حافظ و متنبی در مضمون و مفهوم

محورهای موضوعی : شعر

احمد شعبانی میناآباد ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد رشتة زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل)

تاریخ دریافت : 1391/06/24 تاریخ پذیرش : 1391/06/24 تاریخ انتشار : 1389/09/10

کلید واژه:

چکیده مقاله :

لسان الغیب حافظ ، یکی از بزرگترین شاعران غزل سرای نیمة اوّل قرن هشتم ، که با مهارتی کم نظیر با الفاظ بسیار زیبا همراه با صنایع لفظی ، مضامین عالی با معانی بسیار در ابیات کوتاه گنجانیده و در غزلهای عالی خود افکار دقیق عرفانی ، حکمی و غنایی را همراه با ترکیبات و الفاظ برگزیده ، بدیع ، تازه و منتخب همراه کرده و از این راه شاهکارهای جاویدان بی بدیلی در ادب پارسی بوجود آورده که در این راه بس دشوار از مضامین ، اندیشه ها و سخنان بکار رفته در آثار شعرای طراز اوّل عرب و یا زبان و ادبیات فارسی پیش از خود با باز آفرینی زیبا و عالی آنها نهایت استفاده را برده است.

چکیده انگلیسی:

Khwāja Shamsud-Dīn Muhammad Hāfez-e Shīrāzī, known by his pen name Hāfez was a Persian lyric poet. His collected works composed of series of Persian poetry (Divan) are to be found in the homes of most Persian speakers in Iran who learn his poems by heart and use them as proverbs and sayings to this day. His life and poems have been the subject of much analysis, commentary and interpretation, influencing post-Fourteenth Century Persian writing more than any other author. Themes of his ghazals are the beloved, faith, and exposing hypocrisy. Hāfezhas applied themes, thoughts and sayings of first class Arab poetsand the present article studies how Hāfez has been influenced by the poetry of Mutanabbi the famous Arab poet.

منابع و مأخذ:

الیازجى، الشیخ ناصیف ، 2003 ، العرف الطیّب فى شرح دیوان المتنبى، شرح تقدیم الدکتوریاسین الیوبى
داروالمکتبه الهلال، بیروت.
الفاخورى، حنّا، 1368 ، تاریخ ادبیات زبان عربى، ترجمه عبدالمحمّد آیتى، چاپ دوّم، انتشارات توس.
امین مقدّسی، ابوالحسن، 1386 ، ادبیات تطبیقی با تکیه بر مقارنة ملک الشعراء محمّد تقی بهار، امیر
الشعراء احمد شوقی، چاپ اوّل، انتشارات دانشگاه تهران.
براون، پروفسورادوارد 1335 ، تاریخ ادبى ایران، ترجمه و تحشیه وتعلیق على پاشا صالح، تهران، چاپ
دوم، کتابخانه ابن سینا.
حافظ، شمس الدّین محمّد ، 1375 ، دیوان، براساس نسخة خلخالی و مقابله با نسخة بادلیان و پنجاب، با
تصحیح بهاءالدین خرمشاهى، چاپ دوّم، انتشارات نیلوفر.
خرّمشاهى، بهاءالدین، 1375 ، حافظ نامه ، شرح الفاظ ، اعلام، مفاهیم کلیدى ، و ابیات دشوار حافظ، چاپ
اول، شرکت انتشارات علمى فرهنگى.
دامادى، سیّد محمّد، 1379 ، مضامین مشترک در ادب فارسى و عربى، چاپ دوّم، انتشارات دانشگاه
تهران.
، 1385 ، فصلنامه علمى – پژوهشى، ادبیات تطبیقى، سال دوّم شماره 6 /9/ دانشگاه آزاد اسلامى جیرفت، 22
دفتر مجله ادبیات تطبیقى سازمان چاپ وانتشارات.
شجاعپوریان، ولی الله، 1376 ، ا خلاق و حکمت عملی در شعر متنبّی، چاپ اوّل، انتشارات دانشگاه شهید چمران