رویکردهای مختلف در زمینه نسبت فرهنگ و تمدن

محورهای موضوعی : سیاست پژوهی ایرانی (سپهر سیاست سابق)

محمد ترابی ¹ ( مدیر گروه علوم سیاسی / عضو هیئت علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد قم )

تاریخ پذیرش : 1398/06/05 تاریخ انتشار : 1402/09/11

کلید واژه: فرهنگ, تمدن, عقلانیت, نظام چهانی,

چکیده مقاله :

از دیر باز تعریف مفاهیمی نظیر جامعه،فرهنگ،تمدن، ملت و.... با دشواری های بسیار روبه رو بوده و آثار زیادی در باره این دو مفهوم به رشته تحریر در آمده است. اندیشمندان ونظریه پردازان با رویکردهای متفاوت واز زوایای گوناگون آن را مورد کاوش وباز بینی قرار داده اند و درمعرض تفسیرهای گوناگون ومتنوع قرار داده اند.نویسندگان ومحققان مختلف هریک از منظر خود با آن دست وپنچه نرم کرده اندوتفسیری دلخواه ازآن داشته اند.به گونه ای که گاه ان را مترادف و گاه دو مفهوم جدا و مستقل فرض کرده اند. این تحقیق دراساس به دومفهوم فرهنگ وتمدن می پردازد و شناساندن وسنجش اندیشه های متفاوت وهمسو ومخالف را هدف می گیرد. پرسش اصلی این است که چه نوع رابطه یا نسبتی میان این دو مفهوم وجوددارد. فرضیه تحقیق براصل جدایی واستقلال این دو تاکید دارد واین استقلال را باتوجه به تحولات نظام جهانی مطلوب ومناسب می داند. در این مقاله با استفاده از روش اسنادی و کتابخانه ای به بررسی رابطه میان این دو مفهوم پرداخته ایم.

چکیده انگلیسی:

It has been difficult to define concepts such as society, culture, civilization, nation, etc. from a long time ago and many works have been written about these two concepts. The intellectuals and theorists have been researching and analyzing different and different angles from different angles, and they have come up with various interpretations. Different writers and scholars from each point of view have had their hands on it and they have had an interesting passage from it. In such a way Sometimes it is synonymous and sometimes two independent and independent concepts. This research focuses on the concept of culture and culture, and aims at identifying and defining different thoughts and beliefs. The main question is what kind of relationship or relationship between these two concepts exists. The research hypothesis emphasizes the separation and independence of these two, and considers this independence to be favorable to the developments of the world system. In this paper, we examine the relationship between these two concepts using the documentary and library method.

منابع و مأخذ:

1.    آشوری، داریوش (1380). تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ. تهران: انتشارات آگه.
2.    بشیریه، حمید (1386). فرهنگ از دیدگاه انسانشناسی و قومشناسی. تهران: نشر نگاه معاصر.
3.    بورلو، ژوزف (1386). تمدن اسلامی. ترجمه اسدا... علوی، تهران: انتشارات بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
4.    پهلوان، چنگیز (1378). فرهنگشناسی. تهران: انتشارات پیام امروز.
5.    پهلوان، چنگیز (1388). فرهنگ و تمدن. تهران: نشر نی.
6.    جلالی مقدم، مسعود (1385). فرهنگ چیست. تهران: انتشارات امیرکبیر.
7.    خورسندی، علی (1388). علوم انسانی و ماهیت تمدنسازی. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
8.    سریع‌القلم، محمود (1386). عقلانیت و آینده توسعهیافتگی ایران. تهران: مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
9.    عالمی، سید علیرضا (1389). آسیبشناسی تمدن اسلامی مبتنی بر اندیشه‌های سید حسین نصر. قم: مرکز بین‌المللی ترجمه و نشر المصطفی.
10.    عاملی، سید رضا (1390). میراث تمدنی ایران. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
11.    کوش، دنی (1381). مفهوم فرهنگ در علوم اجتماعی. ترجمه فریدون وحیدا. تهران: انتشارات سروش.
12.    مصلی‌‌نژاد، عباس (1388). فرهنگ سیاسی ایران. تهران: فرهنگ صبا.

_||_