخلفات حسابرسی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 10(39)، ص79-88.

عبدالهی، بیژن؛ صفری، اکرم (1395). بررسى موانع اساسى فراروى رشد حرفه‌اى معلمان. نوآوری‌های آموزشی، 15(58)، ص99-134.

 لطیفی، سلطانعلی (1400). بررسی تأثیر تعهد سازمانی بر قضاوت‌های حرفه‌ای حسابرسان با تأکید بر نقش تعدیل‌گر حرفه‌گرایی. در: تهران: چهارمین کنفرانس بین‌المللی سالانه تحولات نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری.

 محمدی، محمد؛ طریقی، سمانه؛ طایفه آقاخان هشترودی، نگین (1397). عوامل سازمانی و تأثیر رضایت شغلی بر عملکرد حسابرسان. پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار، 9(19)، ص23-37.

مشعشعی، سید محمد؛ هاشمی، سید عباس؛ فروغی، داریوش (1400). تأثیر تفاوت‌های فردی بر تعهد سازمانی و رضایت شغلی حسابرسان. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 11(3)، ص53-74.

ملانظری، مهناز؛ اسماعیلی‌کیا، غریبه (1393). شناسایی ویژگی‌های روان‌شناختی اثرگذار بر مهارت حسابرسان در انجام قضاوت‌های حسابرسی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 21(4)، ص505-526.

مهدوی، غلامحسین؛ زمانی، رضا (1397). تأثیر ویژگی‌های فردی حسابرسان بر رضایت شغلی آنان. دانش حسابرسی، 18(71)، ص37-56.

مهدوی، غلامحسین؛ زمانی، رضا (1400). تأثیر سبک‌های رهبری ملاحظات و ساختار بر رضایت شغلی حسابرسان: با توجه به نقش تعدیل‌کنندگی رده سازمانی. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، شماره 50، ص1-22.

موسوی جراحی، مهرداد؛ عزیزی، امیر (1397). بررسی گردش شغلی با توجه به ویژگی خودشیفتگی نهفته افراد بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی. مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، 3(3).

 موسوی کاشی، زهره؛ زاهدی قره بابا، داوود (1395). رابطه بین سبک‌های رهبری و رضایت شغلی در حسابرسان شاغل در مؤسسات حسابرسی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 5(20)، ص103-116.

نیکخواه فرخانی، محمد؛ ریحانی، زهرا (1398). نقش تعدیلی تعهد سازمانی و رضایت شغلی در تأثیر بازاریابی درونی بر تمایل به ترک خدمت کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان خراسان شمالی. مدیریت منابع انسانی در ورزش، 7(1)، ص151-167.

یوسفی، شکوفه؛ نایب‌زاده، شهناز؛ اسلامی، حسین (1394). تأثیر استرس‌های شغلی بر رضایت شغلی حسابداران. سلامت کار ایران،12(3)، ص46-53.

Atishree, B., Swati, M. & Trilok, K.J. (2021). An analysis to understanding the job satisfaction of employees in banking industry. Materials Today: Proceedings, Vol.37, Part 2, P.170-174.   
DOI: https://doi.org/10.1016/j.matpr.2020.04.783

Ba, J.E. (2016). Measuring performance audit effectiveness: the case of Estonia. Thesis in partial fulfillment of the requirements for the Master of Arts Degree in Public Administration and Social Policy. University of Tartu.

 Caintic, V.I. (2018). Overcoming professional stagnation. University of Mindano, National Seminar, Workshop on Scaling the Heights of Professional Development.

Dessler, G. (2017). Human resource management l0th edition. Florida International University, Prentice- hall. Inc.

 Diaz, M.Ch., Loraas, T.M. & Apostolou, B. (2017). How do mentoring rewards influence experienced auditors? The British Accounting Review, 49(6), P.1-14.

Domino, M.A., Wingreen, S.C. & Blanton, J.E. (2019). The effect of Auditors’ Social Characteristics on their Judgment to resolving conflict between Auditor and Management. Journal of Audit Science, 17(67), P.71-98.

Gren, L., Knauss, A., Stettina, K. & Ch.J. (2019). Non-technical individual skills are weakly connected to the maturity of agile practices. Information and Software Technology, 99(3), P.11-20.

James, A.R. & Meredith, E.D. (2020), Boss phubbing, trust, job satisfaction and employee performance. Personality and Individual Differences, 85, P.1-8.

Pour, K., Taghi, P. & Rokni, P. (2021). Employee’s nadaja’ job satisfaction and its role in development of the makran coast. In: First National conference on development of the makran coast and Iran’s maritime authority, Chabahar, Maritime and marine science university of Chabahar, Third region of navy strategic of Iranian army, P.28-30.

Power, D. & Terziovski, M. (2006). Quality audit roles and skills: Perceptions of non-financial auditors and their clients. Journal of Operations Management, 25(1), P.126-147.

Russell, J.E.A. (2008). Promoting subjective well-being at work. Journal of Career Assessment, 16, P.117-131.

Seema, V.Ch. & Garima, S. (2021). Effect of Job Satisfaction on Moonlighting Intentions: Mediating Effect of Organizational Commitment. European Research on Management and Business Economics, 27, P.1-11.

Shilpi, S. & Saraf, P.K. (2018). Organizational culture as a moderator between affective commitment and job satisfaction: Empirical evidence from Indian public sector enterprises. International Journal of Public Sector Management, 31(2), P.184-206.

Shivam, G., Sameer, K., Shampy, K., Bharat, B. & Zongwei, L. (2019). Impact of IS agility and HR systems on job satisfaction: an organizational information processing theory perspective. Journal of Knowledge Management, 23(9), P.1782-1805.        
DOI: https://doi.org/10.1108/JKM-07-2018-0466

Tang, Y., Qi, Q. & Yigang, W. (2019). Retaining hotel employees as internal customers: Effect of organizational commitment on attitudinal and behavioral loyalty of employees. International Journal of Hospitality Management, 76, P.1-8.