استشاره و استخاره دو راهکار تصمیم سازی در فرهنگ اسلامی و قرآنی
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
فاطمه ریاحی
1
(
فارغ التحصیل سطح دو حوزه علمیه خواهران، کارشناسی ارشد رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث شهرری
)
احمد میرزایی
2
(
اشتغال به تحصیل در درس خارج فقه و اصول، مدرس رسمی حوزه علمیه تهران، کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث شهرری
)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
در این تحقیق استشاره و استخاره که دو راهکار تصمیم سازی در فرهنگ اسلامی و قرآنی است مورد نقد و بررسی قرار گرفت. استشاره و استخاره دو موهبت از مواهب بزرگ خداوند مهربا‌ن‌اند که به هنگام حیرانی و سرگردانی می‌توانند برای انسان راهگشا باشند. این دو امر همانند دیگر امور در زندگی ما برای شروع اولیه نیاز به رعایت یک سری اصول و شرائط دارد که اگر با رعایت آداب و شرائطشان انجان نشوند نه‌تنها انسان را از حیرانی بیرون نمی‌آورند بلکه او را به گمراهی نیز می‌کشاند. لذا در این مقاله به مسائلی از قبیل چیستی و چرایی استشاره و استخاره، جایگاه آن‌ها در آیات و روایات و شرائط آن‌ها پرداخته شد. برای پاسخگویی به این موارد از روش تحقیق توصیفی استفاده شد و با مراجعه به منابع مکتوب و غیر مکتوب و سایت‌های اینترنتی، مطالب لازم جمع آوری گردیده است.
In this research, consultation and recitation, which are two decision-making strategies in Islamic and Quranic culture, were reviewed. Contemplation and recitation are two of the great gifts of God, the Merciful, which can be a way for man when he is astonished and confused. These two things, like other things in our lives, need to observe a series of principles and conditions for the initial beginning, which if they are not done by observing their customs and conditions, not only do not lead man astonished, but also lead him astray. Therefore, in the present article, issues such as what and why recitation and consultation are and their place in verses and hadiths and their status are discussed. To answer these cases, descriptive research method is used and by referring to written and unwritten sources and Internet sites, the necessary materials have been collected.
کتابنامه
قرآن کریم.
نهج البلاغه.
ابن بابویه، محمد بن علی. 1366ق، علل الشرایع، قم: کتابفروشی داوری.
ابن شعبه حرانی، حسن بن علی. 1404ق، تحف العقول، چاپ دوم، قم: جامعه مدرسین.
ابن طاووس، علی بن موسی. 1409ق، فتح الأبواب بین ذوی الالباب وبین رب الارباب، تصحیح: حامد خفاف، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
ابن منظور، محمد بن مکرم. 1414ق، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت: دار الاحیاء.
ارگانی بهبانی حائری، محمود. 1435ق، راهی به روشنا، آداب استخاره و استشاره، قم: انتشارات نور مطاف.
آمدی، عبدالواحد بن محمد تمیمی. 1366ش، غرر الحکم ودرر الکلم، قم: دفتر تبلیغات اسلامی. چاپ اول
پاینده، ابوالقاسم. 1382ش، نهج الفصاحه، چاپ چهارم، تهران: دنیای دانش.
جوادی آملی، عبدالله. 1379ش، تفسیر موضوعی قرآن کریم، چاپ سوم، قم: مرکز نشر اسراء.
جوادی آملی، عبدالله. 1385ش، تفسیر تسنیم، چاپ اول، قم: مرکز نشر اسراء.
حر عاملی، محمد بن حسن. 1409ق، وسایل الشیعة، قم: مؤسسه آل البیت علیهم السلام.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار القلم- الدار الشامیة.
شیخ مفید، محمد بن محمد. 1413ق، المقنعة، قم: کنگره جهانی هزاره شیخ مفید.
طباطبایی، محمدحسین. 1374ش، تفسیر المیزان، ترجمه: محمدباقر موسوی همدانی، قم: انتشارات اسلامی.
طبرسی. 1360ش، مجمع البیان، تهران: فراهانی.
طوسی، محمد بن الحسن. 1407ق، تهذیب الأحکام، چاپ چهارم، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
طوسی، محمد بن الحسن. 1414ق، الأمالی، قم: دار الثقافه.
قرشی، علی‌اکبر. 1377ش، تفسیر احسن الحدیث، تهران: بنیاد بعثت.
گروهی از نویسندگان. 1380ش، دایرة المعارف تشیع، تهران: بنیاد اسلامی طاهر.
مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی. 1403ق، بحار الأنوار، چاپ دوم، تصحیح: جمعی از محققان، بی‌جا: دار احیاء التراث العربی.
منسوب به جعفر بن محمد علیه السلام. 1400ق، مصباح الشریعة، چاپ اول، بیروت: نشر اعلمی.
نوری، حسین بن محمد تقی. 1408ق، مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل، چاپ اول، قم: مؤسسه آل البیت.
یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم. 1392ش، عروة الوثقی، ترجمه: شیخ عباس قمی، تهران: دریای معرفت.
_||_References:
The Holy Quran.
Nahjol Balaghah.
Ibn Babawiyyah, Muhammad ibn Ali 1987 AH, Causes of Sharia, Qom: Davari Bookstore.
Ibn Shuba Harani, Hassan Ibn Ali. 1404 AH, The Gift of Minds, Second Edition, Qom: Society of Teachers.
Ibn Tawus, Ali ibn Musa. 1409 AH, Fath al-Abwab between Dhu al-Albab and between Rab al-Arbab, correction: Hamed Khafaf, Qom: Al-Bayt Foundation, peace be upon them.
Ibn Manzur, Muhammad ibn Makram. 1414 AH, Arabic language, third edition, Beirut: Dar Al-Ahya.
Organi Behbani Haeri, Mahmoud. 1435 AH, the way to enlightenment, etiquette and advice, Qom: Noor Mataf Publications.
Amadi, Abdul Wahed bin Mohammad Tamimi. 1987, Gharr al-Hakam and Darr al-Kalam, Qom: Islamic Propaganda Office. First Edition
Payende, Abolghasem 2003, Nahj al-Fasaha, fourth edition, Tehran: The World of Knowledge.
Javadi Amoli, Abdullah 2000, Thematic Interpretation of the Holy Quran, Third Edition, Qom: Esra Publishing Center.
Javadi Amoli, Abdullah 2006, Tafsir Tasnim, first edition, Qom: Esra Publishing Center.
Free agent, Muhammad bin Hassan. 1409 AH, Shiite means, Qom: Al-Bayt Foundation
Ragheb Isfahani, Hussein bin Mohammad. 1412 AH, Al-Mufradat Fi Gharib Al-Quran, Beirut: Dar Al-Qalam - Al-Dar Al-Shamiya.
Sheikh Mufid, Muhammad ibn Muhammad. 1413 AH, Al-Muqna'a, Qom: Sheikh Mufid Hazara World Congress.
Tabatabai, Mohammad Hussein 1995, Tafsir Al-Mizan, translated by Mohammad Baqer Mousavi Hamedani, Qom: Islamic Publications.
Tabarsi. 1981, Assembly Statement, Tehran: Farahani.
Tusi, Muhammad ibn al-Hassan 1407 AH, Tahdhib al-Ahkam, fourth edition, Tehran: Islamic Books House.
Tusi, Muhammad ibn al-Hassan 1414 AH, Al-Amali, Qom: Dar Al-Thaqafah.
Qurashi, Ali Akbar. 1998, Tafsir Ahsan Al-Hadith, Tehran: Be’sat Foundation.
A group of writers. 2001, Shiite Encyclopedia, Tehran: Tahir Islamic Foundation.
Majlisi, Mohammad Baqir bin Mohammad Taqi 1403 AH, Sea of Lights, second edition, correction: a group of scholars, misplaced: Dar Al-Ahya Al-Tarath Al-Arabi.
Attributed to Ja'far ibn Muhammad .1400 AH, Mesbah al-Shari'a, first edition, Beirut: Elmi publication.
Nouri, Hussein bin Muhammad Taqi 1408 AH, Mustadrak al-Wasa'il wa Mustanbat al-Masa'il, first edition, Qom: Al-Bayt Institute.
Yazdi, Mohammad Kazem bin Abdul Azim 1392, Orwa Al-Wathqi, translated by Sheikh Abbas Qomi, Tehran: Daryaye Marefat
