شباهت لفظی اشعار حافظ شیرازی و میر کرمانی
محورهای موضوعی : سبک شناسی (با ویژگی ادبی و هنری)
حسام خالویی
1
,
حمیدرضا خوارزمی
2
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
2 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
کلید واژه: میر کرمانی, حافظ شیرازی, سبک عراقی, غزل, بینامتنیت,
چکیده مقاله :
میر کرمانی از شاعران قرن هشتم اندکی قبل از حافظ شیرازی چشم به جهان گشود. این دو شاعر در زمان حکومت امیر مبارزالدین محمد باید تجربه های سیاسی و اجتماعی مشترکی را تجربه کرده باشند. دوران پیری میرکرمانی مصادف با اوان زندگی حافظ بوده است. میر که تحت تأثیر کلام دلربای سعدی بوده، توانسته به ذهن و زبان او نزدیک شود و از جهت دیگر در جریان تحول غزل تلفیقی که آمیخته ای از عشق و عرفان است، گامهایی برداشته و این جریان شعری که مورد پسند حافظ بوده، همسانی های لفظی و معنایی در اشعار او و میر کرمانی پدید آورده است. پرسش اصلی این پژوهش این است که اشعار میر کرمانی و حافظ شیرازی تا چه اندازه از جهت لفظی به هم نزدیک هستند و آیا تصاویر مشترک این دو شاعر در سنّتهای شعری فارسی نمونههایی دارد؟ این پژوهش از جهت هدف، کاربردی، از جهت گردآوری دادهها، توصیفی و از جهت نوع، کیفی است و از نظریۀ «بینامتنیت»، جهت تجزيه و تحليل یافته ها استفاده شده است. بررسی ها حاکی از این است که از جهت معانی و مضامین، مشترکات بسیاری در شعر این دو شاعر وجود دارد؛ هرچند سحر کلام حافظ مضامین را زیباتر و شکوه مندتر جلوه داده است.
Verbal similarity of Hafez Shirazi and Mir Kermani's poems Mir Kermani, a poet of the eighth century, was born awhile before Hafez Shirazi. These two poets must have experienced common social and political experiences during the reign of Amir-Mu'baz al-Din Muhammad. Mir Kermani's elderly age coincided with the early life of Hafez. Mir, who was influenced by Saadi's enchanting words, was able to get close to Saadi’s mindset and language. On the other hand, he has taken steps during the evolution of the fusion lyric, which is a mixture of love and mysticism. This stream of poetry, which Hafez favored, was able to influence the lyric and semantic aspects of his poems. The main question of this research is to what extent the poems of Mir Kermani and Hafez Shirazi are literally close to each other, and do the common images of these two poets have examples in Persian poetic traditions? In this research, by referring to the poems of Mir Kermani and Hafez Shirazi, common themes and meanings are discussed. Studies show many similarities in terms of meanings and themes in the poetry of these two poets; however, the magic of Hafez's words has made the themes more stunning and glorious.
