جلوه هایی از باورهای نجوم قدیم در دیوان خواجوی کرمانی

محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی

محمدرضا سلیمانی دلارستاقی ¹ ( دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، ایران )
عباس ماهیار ² ( استاد گروه ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، ایران )

تاریخ دریافت : 1395/06/09 تاریخ پذیرش : 1395/06/09 تاریخ انتشار : 1394/03/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

ایرانیان در روزگاران کهن همانند دیگر ملل با تامل به خورشید و اختران مینگریستند.آشنایی ادیبان فارسی سبب شد تا واژگان کیهانی و باورها و عقاید وابسته به آن به شعر و نثر فارسی راه یابد و زیباترین مضامین نو خلق گردد.این مقاله سعی دارد جنبه هایی از باورهای نجومی موجود در دیوان خواجوی کرمانی را به شیوه ی کتابخانه ای مورد بررسی قرارداده و به روش تحلیلی-توصیفی به نگارش درآورد.

منابع و مأخذ:

1. بیرونی، خوارزمی، ابوریحان محمّد بن محمّد (1362)، التفهیم لاوائل صناعة التنجیم، با تجدیدنظر و تعلیقات و مقدّمه استاد جلال الدین همایی، تهران، بابک.


2. حلبی، علی اصغر (1378)، سی قصیده از ناصرخسرو، چ نهم، تهران، پیام نور.


3. خواجوی کرمانی، ابوالعطا کمال الدین محمود بن علی (1374)، دیوان شعر، به تصحیح احمد سهیلی خوانساری، چ سوم، تهران، پاژنگ.


4. خواجه نصیر طوسی، محمّد بن محمّد بن حسن (1348) تنسوخ نامه ایلخانی، به اهتمام محمّد تقی مدّرس رضوی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.


5. صوفی، عبدالرّحمن (1381) صور الکواکب، ترجمه خواجه نصیر الدّین طوسی، به اهتمام بهروز مشیری، تهران، ققنوس.


6. ماهیار، عبّاس (1382) ثری تا ثریّا (دفتر یکم شرح مشکلات خاقانی) کرج، جام گل.


7. ماهیار، عبّاس (1393) نجوم قدیم و بازتاب آن در ادب پارسی، تهران، انتشارات اطلاعات.


8. مصاحب، غلامحسین (سرپرست) دایرة المعارف فارسی، تهران، انتشارات فرانکلین و موسسه امیرکبیر.


9. مصفّی، ابوالفضل (1366)، فرهنگ اصطلاحات نجومی، چ دوم، تهران، موسسّه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.


10. نظامی گنجه‌ای، (1378)، خسرو و شیرین، چ چهارم، به تصحیح حسن وحید خوانساری به کوشش سعید حمیدیان، تهران، قطره.