جستاری در شناخت انسان از منظر قرآن

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

مستانه ابوترابیان ¹ ( * مدرس دانشگاه فرهنگیان. )
اعظم پرچم ² ( ** عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان(دانشیار). )

تاریخ دریافت : 1394/04/28 تاریخ پذیرش : 1394/04/28 تاریخ انتشار : 1393/04/10

کلید واژه:

چکیده مقاله :

خداوند در قرآن انسان را خلیفه خود خوانده است. در حقیقت می‌توان گفت که این اصطلاح بر گروهی از انسان‌ها به صورت تشکیکی اطلاق می‌شود، این است که شامل پیامبر اکرم (ص)، سایر انبیاء، ائمه معصومین(ع) و اولیای دیگر می‌شود. در حقیقت هر انسانی بالقوه خلیفه خداست، ولی به فعلیت رسیدن این قوه، بستگی به تلاش فرد و توفیق حق دارد. پژوهش حاضر در صدد است به روش توصیفی-تحلیلی با بهره‌گیری از آیات قرآن و با رجوع به تفاسیر معتبر، ضمن تبیین جایگاه انسان، دیدگاه قرآن را در مورد انسان کامل و برخی از مصادیق آن بررسی کند.

چکیده انگلیسی:

In the Quran, God called the human his Caliph. In fact we can say, God caliph refers to a group of people at multiple levels and includes Islam Prophet, other prophets, infallible Imams and the other entourages. In fact, every human is the God's Caliph potentially. So, actualizing this potential depends on individual effort and god bless. This research is a A descriptive - analytical seek for clarifying the Qur'an view about the perfect human and some of his instances by the role of man in the Quran .

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

ابن عربی، محی الدین. 1422ق، تفسیر ابن عربی، بیروت: دار احیاء التراث العربى‏.

الله‌وردی‌خانی، علی. 1381ش، سفر به کعبه جانان، چاپ اول، ج 1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

بحرانى، سید هاشم. 1416 ق،‏ البرهان فى تفسیر القرآن، تهران: بنیاد بعثت‏.

خمینی، روح الله.1360ش، مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایة، ترجمه سید احمد فهری، چاپ اول، تهران: پیام آزادی.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، المفردات فی غریب القرآن، چاپ اول، بیروت: الدار العلم الشامیه.

سیوطی، جلال الدین. 1416ق‏، تفسیر الجلالین، بیروت: ‏مؤسسه النور للمطبوعات‏.

صدوق، محمد بن علی. 1390ق، عیون أخبار الرضا، نجف: دار المطبعه الحیدریه.

طباطبایی، سید محمدحسین. 1372ش، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.

طبرسی، فضل بن حسن. 1372ش، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، با مقدمه محمدجواد بلاغی، چاپ سوم، تهران: انتشارات ناصرخسرو.

طوسى، محمد بن حسن. التبیان فى تفسیر القرآن‏، بیروت: ‏‏دار احیاء التراث العربى‏.

عروسى حویزى، عبد على بن جمعه. 1415ق، تفسیر نور الثقلین، قم: ‏انتشارات اسماعیلیان‏.

فهد الحلی، احمد. 1407ق، عدة الداعی و نجاح الساعی، چاپ اول، قم: دار الکتاب الاسلامی.

فیض کاشانی، ملا محسن. 1415ق، تفسیر الصافی، چاپ دوم، تهران: انتشارات الصدر.

قرطبى، محمد بن احمد. 1427ق، تفسیر قرطبى، بیروت: المکتبه العصریه.

مجلسی، سید محمدباقر. 1403ق، بحار الأنوار، بیروت: مؤسسه الوفاء.

مصباح یزدی، محمدتقی، 1375ش، راهنماشناسی، چاپ اول، تهران: انتشارات امیرکبیر.