بررسی سروده های تمثیلی مهدی اخوان ثالث (م. امید) دردو مجموعه شعر«زمستان» و «آخر شاهنامه»

محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی

سید احمد حسینی کازرونی ¹ (استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر، ایران)
یعقوب کیانی شاهوندی ² (دانش‌آموخته‌ی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بوشهر،ایران)

تاریخ دریافت : 1395/06/09 تاریخ پذیرش : 1395/06/09 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

نویسندگان در این مقاله، سروده‌های تمثیلی مهدی اخوان ثالث، در دو مجموعۀ زمستان و آخرِشاهنامه را بازخوانی و بررسی کرده‌اند. بدین منظور، درونمایه و محتوای تمثیل‌های به کار رفته در سروده‌های دو مجموعه شعر یادشده را با تکیه بر منابع معتبر، مطالعه و بررسی نموده و دریافته‌اند که شاعر در این دو مجموعه، به روشی تازه دست یافته و اغلب شعرهای خویش را به شیوه‌ی تمثیلی و روایی سروده است. این تمثیل‌ها به‌ویژه در مجموعه‌ی زمستان، بیشتر از طبیعت و عناصر و پدیده‌های طبیعی محیط زندگی شاعر، مایه می‌گیرند. در این سروده‌ها، شاعر برای ترسیم مسائل اجتماعی و مفاهیم انسانی روزگار خود و برای بیان عواطف و احساسات درونی خویش، از تمثیل ‌های گوناگون بهره گرفته است. تمثیل‌های به کار رفته در این سروده‌ها، اغلب بیانگر احساس یأس و شکست شاعر دربارۀ مسائل اجتماعی و انسانی روزگار اوست.

منابع و مأخذ:

1. اخوان­ثالث، مهدی،(1378)، آخرشاهنامه، چ چهاردهم، تهران: مروارید.


2. ــــــــــــــــــ،(1386)، زمستان، تهران: زمستان.


3. پورنامداریان، تقی،(1375)، رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی، تهران: علمی و فرهنگی.


4. حلبی، علی‌اصغر،(1375)، تأثیر قرآن و حدیث در ادبیّات فارسی، چ. چهاردهم، تهران: فردوس.


5. حقوقی، محمّد،(1370)، شعر زمان ما2، چ هفتم، تهران: نگاه.


6. دستغیب، عبدالعلی،(1373)، نگاهی به مهدی اخوان ثالث، تهران: مروارید.


7. شفیعی‌کدکنی، محمّدرضا،صور خیال در شعر فارسی، چ. سیزدهم، تهران: آگاه.


8. ــــــــــــــــــ،(1390)، حالات و مقامات م. امید، تهران: سخن.


9. شمیسا، سیروس، (1383)، انواع ادبی،چ. دهم، تهران: فردوس.


10. ظفری، ولی‌الله،(1380)، حبسیه در ادب فارسی، ج2، تهران: امیرکبیر.


11. غلامرضایی، محمّد،(1377)، سبک‌شناسی شعر فارسی از رودکی تا شاملو، تهران: جامی.


12. محمّدی­آملی، محمّدرضا،(1377)، آواز چگور، تهران: ثالث.


13. همایی، جلال‌الدّین(1377)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، چ چهاردهم، تهران: هما.


14. یوسفی، غلامحسین،(1371)، چشمه‌ی روشن، چ چهاردهم، تهران: علمی.