واکاوی قدم صدق در قرآن کریم

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

مظفر پور شیخعلی اندوهجردی ¹ , علی محامد ²

1 - کارشناسی ارشد رشته مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه قم
2 - دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه قم

تاریخ دریافت : 1400/05/01 تاریخ پذیرش : 1400/05/01 تاریخ انتشار : 1400/05/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

برخورداری از اراده‌ای پولادین در انجام کارها که از آن با عنوان قدم صدق و ثبات ‌‌قدم یاد می‌شود، جهت‌دهنده مسیر زندگی بر مدار عزت، سربلندی و پایداری در برابر ناملائمات فردی و نابرابری‌های اجتماعی می‌باشد که در تمامی حوزه‌های فقهی، عقیدتی و اخلاقی جاری بوده و آرامش خاطر در کنار محبت الهی، برخورداری از فزونی رزق و برکت و کرامت و سلامتی را برای شخص به ارمغان می‌آورد؛ تا در مسیر الهی به سعادت، در ایمان به باور، در مخاصمات به حق، در تنگ‌دستی به شکر، در بیماری به سلامت، در تهذیب‌ نفس به تزکیه و در طلب علم و دانش به تقوا نائل آید. نقش این فضیلت اخلاقی در تأثیر تعالیم و آموزه‌های دینی به حدی جدی است که تکامل مؤلفه‌های دینی از قبیل ایمان، تقوا و عبودیت در کنار رسیدن به موفقیت به آن نسبت داده شده و از آن به عنوان رکن اساسی در تحقق ایمان تعبیر شده است.

چکیده انگلیسی:

Having steely will in doing things, which are called "step of truth" and "stability of step", directs the path of life on the orbit of dignity, pride and perseverance against individual troubles and social inequalities in all areas of jurisprudence, ideology and morality and brings peace of mind along with divine love, abundance of aliment, blessing, dignity and health for a person; To attain happiness in the divine path, in belief to faith, in strife to truth, in poverty to thank, in disease to health, in self-purification to refinement, and in the pursuit of knowledge to piety. The role of this moral virtue in influencing religious teachings is so serious that the evolution of religious components such as faith, piety and worship along with achieving success has been attributed to it and it has been interpreted as an essential element in the realization of faith.

منابع و مأخذ:

قرآن مجید.

نهج البلاغه.

ابن عاشور تونسی، محمد طاهر. ‌1420ق، تفسیر التحریر والتنویر، بیروت: مؤسسة التاریخ العربی.

ابن فارس، احمد. ‌1404ق، معجم مقاییس اللغة، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.

ابن منظور، محمد بن مکرم. 1988م، لسان العرب، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

بحرانی، هاشم. 1419ق، تفسیر البرهان، بیروت: مؤسسة اعلمی.

تمیمی آمدی، عبدالواحد. 1373ش، شرح غرر الحکم ودرر الکلم، تصحیح: میرجلال الدین ارموی، تهران: دانشگاه تهران.

تمیمی آمدی، عبدالواحد. 1381ش، غرر الحکم ودرر الکلم، ترجمه: مصطفی درایتی، مشهد: انتشارات ضریح آفتاب.

خمینی، روح الله. 1379ش، شرح چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).

دهخدا، علی‌اکبر. 1365ش، لغتنامه دهخدا، تهران: مؤسسه لغتنامه دهخدا.

راغب اصفهانی، ابوالقاسم الحسین بن محمد بن فاضل. 1404ق، المفردات فی غریب القرآن، مصر: بی‌نا.

زبیدی، محمد مرتضی. 1414ق، تاج العروس، لبنان- بیروت: دار الفکر.

طباطبایی، سید محمد حسین. 1377ش، تفسیر المیزان، قم: دفتر انتشارات اسلامی.

طبرسی، ابوعلی فضل بن الحسن. 1380ش، تفسیر مجمع البیان، تهران: انتشارات فراهانی.

طریحی، فخرالدین. 1381ق، مجمع البحرین، بیروت: المکتبة المرتضویة.

عروسی حویزی، عبد علی بن جمعة. 1383ق، تفسیر نور الثقلین، قم: المطبعة العلمیة.

عمید، حسن. 1375ش، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر.

فخر رازی، محمد بن عمر. بی تا، تفسیر مفاتیح الغیب، بیروت: دار المعرفة.

فیروز آبادی، طاهر بن یعقوب. بی‌تا، تنویر المقباس من تفسیر ابن عباس، بیروت: دار الفکر.

فیروز آبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب. 1419ق، القاموس المحیط، به اشراف: محمد نعیم العرقوسی، بیروت: مؤسسة الرسالة.

فیومی، احمد. 1414ق، مصباح المنیر، قم: انتشارات دار الهجرة.

قرائتی، محسن. 1385ش، تفسیر نور، تهران: مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن.

قرشی، علی‌اکبر. 1376ش، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیة.

قرطبی، ابی‌عبدالله محمد بن احمد الانصاری. 1415ق، الجامع لأحکام القرآن، بیروت: دار الفکر.

کلینی رازی، ابی جعفر محمد بن یعقوب. 1381ش، کافی، تهران: انتشارات اسوه.

مجلسی، محمد باقر. 1403ق، بحار الأنوار لدرر اخبار الأئمة الأطهار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.

محمدی گیلانی، محمد. 1374ش، شرح زیارت امین الله، قم: نشر سایه.

مصطفوی، حسن. 1360ش، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

معلوف، لوییس. 1362ش، المنجد، تهران: دیبا.

معین، محمد. 1371ش، فرهنگ معین، تهران: امیرکبیر.

مکارم شیرازی و دیگران، ناصر. 1370ش، تفسیر نمونه، قم: دار الکتب الاسلامیة.

نراقی، ملا احمد. 1374ش، معراج السعادة، تهران: هجرت.

The Holy Quran.

Nahj Al-Balagheh.

Ibn Ashour Tunesi, Mohammad Tahir. 1420 AH, Tafsir al-Tahrir and al-Tawnir, Beirut: Arab History Foundation.

Ibn Faris, Ahmad 1404 AH, Dictionary of Language Comparisons, Qom: Islamic Media School.

Ibn Manzur, Muhammad ibn Makram. 1988, Arabic language, Beirut: Dar Al-Ahya Al-Tarath Al-Arabi. Bahrani, Hashem 1419 AH, Tafsir al-Burhan, Beirut: Scientific Foundation.

Tamimi Amadi, Abdul Wahed 1994, Explanation of Gharr al-Hakam and Darr al-Kalam, edited by Mir Jalaluddin Armavi

Tamimi Amadi, Abdul Wahed 2002, Gharr al-Hakam and Darr al-Kalam, translated by Mustafa Derayati, Mashhad: Zarih Aftab Publications.

Khomeini, Ruhollah 2000, Explanation of forty hadiths, Tehran: Imam Khomeini Publishing House. Dehkhoda, Ali Akbar. 1986, Dehkhoda Dictionary, Tehran: Dehkhoda Dictionary Institute.

Ragheb Isfahani, Abu al-Qasim al-Hussein ibn Muhammad ibn Fazel. 1404 AH, Al-Mofradat Fi Gharib Al-Qur'an, Egypt: Bina.

Zabidi, Mohammad Morteza 1414 AH, Taj al-Arus, Lebanon- Beirut: Dar al-Fekr.

Tabatabai, Sayed Mohammad Hussein 1998, Tafsir Al-Mizan, Qom: Islamic Publications Office. Tabarsi, Abu Ali Fazl bin Al-Hassan 2001, Tafsir Majma 'al-Bayan, Tehran: Farahani Publications. Tarihi, Fakhreddin. 2002, Majma Bahrain, Beirut: Mortazavi Library.

Arusi Hoveizi, Abdul Ali Ibn Juma 2004, Tafsir Noor al-Thaqalin, Qom: Scientific Press.

Amid, Hassan. 1996, Amid Persian Dictionary, Tehran: Amirkabir.

Fakhr Razi, Muhammad ibn Omar. No date, Tafsir Mafatih Al-Ghayb, Beirut: Dar Al-Ma'rifah.

Firuz Abadi, Tahir bin Yaqub. No date, enlightenment of the quotations from the commentary of Ibn Abbas, Beirut: Dar al-Fekr.

Firuz Abadi, Majdaldin Muhammad bin Yaqub. 1419 AH, Al-Qamoos Al-Mohit, by Ashraf: Muhammad Naeem Al-Arqousi, Beirut: Al-Resalah Foundation.

Fayumi, Ahmad 1414 AH, Mesbah Al-Munir, Qom: Dar Al-Hajra Publications.

Qaraati, Mohsen 2006, Tafsir Noor, Tehran: Cultural Center of Quranic Lessons.

Gharashi, Ali Akbar, 1997, Quran Dictionary, Tehran: Islamic Dar Al-Kotob.

Qortabi, Abi Abdullah Muhammad bin Ahmad Al-Ansari. 1415 AH, Al-Jame Leahkam Al-Qur'an, Beirut: Dar al-Fikr.

Kelini Razi, Abi Ja'far Muhammad ibn Ya'qub. 2002, Kafi, Tehran: Osweh Publications.

Majlesi, Mohammad Baqir 1403 AH, the sea of lights for the news of the pure Imams, Beirut: Dar Al-Ahya Al-Tarath Al-Arabi

Mohammadi Gilani, Mohammad 1995, Description of the pilgrimage of Aminullah, Qom: Sayeh Publishing.

Mustafawi, Hassan 1981, Research in the words of the Holy Quran, Tehran: Book Translation and Publishing Company.

Ma'loof, Louis. 1983, Al-Munajad, Tehran: Diba.

Moein, Mohammad, 1992, Moein Dictionary, Tehran: Amirkabir.

Makarem Shirazi et al., Nasser. 1991, Tafsir Nomoneh, Qom: Islamic Dar Al-Kotob.

Naraqi, Mullah Ahmad 1995, Ascension of Happiness, Tehran: Hejrat.