نقش توالی گفتمان‌نماهای واژگانی در انسجام متنی ترجمه‌های تفسیری فارسی و انگلیسی(سوره بقره)

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

محمد پاک‌نژاد ¹ ( دانشجوی دکتری زبان‌شناسی، گروه زبان‌شناسی، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران، گروه زبان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران )
الخاص ویسی ² ( دانشیار گروه زبان انگلیسی و زبان‌شناسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران، گروه زبان و زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران )
محمود نقی زاده ³ ( استادیار گروه زبان و زبان‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران )

تاریخ دریافت : 1400/01/05 تاریخ پذیرش : 1400/01/05 تاریخ انتشار : 1400/01/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

مطالعه حاضر نوعی بررسی و کنکاش تقابلی از منظر زبان‌شناسی متن بنیاد است که با تکیه‌ بر حفظ انسجام و معرفی گفتمان نماهای واژگانی در سوره بقره اختصاص دارد. از این ‌رو، کل سوره بقره با سه ترجمه تفسیری فارسی و انگلیسی بر اساس رویکرد نظری فریزر(2005) تحلیل گردیده است. همچنین این عناصر بر اساس مدل مذکور دسته‌بندی شده‌اند که متشکل از گفتمان نماهای تفصیلی، استنتاجی و زمانی می‌باشند. علاوه بر آن توالی‌های یافت شده به صورت ساختاری قاعده مند و منسجم پیکربندی گردیده‌اند. کارکرد این عناصر واژگانی در ترجمه‌های منتخب نشان می‌دهد که با یاری این عناصر زبانی در روابط متنِ ترجمه آیات به‌ صورت یکپارچه و پیوسته عمل می‌کنند و بر اساس فرایند متقابل اطلاعات در بافت متون دینی و مذهبی ترجمه‌شده تأثیر بسزایی داشته و همچنین در خوانش آیات و انتقال مفاهیم از وجود این عناصر به طور مطلوب تبعیت می‌کنند.

چکیده انگلیسی:

The present study is a kind of confrontational research from the text – based linguistic viewpoint, which is dedicated to maintaining the coherence and introducing the discourse of lexical views in Al-Baqarah Surah. Hence, the whole of Al-Baqarah Surah has been analyzed with three interpretive translations in Persian and English based on the theoretical approach of Frazer (2005). These elements are also categorized according to the mentioned model, which consists of detailed, inferential and temporal views discourse. In addition, the discovered sequences are structured in an organized and coherent manner. The function of these lexical elements in selected translations shows that they act in an integrated and continuous manner in the textual relations of the translation of verses with the help of these linguistic elements and have a significant effect on the interaction of information in the context of translated religious texts; concepts follow the existence of these elements optimally.

منابع و مأخذ:

الاوی، م.س. سلوی. 1395ش، روابط متنی در قرآن، ربط، پیوستگی و ساختار، مترجم: سیداکبر جلیلی، تهران: نشر نویسه پارسی.

بشیر، حسن. 1385ش، تحلیل گفتمان دریچه‌ای بر کشف ناگفته‌ها، چاپ چهارم، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).

جامع تفاسیر نور. 1394ش، دائرة ‌المعارف چندرسانه‌ای قرآن کریم، نرم‌افزار کامپیوتری، قم.

طباطبایی، محمدحسین. 1374ش، ترجمه تفسیر المیزان، 20 جلد، چاپ پنجم، قم: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، دفتر انتشارات اسلامی.

طبرسی، فضل بن حسن. 1352ش، ترجمه تفسیر مجمع ‌البیان، 27 جلد، مترجم: احمد بهشتی، تهران: فراهانی.

فرکلاف، نورمن. 1379ش، تحلیل انتقادی گفتمان، ترجمه پیران و دیگران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌ها.

مکارم شیرازی، ناصر. 1371ش، تفسیر نمونه، 28 جلد، چاپ دهم، تهران: دار الکتب الإسلامیه.

 

مقالات و پایان‌نامه‌ها

اکبیا، لعیا. 1391ش، «بررسی نشانگرهای گفتمان در سرمقاله‌های برخی روزنامه‌های فارسی و انگلیسی بر اساس رویکرد فریزر»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

خلیلی زاده گنجعلیخانی، مرضیه و آناهیتا امیرشجاعی. بهار 1397ش، «مطالعه تطبیقی کاربرد استراتژی‌های ترجمه نیومارک در ترجمه قرآن»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال نهم، شماره 33، صص221-239.

شکرانی، رضا و مهدی مطیع و هدی صادق زادگان. بهار و تابستان 1390ش، «بررسی روش گفتمان کاوی و چگونگی کاربست آن در مطالعات قرآنی»، دوفصلنامه عیار پژوهش در علوم انسانی، سال سوم، شماره اول، صص93- 122.

مطیع، مهدی و همکاران. بهار و تابستان 1390ش، «بررسی روش گفتمان کاوی و چگونگی کاربست آن در مطالعات قرآنی»، سال سوم، شماره اول، صص93- 122.

مقدم کیا، رضا. 1384ش، «بعد نقش نمای گفتمان در زبان فارسی»، نامه فرهنگستان. 3(6)، صص81-98.

مولوی، آرزو. 1393ش، «نشانگرهای گفتمانی در سوره‌های مکی و مدنی»، دومین کنفرانس بین المللی پژوهش‌های کاربردی در مطالعات زبان، سال دوم، بهمن، تهران.

نغزگوی کهن، مهرداد. زمستان 1392ش، «بررسی کلمات ربط تقابلی فارسی و چگونگی تکوین آن‌ها»، جستارهای زبانی، دوره 4، شماره 16، صص245- 265 .

نورا، اعظم. پاییز و زمستان 1394ش، «بررسی چند نقشی بودن هم‌زمانی نقش‌نمای گفتمانیِ «حال» از منظربین(ذهنی شدگی)»، پژوهش‌های زبانی، سال ششم، شماره 2.

ویسی، الخاص. 1390ش، «بررسی همبستگی الگوهای زیر و بمی با نقش‌های کاربردشناختی در زبان فارسی»، مجله زبان پژوهی، شماره 4، صص79- 104.

 

منابع انگلیسی

Andersen, Gisle. (1998). The pragmatic marker like from a relevance-theoretic perspective. Discours Markers : Descriptition and Theory. Benjamin (Jucker,Ziv):147-170

Anderson,Gisle (2001). Pragmatic Markers and Sociolingustics Variation: A Relevance-Theoretic Approach to the language of Adolescents. Amesterdam:Jan Benjamin.

Arbery, A. J. (1962). The Quran Interpreted. Qum: Center of Islamicstudies.

Blakemore,D. (1987).Semantic Constraints on Relevance. Oxford: Blackwell.

Blakemore,D.(1992).Understanding Utterances:An introduction to pragmatics. Oxford, English : Blackwell.

Cowan,R.(2008). The teacher’s grammar of English.Cambrige: Cambrige University Press.

Crystal, D.(1998). Anencyclopedic dictionary of language and language.

Erman,Britt(2001).Pragmatics Markers revisited with a focus on you know in adult and adolescent talk. Journal of pragmatics, 33,1337-1359.

Fraser, B. (1988). Types of English discourse markers. Acta Linguistica Hungarica, 38(1-4): 19-33.

Fraser,B.(1990). An approach to discourse markers .Journal of Pragmatics ,14,383-95.

Fraser, B.(1993). Discourse markers across language. In: L. Bouton and Y Kachru, eds., Pragmatics and language learning, 1-16. Urbana-Champaign: IL: University of Illinois Press.

Fraser,B.(1999). What are discourse markers?Journal of Pragmatics, 12(3),931-952.

Fraser, B. (2005).Towards a Theory of Discourse Markers. In Approaches to Discourse Particles edited by K. Fischer. Elsevier Press.

Fung, L. & Carter, R. (2007). Discourse markers and spoken English: Native and learner use in pedagogic settings. Applied Linguistics, 28, 410–439.

Knott, A. (1996). A Data-Driven Methodology for Motivating a Set of Coherence Relations. Ph.D thesis. University of Edinburgh, Department of Artificial Intelligence.

Labov,W.&Fanshel,D(1977).Therapeutic discourse. New York, NY: Academic Press.

Levinson, S.C.(1983).Pragmatices . Cambrige, England: Cambrige University Press.

Grote, B. (1998). Representing temporal discourse markers for generation purposes. In

Coling/ACL workshop on discourse relations and discourse markers, pp.22-28.

Mann,W and Thompson,S. (1988). Rhetorical Structure Theory: Towards a Functional Theory of Text Organization. Text 8 (3): 243-281. DOI : 10.1515/text.1.1988.8.3.243.

Marku, D.(2000). The rhetorical parsing of unrestricted texts: A surface-based approach. Computational Lingustics, 26(3), 395-448.

Mauri, C. (2008), Coordination relations in the languages of Europe a nd beyond. Berlin, Mouton de Gruyter.

Parrot, M. (2000). Grammar for English language teachers (2nd ed). Cambridge: Cambridge University Press.

Quan, L., & Zheng, L. (2012). A study of self-repair markers in conversation by Chinese English learners. Journal of Language Teaching and Research, 5(5), 1216-1223.

Traugott, E. 1982. From propositional to textual and expressive meanings : Some semantic-pragmatic aspects of grammaticalization, In W. P. Lehman & Y.

Schiffrin, D. (1987). Discourse markers. Cambridge: Cambridge University Press.

Schiffrin, D. (2001). Discourse markers: Language, meaning and context. In:

Schiffrin, D.,Tannen, D. & Hamilton, H. E. (Eds.),(2001). The Handbook of Discourse Analysis, Blackwell, Malden, MA, 54-75.

Shakir, M. (1993). Holy Quran. Qum: ansariyan publication.

Schourup,L.(1999). Tutorial overveiew: Discourse markers .Lingua,107(3-4),227-265.

Waring, Hansun Zhang.( 2003). Also as Discourse Markers:Its Use in Disjunctive and Disaffilative Environments, Discourse Studies,,Vol.5,No.3, pp.415-436.

Yusuf ali, A. (1982). The Holly Quran. india: Delhi.

References:

lawi, M.S.Textual Relationships in the Qur'an, Relevance, Coherence and Structure, Translated by Seyed Akbar Jalili, Tehran: Publishing Persian Writings.

Bashir, Hassan 2006, Analysis of a Discourse on the Discovery of the Unspoken, Fourth Edition, Tehran: Imam Sadegh (AS) University.

Comprehensive interpretations of light. 1394, Department of Multimedia Encyclopedia of the Holy Quran, Computer Software, Qom.

Tabatabai, Mohammad Hussein 1995, Translation of Tafsir Al-Mizan, 20 volumes, fifth edition, Qom: Qom Seminary Teachers Association, Islamic Publications Office.

Tabarsi, Fadl Ibn Hassan 1973, translation of Tafsir Majma 'al-Albyan, 27 volumes, translated by Ahmad Beheshti, Tehran: Farahani.

Fairclough, Norman. 2000, Critical Analysis of Discourse, Translated by Elders and Others, Tehran: Center for Media Studies and Research.

Makarem Shirazi, Nasser 1992, Sample Interpretation, 28 volumes, tenth edition, Tehran: Islamic Books House.

 

Articles and dissertations

Ekbia, Laia. 2012, "Study of discourse markers in the editorials of some Persian and English newspapers based on Fraser approach", M.Sc. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Literature and Humanities.

Khalilizadeh Ganjalikhani, Marzieh and Anahita Amirshajaei. Spring 2016, "Comparative study of the application of Newmark translation strategies in Quran translation", Quarterly Journal of Quranic Studies, Year 9, No. 33, pp. 212-239.

Shokrani, Reza and Mehdi Matie and Hoda Sadeghzadegan. Spring and Summer 2011, "Study of Discourse Mining Method and How to Use It in Quranic Studies", Bi-Quarterly Journal of Research in Humanities, Third Year, First Issue, pp. 122-93.

Matieh, Mehdi et al. Spring and Summer 2011, "Study of Discourse Mining Method and How to Use It in Quranic Studies", Third Year, First Issue, pp. 93-122.

Moghaddam Kia, Reza 2005, "After the role of discourse in Persian language", Academy letter. 3 (6), pp. 81-98.

Rumi, wish. 2014, "Discourse Markers in Meccan and Madani Surahs", The Second International Conference on Applied Research in Language Studies, Second Year, February, Tehran.

Naghzgovi Kohan, Mehrdad. Winter 2013, "Study of Persian interaction words and how they evolved", Linguistic Essays, Volume 4, Number 16, pp. 245-265.

Nora, Azam. Fall and Winter 2015, "A Study of the Multi-Role of Simultaneity of the Discourse Map of" Now "from the Perspective (Mentality)", Linguistic Research, Year 6, No. 2.

Weiss, special. 1390, "Study of the correlation between pitch patterns and cognitive patterns in Persian language", Journal of Linguistics, No. 4, pp. 79- 104.

 

 

English References:

 

Andersen, Gisle. (1998). The pragmatic marker like from a relevance-theoretic perspective. Discourse Markers: Description and Theory. Benjamin (Jucker,Ziv):147-170

Anderson,Gisle (2001). Pragmatic Markers and Sociolinguistics Variation: A Relevance-Theoretic Approach to the language of Adolescents. Amsterdam Benjamin.

Arbery, A. J. (1962). The Quran Interpreted. Qum: Center of Islamic studies.

Blakemore,D. (1987).Semantic Constraints on Relevance. Oxford: Blackwell.

Blakemore,D.(1992).Understanding Utterances: An introduction to pragmatics. Oxford, English: Blackwell.

Cowan,R.(2008). The teacher’s grammar of English Cambridge: Cambridge University Press.

Crystal, D. (1998). An encyclopedic dictionary of language and language.

Erman,Britt(2001).Pragmatics Markers revisited with a focus on you know in adult and adolescent talk. Journal of pragmatics, 33,1337-1359.

Fraser, B. (1988). Types of English discourse markers. Acta Linguistica Hungarica, 38(1-4): 19-33.

Fraser,B.(1990). An approach to discourse markers. Journal of Pragmatics,14,383-95.

Fraser, B. (1993). Discourse markers across language. In: L. Bouton and Y Kachru, eds., Pragmatics and language learning, 1-16. Urbana-Champaign: IL: University of Illinois Press.

Fraser,B.(1999). What are discourse markers? Journal of Pragmatics, 12(3),931-952.

Fraser, B. (2005). Towards a Theory of Discourse Markers. In Approaches to Discourse Particles edited by K. Fischer. Elsevier Press.

Fung, L. & Carter, R. (2007). Discourse markers and spoken English: Native and learner use in pedagogic settings. Applied Linguistics, 28, 410–439.

Knott, A. (1996). A Data-Driven Methodology for Motivating a Set of Coherence Relations. Ph.D. thesis. University of Edinburgh, Department of Artificial Intelligence.

Labov, W.&Fanshel,D(1977).Therapeutic discourse. New York, NY: Academic Press.

Levinson, S.C. (1983). Pragmatics. Cambridge, England: Cambridge University Press.

Grote, B. (1998). Representing temporal discourse markers for generation purposes. In

Coling/ACL workshop on discourse relations and discourse markers, pp.22-28.

Mann,W and Thompson,S. (1988). Rhetorical Structure Theory: Towards a Functional Theory of Text Organization. Text 8 (3): 243-281. DOI: 10.1515/text.1.1988.8.3.243.

Marku, D. (2000). The rhetorical parsing of unrestricted texts: A surface-based approach. Computational Linguistics, 26(3), 395-448.

Mauri, C. (2008), Coordination relations in the languages of Europe and beyond. Berlin, Mouton de Gruyter.

Parrot, M. (2000). Grammar for English language teachers (2^nd Ed). Cambridge: Cambridge University Press.

Quan, L., & Zheng, L. (2012). A study of self-repair markers in conversation by Chinese English learners. Journal of Language Teaching and Research, 5(5), 1216-1223.

Traugott, E. 1982. From propositional to textual and expressive meanings: Some semantic-pragmatic aspects of grammaticalization, In W. P. Lehman & Y.

Schiffrin, D. (1987). Discourse markers. Cambridge: Cambridge University Press.

Schiffrin, D. (2001). Discourse markers: Language, meaning and context. In:

Schiffrin, D.,Tannen, D. & Hamilton, H. E. (Eds.),(2001). The Handbook of Discourse Analysis, Blackwell, Malden, MA, 54-75.

Shakir, M. (1993). Holy Quran. Qum: Ansariyan publication.

Schourup,L.(1999). Tutorial overview: Discourse markers. Lingua, 107(3-4),227-265.

Waring, Hansun Zhang. (2003). Also, as Discourse Markers: Its Use in Disjunctive and Disaffiliate Environments, Discourse Studies, Vol.5, No.3, pp.415-436.

Yusuf Ali, A. (1982). The Holly Quran. India: Delhi.