بررسی تحولات ساختار اشتغال با بهره‌گیری از تکنیک‌های تحلیل اقتصادی؛ مورد پژوهی: استان سیستان و بلوچستان
محورهای موضوعی :
کالبدی
زهرا سادات (سعیده) زرآبادی
1
,
مهدیه توفیقی محمدی
2
1 - استادیار، دکتری شهرسازی، دانشکده هنر ومعماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی و برنامهریزی شهری و منطقهای، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
تاریخ دریافت : 1398/02/30
تاریخ پذیرش : 1398/02/30
تاریخ انتشار : 1393/09/01
کلید واژه:
چکیده مقاله :
چکیده
استان سیستان و بلوچستان با وجود دارا بودن قابلیت های فراوان بویژه در زمینه شیلات، معدن و گردشگری از مشکل بیکاری رنج می برد؛ که افزایش جمعیت، وجود مشکلات آب وهوایی و امنیتی و دور بودن استان از مرکز، از جمله عوامل آن هستند. هدف از این نوشتار، بررسی تحولات ساختار اشتغال در استان سیستان و بلوچستان در دو دهه اخیر است. از این رو با بکارگیری مدل های اقتصاد منطقه ای و ارزیابی نتایج آن ها میزان شکاف توسعه یافتگی این استان در سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات مورد بررسی قرار می گیرد. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است و از مدل های اقتصاد منطقه ای شامل مدل تغییر سهم، ضریب مکانی، اقتصاد پایه، ترکیب و تسهیم، شاخص تغییر ساختاری و همچنین سالنامه آماری سال های 75، 85 و 90 مرکز آمار ایران استفاده شده است. در استان سیستان و بلوچستان در سال 1390 بخش کشاورزی و صنعت و در سال 1385، بخش های صنعت و خدمات، بخش های پایه بوده اند. در این استان، در بازه زمانی 85-75 بخش های کشاورزی، ساختمان، بهداشت و مددکاری اجتماعی بخش های بازنده بودند و در فاصله سال های 90-85 زیربخش های عمده‌فروشی،خرده‌فروشی، حمل و نقل انبارداری و ارتباطات، واسطه‌گری‌های مالی، آموزش، بهداشت و مددکارئ اجتماعی و تأمین برق، گاز و آب، بازنده و بازنده مختلط بودند. رشد اشتغال استان در بخش خدمات، طی این سال ها کم تر از متوسط کشوری بوده و اشتغال دربخش صنعت آن، افزایش ناچیزی داشته است. بین سال های 85 تا 90 رشد کشاورزی استان به میزان چشمگیری از رشد کشور بیشتر بوده است. ساختار اقتصادی سیستان و بلوچستان بین سال های 75 تا 85 تغییر داشته است و از بخش کشاورزی و خدمات کاسته شده و به صنعت کمی افزوده شده است.
منابع و مأخذ:
منابع
زیاری، کرامت ا...؛ "اصول و روشهای برنامه ریزی منطقه ای"؛ 1388، چاپ هشتم، موسسه انتشارات دانشگاه تهران، صص 118، 119، 134
زیاری‌کرامت ا...؛ "تحلیل وضعیت اشتغال در استان یزد"، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 1375، دانشگاه یزد، صص 92
سبحانی حسن؛ درویشی باقر؛ 1383"بررسی مزیتهای نسبی و تحلیل ساختاری اشتغال در استان ایلام"؛ مجله تحقیقات اقتصادی، پاییز 1384، شماره 70، دانشگاه تهران، صص 4، 6، 56
حکمتنیا حسن، موسوی میر نجف، "کاربرد مدل در جغرافیا با تأکید بر برنامهریزی شهری و ناحیهای"، 1390، انتشارات خوشبین، چاپ دوم، صص 87-89.
فرهودی رحمت ا...؛ محمدی اکبر؛ 1384، "تحلیل و پیش بینی وضعیت اشتغال در شهر سنندج با استفاده از مدل تغییر سهم، ضریب مکانی و ضریب جینی"؛ فصلنامه پژوهش های جغرافیایی، شماره 55، بهار 1385.
کلانتری خلیل، "برنامهریزی و توسعه منطقهای تئوریها و تکنیکها"، 1388، انتشارات خوشبین، تهران، صص 171.
کلانتری خلیل، "مدلهای کمی در برنامهریزی منطقهای، شهری و روستایی"، 1391، انتشارات فرهنگ صبا، چاپ اول، تهران، صص 85
معصومی اشکوری، سید حسن؛ "اصول و مبانی برنامه ریزی منطقه ای، انتشارات پیام؛ 1385 ، تهران، صص 141
مصرینژاد شیرین، ترکی لیلا، 1382، "تجزیه و تحلیل ساختار اشتغال در بخشهای عمده اقتصادی مناطق شهری ایران در طی دوره 1372-1382"، رهیافت تغییر سهم و LQ، پژوهشنامه علوم انسانی و اجتماعی ، سال چهارم، شماره 15، زمستان 1383، صص 110.
درگاه ملی آمار، اصلاعات استانی، http://www.amar.org.ir
دانشنامه آزاد ویکی پیدیا؛ http://fa.wikipedia.org
•Blair, John P. 1995. Local Economic Development: Analysis and Practice. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
•Crone Lisa K., Haynes Richard W., and Nicholas E. Reyna, 1999, “Different Perspectives on Economic Base”, Research Note PNW-RN-538, United States Department of Agriculture April 1999, Forest Service, Pacific Northwest Research Station, page:4
•Clark, C (1940) The Conditions of Economic Progress, http://en.wikipedia.org/wiki/Structural_change
•David Wadley, Phillip Smith, 2003 “Straightening Up Shift-Share Analysis”, The Annals of Regional Science (2003) 37 (2): 259
•Houston, David B. (April 1967). “The shift and share analysis of regional growth: a critique.” Southern Economic Journal. 33(4): 577-581.
•Stevens, Benjamin H. and Craig L. Moore. (November 1980). “A critical review of the
Literature on shift-share as a forecasting technique.” Journal of Regional Science. 20(4): 419-437
•Knudsen, Daniel C, " Shift-share analysis: further examination of models for the description of economic change", 2000, Socio-Economic Planning Sciences, Volume: 34, page: 178
