تحلیلی بر الگوی گسترش کالبدی-فضایی روستا-شهرها با مدل آنتروپی شانون و مدل هلدرن (مطالعه موردی: روستا شهر جورقان)

محورهای موضوعی : کالبدی

محمد رحمانی ¹

1 - استادیار جغرافیا وبرنامه ریزی شهری ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان ، همدان ، ایران

تاریخ دریافت : 1396/10/05 تاریخ پذیرش : 1396/10/05 تاریخ انتشار : 1395/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

چکیده: در ادبیات برنامه ریزی شهری، توسعه شهری غالبا از نگرش کالبدی-فضایی مورد بررسی قرار گرفته و الگوها و راهکارهای متعددی در این رابطه ارائه می گردد.در ایران با رشد فزاینده شهر ها در پی اصلاحات ارضی و تشدید مهاجرت های روستایی به کلان شهرها، سیاست های جدیدی برای ایجاد شهر های کوچک بوجود آمد که در شکلی از این سیاست، روستاهای بزرگ به شهرهای کوچک تبدیل شدند و الگوهای متفاوت فضایی و کالبدی را در نحوه رشد و توسعه خود به ارمغان آوردند،لذا در این تحقیق که یک تحقیق کاربردی است و هدف آن شناخت الگوی فیزیکی و نحوه گسترش روستا-شهرها با روش میدانی و مشاهده ای است محقق ابتدا با استخراج اطلاعات ساخت وساز شهری در دو زمان مختلف و تطبیق و توجیه آن روی زمین،نحوه تغییرات صورت گرفته را ثبت و با اندازه گیری متغییرهای پژوهش( جمعیت،مساحت ساخت و ساز شهری و وسعت شهر) در روش آنتروپی شانون و مدل هلدرن در طول دوره های مورد نظر، نحوه گرایش رشد فیزیکی شهر را از نظر قواره بررسی نموده است؛ نتایج این تحقیق در نمونه موردی که شهر جورقان یکی از شهرهای ناحیه میانی در کلان شهر همدان میباشد؛ نشان میدهد این شهر دارای یک رشد بی قواره و اسپرال بوده و در بی قواره گی شهری آن، رشد جمعیت تاثیر کمتری داشته و این شهر در روند رشد فیزیکی خود تمایل به گسترش پراکنده و حاشیه ای در امتداد راههای منتهی به دسترسی های برون شهری دارد.

منابع و مأخذ:

          Reference

1. Anselin, L. (1995). "Local  Indicators of  Spatial  Association - LISA." Geographical  Analysis 27(2): 93-115


2. Akbari, A. (2005), urban development and social conflict in Iran. [ In Persian]  Tehran, Iran. Journal of Geographical Studies. (48). University of Tehran


3. Amiran, S. (2004). The process of city expansion in the Zagros region. A Case Study of Yasouj city. [ In Persian] Urban Master's thesis. Tarbiat Modares University


4. Bagheri, M. (2002). Physical development plan. Master's thesis in urban planning. University of Tehran


5. Bemanian,M,mahmodinezhad,H. (2009), Principles of planning and development of rural tourism. [ In Persian]  Tehran, Iran. helleh Publishers


6. Bunnarith ,Meng.2006, Urban Planning and Development of the Australian Capital Territory, Canberra: A Critical Review. Department of Urban and Regional Planning,


7. Ebrahimzadeh, A, rafiei , GH. (2010). Analysis of the spatial pattern of physical expansion marvdasht by using the Shannon entropy models and Holdren and desirable model for future expansion. [ In Persian] The study of human geography. ( 42). Winter 2010. Pp 123-138


8. General Population and Housing Census in 2007 and 1997 and 1987 and prior years. Based on constant 2007 boundaries


9. Meteorological Office in Hamedan province


10.  Statistics of building permits in 2004, 2005, 2006 Statistical Center of Iran


11. Pourahmad,A, et al. (2014). Environmental impacts of horizontal expansion (Case study: Gorgan) [ In Persian]. Journal of Ecology. Thirty-ninth year. (3). Pp. 104-91


12. Habib, p. (2011). The city and its variants. [ In Persian].  Tehran, Iran. Journal of city identity. (6). autumn and winter


13. Hekmatnia,H, and Mousavi,M. (2007). The use of models in geography. Focus on Urban and Regional Planning,  [ In Persian] .  Yazd. Modern science publications


14. Razavian, M. (2003). Urban land use planning. [ In Persian].  Tehran, Iran.monshi Publishers


15. Rahnama, M. (2009). Introduction and evaluation of the originality theory part in the process of revival of old urban tissue. [ In Persian].  Mashhad. Journal of Geographical Research


16. Stohr, W, Taylor, F, 2000, Development from above or below ,Willey


17. Saeedi, AS. (2002). Iran city, village - tribe, (Proceedings). [ In Persian] . Tehran, Iran. Monshi Publishers


18. Shams, O, Rahmani, A. (2015). Foundations, development perspectives of urban smart growth city. [ In Persian].  Malayer. Islamic Azad University, Malayer


19. sheikhi, D. (2002). Urban sociology, Company publication. [ In Persian] . (second edition). Tehran.


20. Zebar dast, E. (2008). The size of the city. [ In Persian].  Tehran, Iran. Center for the Study and Research of Urban Planning and Architecture


21. Ziyari, K. (2011). Urban land use planning. [ In Persian] .Yazd. Yazd University Publishers


22. Ziyari, K, Ramazanadeh, R. (2014). Village, town and its role in the regional balance (case study: the city of Boroujerd). [ In Persian] . Journal geographical landscape. ( 8), 24


23. lynch, Kent. (2008). relations between urban and rural areas in developing countries. (Translation Rezvani, M & A Sheikh), .thran: Payam. (1965)


24. adopted development plans


25. ghadami,M,nabinezhad kenari,M ( 2012). modeling urban spatial structure based on the Shannon entropy (Case Study of Babylon). [ In Persian] . the first national conference on Iran's Utopia, Noor, Islamic Azad University of Noor


26. Health Center in Jurghan


27. Mashhadizadeh dehghani, N. (2005). Analysis of urban planning in Iran. [ In Persian] . (Fifth Edition). Tehran, Iran. University of Science and Technology


28. Mir moghtadai,F, Talebi, N. (2007). Physical identity of the city. [ In Persian] . Tehran, Iran. Department of Housing and Urban Development


29. Mirzaee ghalea , F, et al. (2014). Analysis of the mutual relationship between urban and rural development in villages in the suburbs, the city of Harsin. . [ In Persian] Journal of housing and rural environment. 32. 143. Pp 89-100


30. Mohamadi Yeganeh , B, Hossein Zadeh,A. (2014), rural-urban functional role in the development of surrounding villages,Case study: the Zarin rood city, the city Khodabande. [ In Persian] . Journal of Regional Planning. 3. (11). Pp 55 - 64.


31. Mokhtari Malekabadi, R. et al. (2013) Bushehr spread pattern analysis based on quantitative models of regional planning. [ In Persian]. Journal and urban planning. third year. 8. Spring. Pp 112 -93


32. Municipal Jurghan


33. Nooshafarin, S. (2006). Village, city, new experience in today's cities. [ In Persian] . ( 2), 9, Summer 2011, Pp 18-21