بررسی مفهوم انقلاب در داستان ضحاک با نظریهی گلدمن
محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی
صبا پژمان فر
1
(مدرس ، دانشجوی دکتری ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج،کرج، ایران)
مجید سرمدی
2
(دانشیار ،گروه ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور کرج،کرج،ایران.)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
ایران کشوری کهن و متمدن بوده است و با کمی ‎دقت در متون حماسی آن که بن مایه‎های فکری کهن دارند و اسطوره‎ها‎ را در خود جای داده‎اند می‎توانیم ردپای بسیاری از پدیده‎های اجتماعی را که در جوامع کهن – نه فقط جوامع مدرن- هم وجود داشته‎اند بیابیم و از این طریق ادعا کنیم که با جامعه روبرو بوده ایم. به ویژه جامعه‎ای که هویت در آن شکل گرفته بوده و احساسات ملی مردمانش از آن حمایت می‎کرده است. ادبیات تولید شده در‎ یک جامعه به بهترین شکل، نوع‎ اند‎یشه‎ای را که برخاسته از اوضاع اجتماعی‎ یک جامعه است می‎نمایاند. از جمله‎ی مهم ترین پدیده‎ها‎ی اجتماعی موجود، پدیده‎ی اجتماعی انقلاب – به مفهوم مدرن آن نه شورش و قیام- است که در داستان پادشاهی ضحاک رخ نشان می‎دهد. از آنجا که داستان ضحاک و کاوه اسطوره ای است پس با رویارویی با پدیده‎ها‎ی اجتماعی در متون ادبی موجود می‎توانیم نتیجه بگیریم که حداقل در ‎اند‎یشه‎ی ایرانی – از آنجا که اساطیر آنقدر کهن هستند که نمی‎توان برای آن داده‎ی اجتماعی ‎یافت- که خاستگاه اساطیر است این مفاهیم وجود داشتهاند.در این جستار هدف بر این است که با بررسی داستان ضحاک و قیام کاوه بر اساس ساختارگرایی تکوینی گلدمن بتوانیم ثابت کنیم که پدیده‎ی اجتماعی انقلاب در ایران باستان وجود داشته است و این بسیار کهن‎تر از زمانی است که انقلاب‎ها‎ی اجتماعی به ثبت رسیده است.
Iran is an ancient civilized country. A search in its epic literature with venerable motifs and myths can lead us to trace back the track of many social phenomena of old-time societies in Iran, and so to claim this country to have been a community, especially one the members of which had had identity and their nationalism had always supported it. The literature produced in a community will fully reflect the ideas and introspections rooted in its social conditions. Revolution, as a social phenomenon and in its modern concept rather than uprising or rebellion, has been manifested in the story of Zahhak. This story of Zahhak and Kava is a mythical narration, and while the myths are so old that no social data could be found for them, then considering the social phenomena in Persian literary texts it can be concluded that revolution is as old as the ancient Iranian community. The present paper studies Kava’s fighting against Zahhak based on Lucien Goldmann’s theory of “Genetic Structuralism” in order to conclude that the social phenomenon of revolution had been chronicled in Iran before any other community
19- RICOEUR, paul(1987), "MYTH AND HISTORY", in: ENCYCLOPEDIA OF RELIGION, EDITOR IN CHIEF: INDSAY JONES, USA: Thomson gail,2005, 6371-6380
_||_