بررسی ظهور علمی قرآن در آیه اول سوره انعام
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
علیرضا خنشا
1
(کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه تهران)
محمد جواد سامی
2
(استادیار دانشگاه هنر شیراز)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
با پیشرفت علوم، هر روزه گوشه‌ای از اسرار علمی بکار رفته در قرآن آشکار می‌شود. یکی از این موارد که مورد توجه اختر فیزیکدانان قرار گرفته مسأله ماده تاریک و انرژی تاریکی است که تقریباً مورد اتفاق تمام دانشمندان می‌باشد. ماده تاریک(Dark matter) به صورت توده‌ای در اطراف کهکشان وجود دارد که با استفاده از تلسکوپ قابل مشاهده نیست. ویژگی‌های وجودی این ماده تاریک را می‌توان به طور غیر مستقیم از طریق تأثیرات گرانشی بر روی ماده مرئی، تابش و در مقیاس بزرگ، اثبات نمود. قرآن در آیه اول سوره انعام این حقیقت علمی را با جمله ﴿وجعل الظلمات والنور﴾ بیان می‌کند. مفسرانی چون علامه طباطبائی(ره)، آیت الله جوادی آملی و راغب اصفهانی در تفسیرشان جعل در این آیه را به معنای خلقت و آفرینش آورده‌اند، معلوم می‌شود که ظلمات و نور مثل تمام موجودات دیگر، چون قرآن موجود و مخلوق‌اند و از خود صاحب اثر می‌باشند. با بیان این مطالب مقاله به دنبال این سخن است که اشاره به وجود ماده تاریک در قرآن می‌تواند یکی از ظهورات علمی این کتاب الهی باشد.
By sciences advance, a part of the scientific secrets applied in Holy Qur'an is revealed and unwrapped. One of those subjects that has been the focus of astrophysicists is the Dark Matter and the dark energy which is shared by almost all scientists. Dark matter exists in a mass around the galaxy which is not visible through a telescope. The characteristics of the Dark Matter can be proved indirectly by gravitational effects on visible, irradiated and large-scale matter. In the first Verse of Ma’edeh surah, Quran expresses the mentioned scientific truth by including the words “and (Allah) Creates darkness and light”. Interpreters such as Allameh Tabataba'i, Javadi Amoli and Ragheb Esfahani have forged in the abovementioned Verse as creation. It’s obvious that darkness and light are creatures such as all existing creatures. Thus the present article seeks to express that Dark Matter in the Quran could be one of the scientific manifestations of Divine Book.
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابن بابویه(شیخ صدوق)، محمد بن علی. 1404ق، عیون أخبار الرضا، تهران: انتشارات صدوق.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، المفردات فی غریب القرآن، دمشق: دار القلم.
شیخی، احمد. 1391ش، آشنایی با بخش تاریک کیهان، تبریز: انتشارات اختر فیزیک.
طباطبایی، محمدحسین. 1337ش، تفسیر المیزان، قم: انتشارات دار العلم.
طبرسی، فضل بن حسن. 1372ش، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو.
طبرسی، فضل بن حسن. 1377ش، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
فیروزآبادی، سیدمحمدمهدی. 1393ش، مسأله ماده تاریک کیهان، بی جا: بی نا.
کلینی، محمد بن یعقوب. 1372ش، اصول کافی، تهران: انتشارات کتابفروشی علمیه اسلامیه.
گنابادی، سلطان محمد. 1372ش، بیان السعادة فی مقامات العبادة، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
مجلسی، محمد باقر. 1363ش، بحار الأنوار، ترجمه محمدحسن بن محمد ولی، ارومیه: دار الکتب الإسلامیه.
معین، محمد. 1379ش، فرهنگ فارسی، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
مکارم شیرازی، ناصر. 1374ش، تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دار الکتب الإسلامیه.
مهدوی راد، محمد علی. 1384ش، سیر نگارش‌های علوم قرآنی، تهران: هستی نما.
کتب انگلیسی
L. Amendola, S. Tsujikawa, Dark Energy: Theory and Observation, Combridge University Press. 2010.
Yun Wang’ Dark Energy’ WILEY-VCH2010
E.J.Copeland’ M.Sami’ and S.Tsujikawa’ Dynamics if dark energy’ Int.J. Mod.
Phys.D15’1753’(2006)
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
ابن بابویه(شیخ صدوق)، محمد بن علی. 1404ق، عیون أخبار الرضا، تهران: انتشارات صدوق.
راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1412ق، المفردات فی غریب القرآن، دمشق: دار القلم.
شیخی، احمد. 1391ش، آشنایی با بخش تاریک کیهان، تبریز: انتشارات اختر فیزیک.
طباطبایی، محمدحسین. 1337ش، تفسیر المیزان، قم: انتشارات دار العلم.
طبرسی، فضل بن حسن. 1372ش، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو.
طبرسی، فضل بن حسن. 1377ش، تفسیر جوامع الجامع، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
فیروزآبادی، سیدمحمدمهدی. 1393ش، مسأله ماده تاریک کیهان، بی جا: بی نا.
کلینی، محمد بن یعقوب. 1372ش، اصول کافی، تهران: انتشارات کتابفروشی علمیه اسلامیه.
گنابادی، سلطان محمد. 1372ش، بیان السعادة فی مقامات العبادة، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
مجلسی، محمد باقر. 1363ش، بحار الأنوار، ترجمه محمدحسن بن محمد ولی، ارومیه: دار الکتب الإسلامیه.
معین، محمد. 1379ش، فرهنگ فارسی، چاپ پانزدهم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
مکارم شیرازی، ناصر. 1374ش، تفسیر نمونه، تهران: انتشارات دار الکتب الإسلامیه.
مهدوی راد، محمد علی. 1384ش، سیر نگارش‌های علوم قرآنی، تهران: هستی نما.
کتب انگلیسی
L. Amendola, S. Tsujikawa, Dark Energy: Theory and Observation, Combridge University Press. 2010.
Yun Wang’ Dark Energy’ WILEY-VCH2010
E.J.Copeland’ M.Sami’ and S.Tsujikawa’ Dynamics if dark energy’ Int.J. Mod.
Phys.D15’1753’(2006)
_||_
Holy Quran.
Nahj o Albalagheh Emam Ali.
Tabatabaei, Mohammad Hosein. Tafsir Al-mizan (1958) Qum. Darol Elm Press.
Mahdavi Rad, Mohammad Ali. (2005) Seir E Negareshhaye Olom E Quran. Tehran, Hasti nema.
Alameh majles, Baharol anvar, translated by: Mohammad Hasan ben Mohammad Vali, urumia, Darolmaktab eslamie.
Moein, Mohammad. (2000). Persian culture, Tehran, Amir Kabir Press. 15th Edth.
Gonabadi, Soltan Mohammad. (1993). Bayano Saadat Fi Maghamat E Alebada. Payam E Nour University Press. Tehran.
Tabarsi, Fazl Ebn E Hasan. (1998). Tafsir Javameh Aljameh, Tehran University Press.
Tabarsi, Fazl Ebn E Hasan. (1993). Tafsir Majma O Albayan. Naser Khosro Press, Tehran.
Makarem Shirazi, Naser. (1995). Tafsir e Nemoneh, Tehran, Darol Kotob Aleslamieh Press.
Sheykhi, Ahmad. (2012). The dark Side of the Universe. Akhtar Fizik Press, Tabriz.
Firooz Abadi, Mohammad Hossein. (2014). The Problem of the dark matter of the Universe.
Sheykj Sadogh, (1984). Oyon Alakhbare Alreza, Sadogh Press, Tehran.
Koleyni, Mohammad Yaghob. (1993). Osol Al Kafi, Elmie Eslamie Press. Tehran.
Ragheb Esfshsni, Hossein Ben Mohammad. (1992). Almofradat Ragheb. DarolGhalam Press, Damescus.
L. Amendola, S. Tsujikawa, Dark Energy: Theory and Observation, Combridge University Press. 2010.
Yun Wang’ Dark Energy’ WILEY-VCH2010
E.J.Copeland’ M.Sami’ and S.Tsujikawa’ Dynamics if dark energy’ Int.J. Mod.
Phys.D15’1753’(2006)
