کرامت انسانی و حق شهروندی در اندیشه امام خمینی (ره)

محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

محسن پرواز ¹ , مصطفی کرمی ² , ماشااله حیدرپور ³

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین الملل، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد روابط بین الملل، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران
3 - استادیار، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

تاریخ دریافت : 1395/01/10 تاریخ پذیرش : 1395/03/05 تاریخ انتشار : 1395/04/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

در دنیایی که تفکر لیبرال‌دموکراسی، به‌ عنوان یکی از گفتمان‌های مطرح در جهان، متفکران غربی را واداشته که‌ آن‌ را تنها راه صحیح اداره ملت‌ها بدانند و دین را کاملاً از صحنه سیاست کنار بزنند و این باور را ایجاد کنند که دین، توانایی اداره جوامع بشری را ندارد، در ایران اسلامی، حکومتی دینی بر پایه ولایت فقیه، به رهبری فقیه فرزانه حضرت امام خمینی (ره) شکل گرفت؛ به‌گونه‌ای ‌که جهانیان با مشاهده این حکومت، پی‌بردند که دین، حرفی برای گفتن دارد و می‌تواند با شناخت نیازهای روحی و روانی، جوامع بشری را به سوی سعادت رهنمون سازد. در اندیشه حضرت امام خمینی (ره) بارزترین مصادیق حقوق شهروندی عبارت است از حق آزادی، حق امنیت، حق برخورداری از عدالت اجتماعی و دیگر حقوق نیز به این سه عنصر اصلی باز می گردد. خاستگاه بنیادین این حقوق از منظر جهان بینی اسلامی و در اندیشه حضرت امام خمینی (ره) ، حقوق فطری است که از جعل و اعتبار الهی نشأت می گیرد. در حقیقت، حقوق شهروندی عطیه ای الهی است که خداوند به انسان اجتماعی، بخشیده است و کسی حق محروم کردن او را از این موهبت ندارد.

چکیده انگلیسی:

In a world where liberal-democratic thought as one of the discourses at issue in the world have made western thinkers regard it the only true way of administering people and set aside religion from the scene of politics in its entirety; they want to instil the belief that religion cannot manage human community. In the Islamic Iran, a religious government was formed based on Velayat-e-Faqih led by the sagaciously jurisprudent leader, Hazrat Imam Khomeini (ra) in such a way that the world people once observing this government learned that religion has something to say and it can lead human communities towards prosperity by recognizing psychological and mental needs. The most marked cases of citizenship rights in the eyes of Hazrat Imam Khomeini (ra) are right of freedom, right of security, right of having social justice and the other rights trace back to these three main elements. The fundamental origin of such rights are natural rights according to the Islamic universalism and Hazrat Imam Khomeini (ra) that emanate from divine credibility. In fact, citizenship rights that are divinely endowed to social mankind and nobody is authorized to deprive him of such endowed rights.

منابع و مأخذ:

1. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج 3، انتشارات گنج دانش، تهران، 1378.


2. اعلامیه جهانی حقوق بشر. گردآورنده هوشنگ ناصر زاده، انتشارات جهاد دانشگاهی، 1372.


3. ضیائی بیگدلی، محمدرضا، حقوق بین الملل عمومی، انتشارات گنج دانش، تهران، 1378.


4. جوادی املی، عبدالله، حقوق و تکلیف در اسلام، نشر اسراء، چاپ دوم، قم، 1385.


5. قاسم‌زاده، قاسم، حقوق اساسی فرانسه، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، 1336.


6. خمینی، روح‌الله، صحیفه نور، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1361.


7. دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، درآمدی بر حقوق اسلامی، تهران، انتشارات اسوه، چاپ اول، 1368.


8. رنجبر، مقصود، حقوق و آزادی‌های فردی از دیدگاه امام خمینی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول، بی‌تا، 1382.


9. جعفری، محمدتقی، تحقیق در دو نظام حقوقی جهانی بشر از دیدگاه اسلام و غرب و تطبیقان دو با یکدیگر، دفتر خدمات حقوقی بین‌الملل جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران، 1370.


10. طباطبایی مؤتمنی، منوچهر، آزادی‌های عمومی و حقوق بشر، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، 1370.


11. خمینی، روح‌الله، ولایت‌فقیه (حکومت اسلامی)، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، چاپ یازدهم.

12. موسوی خمینی، روح الله، صحیفه نور، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، 1378.


13. محمدزاده، مهدی (1392)، حقوق شهروندی از دیدگاه امام خمینی (ره)، http://www.yjc.ir/fa/news/4432588/حقوق-شهروندی-از-دیدگاه-امام-خمینی ره.


14. نعناکار، محمدجعفر، حقوق بشر از منظر امام خمینی (ره)، http://www.nanakar.com