مقایسه مواد زیست فعال و ساختمان تشریحی شاتره ایرانی (Fumaria vaillantii Loise) و شاتره بی‌کاسبرگ (F. asepala Boiss)
محورهای موضوعی : گیاهی
منیر محسنی
1
(دانشجوی دکتری، گروه زیست‌شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.)
عذرا عطایی عظیمی
2
(استاد، گروه زیست‌شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران)
بابک دلنواز هاشملویان
3
(دانشیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.)
کلید واژه: ساوه, پراکسیداز, شاتره ایرانی, شاتره بی‌کاسبرگ, کروماتوگرافی, فنل, آلکالوئید, لیپید,
چکیده مقاله :
هدف: شاتره ایرانی (Fumaria vaillantii) و شاتره بی‌کاسبرگ (F. asepala) دو گیاه علفی یکساله هستند که در اجتماعات گیاهی، جدا یا کنار هم می‌رویند. هدف این پژوهش مقایسه ترکیبات بیوشیمی و ساختمان تشریحی این دو گونه در جهت تعیین نزدیکی خواص دارویی آن‌ها بود. مواد و روش‌ها: گونه گیاهی مورد مطالعه در اردیبهشت 1398، از بخش مرکزی ساوه جمع‌آوری شدند. برای مقایسه ارزش دارویی برخی از ویژگی‌های دو شاتره شامل مواد مؤثره و ساختمان تشریحی برگ، ساقه، ریشه و میوه با هم مقایسه گردید. میزان لیپید، پروتئین، مواد آلی، قند، فنل، آلکالوئید، انواع کلروفیل، مواد معدنی و فعالیت پراکسیداز با روش‌های کالریمتری، اسپکتروفتومتری و کروماتوگرافی لایه نازک، شناسایی و اندازه‌گیری شدند. ساختمان تشریحی با تهیه برش‌های عرضی، رنگ‌آمیز با آبی متیلن و کارمن زاجی و مطالعه با میکروسکوپ نوری انجام گرفت. یافته‌ها: اختلاف محتوای لیپید، پروتئین، کلروفیل a و مواد معدنی ساقه، فنل ریشه، آلکالوئید میوه، قند و کلروفیل b، دو گونه معنی‌دار بوده، ولی اختلاف ترکیبات اندام‌های دیگر معنی‌دار نبود. فعالیت پراکسیداز و تعداد ترکیبات فنلی اندام‌های دو گونه اختلاف معنی‌داری داشتند. اسیدهای چرب تقریباً در همه اندام‌ها به جز ساقه شاتره بی‌کاسبرگ مشابه بود. ساختمان تشریحی دو شاتره نیز کاملاً مشابه بود. نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد که شاتره ایرانی و بی‌کاسبرگ سرشار از مواد مؤثره و ساختمان تشریحی تقریباً مشابه هستند. این نتیجه نشان‌دهنده یکسان بودن ارزش دارویی آن‌ها است.
Objective: Persian sedge (Fumaria vaillantii) and sepalless sedge (F. asepala) are two annual herbaceous plants that grow separately or together in plant communities. The aim of this research was to compare the biochemical composition and anatomical structure of these two species in order to determine the proximity of their medicinal properties. Materials and methods: The studied plant species were collected from the central part of Saveh in May 2018. In order to compare the medicinal value, some characteristics of two Fumaria including effective substances and the anatomical structure of leaves, stems, roots and fruits were compared. The amount of lipid, protein, organic matter, sugar, phenol, alkaloid, types of chlorophyll, minerals and peroxidase activity were identified and measured by calorimetry, spectrophotometry and thin layer chromatography methods. Anatomical structure was made by preparing transversal sections, stained with methylene blue and Carmen Zaji and studied with a light microscope. Findings: The differences in the content of lipid, protein, chlorophyll a and stem minerals, root phenol, fruit alkaloid, sugar and chlorophyll b were significant in two species, but the differences in the composition of other organs were not significant. The activity of peroxidase and the number of phenolic compounds in the organs of the two species were significantly different. Fatty acids were almost similar in all organs except the stem of the leafless shoot. The anatomical structure of the two Fumaria was also completely similar. Conclusion: The findings of this research showed that Iranian Shatre and Bekasbarg are rich in effective substances and the anatomical structure is almost similar. This result shows that their medicinal value is the same.
_||_
