تحلیلی بر اندیشه انعکاس فرهنگ زمانه در قرآن

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

محمد‌کاظم رحمان ستایش ¹ ( * عضو هیأت علمی دانشگاه قم(استادیار). )
سیدمحسن خلیلی‌نژاد ² ( ** کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن از دانشگاه قم. )
صادق شیخلو ³ ( *** دانشجوی کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآن دانشگاه قم. )

تاریخ دریافت : 1394/05/14 تاریخ پذیرش : 1394/05/14 تاریخ انتشار : 1393/05/10

کلید واژه:

چکیده مقاله :

هم‌زمان با پیشرفت علم و فناوری در جوامع بشری، در حوزه علوم انسانی نیز تفکرات و اندیشه‌های جدید خصوصاً در حوزه الهیات و کیفیت نزول وحی و متون دینی مطرح شده است. در این میان عده‌ای از اندیشمندان اسلام با تأثیر از علمای یهودی و مسیحی خبط کرده و راه آنان را پیموده‌اند، و کاری که آن‌ها با کتاب تحریف‌شده انجام داده‌اند، ایشان با قرآن که از هرگونه تغییر، تبدیل و تحریف به دور بوده و خدای سبحان تحریف ناپذیری آن را ضمانت کرده و در راه حفظ آن مسلمین جان‌فشانی‌ها کرده‌‌اند انجام داده‌اند. تحقیق حاضر در نظر دارد در حد وسع و توان نظریه بازتاب فرهنگ زمانه، زمینه‌ها و مصادیق آن را بازکاوی کرده و شبهات نظریه را مطرح و سپس به پاسخگویی آن‌ها بپردازد.

چکیده انگلیسی:

Concurrent with the development of science and technology in society, also in humanities science, thoughts and ideas are introduced, particularly in the field of theology and quality of revelation and religious texts.   The number of Muslim scholars to the influence of Jewish and Christian scholars had mistake and climb their way, and the work they have done with the distorted book, they do whit  Qur'an that is away of any alteration, and God glorified guarantees its distortion invariance and the muslims to maintenance of it  have made sacrifices. The present study intends to -as much as possible- induct  the theory of reflections of time culture,  and bring up its doubts  and answer to them.

منابع و مأخذ:

کتابنامه

قرآن کریم.

ایازی، سید محمدعلی. 1378ش، قرآن و فرهنگ زمانه، چاپ اول، رشت: مبین.

بیضاوی، عبدالله بن عمر. 1363ق، انوار التنزیل و اسرار التأویل، ج1، تهران: مطبعه مروی.

جوادی آملی، عبدالله. 1386ش، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، چاپ اول، قم: اسراء.

حجتی، سید محمدباقر. 1386ش، اسباب النزول، چاپ سیزدهم، تهران: نشر فرهنگ اسلامی.

سیوطی، جلال الدین. بی تا، الاتقان فی علوم القرآن، ج2، قم: دار المعرفه.

طبرسی، ابو علی فضل بن حسن. بی تا، مجمع البیان، ترجمه علی کرمی، قم: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

مشکینی، علی. 1363ش، تکامل از دیدگاه قرآن، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

مطهری، مرتضی.1390ش، مطهری و روشنفکران، چاپ دوازدهم، قم: صدرا.

مکارم شیرازی، ناصر و همکاران. 1372ش، تفسیر نمونه، ج1، چاپ بیست و نهم، تهران: دار الکتب الاسلامیه.

 

مقالات و پایان‌نامه‌ها

پارسا، فروغ. 1375ش، «شناخت جریان علمی‌نگری به قرآن تفسیر علمی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

جلیلی، سید هدایت. 1373ش، «وحی در هم‌زبانی با بشر و هم‌لسانی با قوم»، ماهنامه کیهان، شماره23.

حسینی طباطبایی، مصطفی. 1374ش، «زبان قوم نه فرهنگ ایشان»، بینات، شماره 6، ص125-130.

خرمشاهی، بهاء الدین. 1374ش، «بازتاب فرهنگ زمانه»، بینات، شماره 5، ص90-97.

شاکری، زهرا. 1382ش، «فرهنگ قرآنی، انسانی یا عربستانی»، پرسمان، شماره14.

فتاحی‌زاده، فتیحه و نجمیه افشاری. 1388ش، «تشبیهات و تمثیلات قرآن و فرهنگ زمانه»، سفینه، شماره24، ص 9-34.

کلانتری، ابراهیم. 1380ش، «وحی و فرهنگ عصر نزول»، دانشگاه الزهراء، شماره 40، ص113-140.