خوانشى پست مدرن از مفهوم تاریخ در دو نمایشنامة آرکادیا اثر تام استاپارد و مرگ یزدگرد اثر بهرام بیضایى

محورهای موضوعی : شعر

بهزاد قادرى سهى ¹ ( عضو هیئت علمى دانشگاه تهران. )
سیده آناهیت کزازى ² ( دانشجوى کارشناسى ارشد رشتة زبان و ادبیات انگلیسى دانشگاه آزاد واحد کرج. )

تاریخ دریافت : 1391/06/31 تاریخ پذیرش : 1391/06/31 تاریخ انتشار : 1388/08/10

کلید واژه:

چکیده مقاله :

در دهه هاى، اخیر نقدهاى بسیارى پیرامون مفهوم تاریخ و امورى که تاریخ نگاران هموارهبه آنها توجه کرده اند، در محافل علمى و فلسفى پسامدرن مطرح شده است. مهم ترین پیامد این نقدها، به چالش کشیده شدن رسالت تاریخ در ارائة تصویرى دانشورانه و عینىاز رویدادهاى گذشته است. این دیدگاه نسبى در پیوند با درستى تاریخ، با زیرسؤال بردن سرشت و طبیعت آن، امکان دستیابى به حقیقت تاریخى را مورد تردید قرار مى دهد وبیان مى دارد که تاریخ نگاران، همواره با تکیه بر قدرت تخیل و وابستگى هاى باورشناختى خویش، رویدادهاى گذشته را بازسازى کرده اند. در راستاى سست شدن مفهموم تاریخ درقلمرو فلسفه، در حوزة ادبیات نیز نویسندگان برآن شدند تا در آثار خود تاریخ را بدان شیوه اى که خود مى خواهند، روایت کنند. دستاورد این نگرش، پیدایش گونه اى ادبى استکه مى توان در فارسى آن را جایگزین تاریخ نامید. در این جستار، تلاش شده است ابتدا تصویرى فراگیر از رویکرد پسامدرنیسم به تاریخ ارائه شود و پس از آن، دو جایگزین تاریخآرکادیا و مرگ یزدگرد، از دو نویسندة انگلیسى و ایرانى، تام استاپارد و بهرام بیضایى، ازاین دیدگاه واکاوى شود. در این جستار، پژوهشگران، شگردها و فنون مشترکى را بررسیمی کنند که این دو نویسنده به شیوه هایى متفاوت در این دو اثر به کار بسته اند تا بدین گونهارزش و اعتبار تاریخ را به چالش بکشند و زمینه را براى سربرآوردن خرد روایت هاىتاریخى خود فراهم کنند.

چکیده انگلیسی:

In recent decades there have been many critiques on the meaning of history and matters that historians have paid attention to in postmodern scientific and philosophical gatherings. The most important consequence of these critiques is challenging the task of history in providing an objective and scientific image of the past events. This relative perspective on the accuracy and authenticity of history vacillates in the achievement of the historical truth through questioning its nature and essence and asserts that historians have constantly replicated the past events through their power of imagination and dependency on personal beliefs. In harmony with deterioration of the meaning of history in philosophy, literary writers also decided to narrate the history in their works as the wanted. The offspring of this approach is a type of literature which could be termed “Replacement of History” in Persian. This research presents a comprehensive. postmodernist overview of history and then compares two replacements of history “Arcadia” by Tom Stoppard and “Death of YazdGerd” by Bhram Beizaei from this viewpoint.

منابع و مأخذ:

بیضایى، بهرام. 1371 . مرگ یزدگرد (مجلس شا هکشى). تهران: روشنگران و مطالعات زنان.
Hellekson, Karen. 2001. The Alternate History: Refiguring Historical
Time. Kent: The Kent State UP.
Lemon, Mark. 2003. Philosophy of History: A Guide for Students. New
York: Routledge.
Lotman, Yuri. 2001. Universe of the Mind: A Semiotic Theory of Culture.
New York: I.B.Tauris.
Southgate, Beverley. 1996. History, What and Why? Ancient, Modern,
and Postmodern Perspectives. New Youk: Routledge.
Stoppard, Tom. 2008. Arcadia. New York: Faber and Faber.
Thompson, Willie. 2004. Postmodernism and History. Hampshire:
Palgrave Macmillan.