نقدی بر نگره مهجوریت قرآن در فرایند استنباط حکم «مطالعه موردی استنادات قرآنی محقق خویی (ابواب قضا و شهادات)»
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
رضا سرابی
1
,
محمد رضا علمی سولا
2
,
حسین ناصری مقدم
3
1 - دانشآموخته کارشناسی ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد
2 - دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد
3 - استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه فردوسی مشهد
کلید واژه: قرآن کریم, محقق خویی, استنادات فقهی, قضا, شهادات,
چکیده مقاله :
قرآن کریم و روایات اهل بیت (ع) در زمره شاخصترین منابع استنباط احکام به شمار میروند؛ اما مطلب شایان توجه این انگاره و پندار شایع است که فقها آنچنان که سزاوار است قرآن را معیار و ملاک استنادات فقهی خویش قرار نداده و عمده تأکید آنها در استخراج احکام شرعی، بر روایات استوار است. جستار حاضر در پژوهشی توصیفی-تحلیلی، استنادات فقهی آیتالله خویی را به عنوان یکی از برجستهترین فقهای معاصر در ابواب قضا و شهادات، به صورت مقایسهای وتطبیقی با صاحبان معتبرترین کتب فقه القرآن که به نوعی به صورت تخصصی در زمینه آیات فقهی تدوین شدهاند، در مطالعه گرفته است. رهاورد پژوهش نشان میدهد این فقیه عالیقدر در فرایند استنباط احکام، نگاه شایانی به آیات داشته و چهبسا در مواردی حتی بیشتر از کتب آیاتالاحکام استشهادات و مویدات قرآنی را در صدور فتوا در نظر داشتهاند، به نحوی که گاهی با تمسک به قرآن، دیدگاهی مخالف با دیدگاه مشهور فقها را اتخاذ نمودهاند.
The Holy Quran and the traditions of Ahl al-Bayt (PBUH) are among the most significant sources of deriving rulings; However, it is worth paying attention to this common notion that jurists have not made the Qur'an the criterion of their jurisprudence as it should be, and their main emphasis in deriving Shariah rulings is based on hadiths. The present essay in a descriptive-analytical research, the jurisprudence of Ayatollah Khoui as one of the most prominent contemporary jurisprudents in the chapters of Qadha and Shahadat, in a comparative and consistent manner with the authors of the most authoritative books on jurisprudence of the Qur'an, which are somehow specialized in the field of jurisprudence. have been compiled, studied. The research report shows that this great jurist had a good look at the verses in the process of deriving rulings, and perhaps in some cases, they considered Quranic references and proofs in issuing fatwas even more than the books of verses and rulings, in such a way that sometimes with insistence To the Quran, they have adopted a view opposite to the view of famous jurists.
