تحلیل نشانه‌شناسی شخصیت‌های فانتزی حیوانی در ادبیات کودک فارسی و انگلیسی

محورهای موضوعی : شعر

صدیقه سادات مقداری ¹ (استادیار زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور- قاین)
فهیمه تخم افشان ² (کارشناسی ارشد زبان‌شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور- قاین)
رحیم انصاری پور ³ (استادیار گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام)

تاریخ دریافت : 1397/10/10 تاریخ پذیرش : 1397/10/10 تاریخ انتشار : 1397/09/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

اهمیت داستان‌های فانتزی در پرورش ناخودآگاه کودک و پروراندن سوژه‌ها برای رساندن پیام یا برداشت‌های بهنجار و مفید برای زندگی است. در بسیاری از داستان‌های فانتزی، شخصیت های جاندار و بی جان همواره بخشی از افکار یا آرزوهای کودکان را در قالب شخصیت خود مجسم کرده و از طریق دراماتیزه شدن داستان در ناخودآگاه کودک وارد شده و تأثیر لازم را می گذارند. در این پژوهش ما به بررسی آثاری در زمینه ادبیات فانتزی کودک در دو زبان فارسی و انگلیسی پرداخته ایم و آن‌ها را از منظر تحلیل تطبیقی گفتمان بررسی کرده ایم. برای انجام این کار، مجموعه داستان های بیاتریکس پاتر را در زبان انگلیسی و مجموعه قصه های کوچک برای بچه‌های کوچک را در زبان فارسی انتخاب کرده ایم. به بررسی نشانه شناسی شخصیت‌های فانتزی پرداختیم نتایج بدست‌آمده نشان می دهد که فانتزی به عنوان یک شاخه از ادبیات، در زبان فارسی و انگلیسی متفاوت نمی باشد و تنها تفاوت بین داده ها، بازنمایی متفاوت شخصیت های فانتزی است.

چکیده انگلیسی:

The importance of fantasy stories is in children's unconscious and educating the subjects to deliver the messages or useful understanding. In many fantasy stories, live and insentient characters always depict part of children's expectations or thoughts in the form of their own characters; they enter children's unconscious and affect them through story dramatizing. The present research studies the works in the field of children's fantasy literature in Persian and English and survey them from discourse comparative analysis viewpoint. In order to achieve this, two story series have been chosen: "Helen Beatrix Potter stories" in English and "Short stories for little children" in Persian. By studying semiotics of fantasy characters, the outcomes show that fantasy as a branch of literature is not different in Persian and English and the only difference is in data and different presentment of fantasy characters.

منابع و مأخذ:

پور نامداریان، تقی. 1375ش، رمز و داستان‌های رمزی در ادب فارسی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.

تقوی، محمد. 1376ش، حکایت‌های حیوانات در ادب فارسی، چاپ اول، تهران: روزنه.

خاقانی شروانی. 1377ش، گزیده اشعار خاقانی، به کوشش ضیاءالدین سجادی، چاپ هفتم، تهران: شرکت سهامی کتاب­های جیبی.

خیریه، بهروز. 1385ش، نقش حیوانات در داستان­های مثنوی معنوی، تهران: انتشارات فرهنگ مکتوب.

دهخدا، علی اکبر. 1375ش، لغتنامه دهخدا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

صادقی، فرخ. 1357ش، بررسی ادبیات کودک، تهران: انتشارات رز.

عابدینی، حسن. 1384ش، هفتاد سال داستان کوتاه ایرانی، چاپ اول، تهران: کتاب خورشید.

گلشیری، هوشنگ. 1382ش، نیمه تاریک ماه، تهران: انتشارات نیلوفر.

محمدی، محمد و قایینی، زهره. 1380ش، تاریخ ادبیات کودکان ایران، تهیه شده در بنیاد پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان ایران، تهران: چیستا.

محمدی، محمد. 1378ش، فانتزی در ادبیات کودکان، تهران: انتشارات روزگار.

مدرس صادقی، جعفر. 1375ش، تصحیح قصه‌های اشراق سهرودی، تهران: نشر مرکز.

میر عابدینی، حسن. 1377ش، صد سال داستان نویسی، بی جا: بی نا.

کتب لاتین

Cooper, J. C. (1987). Illustrated Encyclopedia of Traditional Symbols, London &   NewYork: Thames & Uudson.

Lackens, Rebbeca (2003). A critical Handbook of children's Literature, Pearson, Boston.

Nodelman, Pery; Mavis, Reimer (2003), The Pleasure of Children’s literature, Pearson, 3^rd edition.

Ratelle, Ammy(2014). Animality and Children’s Literature & Film, Palgrave Macmillan Press.

Timmerman, John (1990) Other World, the Fantazy Genre, Ohio: Bowling Green University Press.

Vahid dasterdi, Hossein; Haghshenas, Zahra (2012). A Cross-Cultural Study of Animal Symbolism in the Persian Translations of Children's Litrature, Journal of Education and Social research, vol.2, n.1, pp. 131-145.

 

مقالات

جکسن، رزمری. 1384ش، «فانتزی‌های ویکتوریایی»، ترجمه غلامرضا صراف، کتاب ماه کودک و نوجوان، ش. 99، صص 28-33.

جمالی، عاطفه و خجسته، فرامرز. 1393ش، «بررسی کارکرد فانتزی در کلیشه­زدایی(با تحلیل داستان‌های برگزیده کودک و نوجوان پس از انقلاب اسلامی)»، مجله مطالعات ادبیات کودک دانشگاه شیراز، س 5، ش 1، صص 1-26.

حجوانی، مهدی. 1379ش، «سیری در ادبیات کودک و نوجوان ایران پس از انقلاب اسلامی»، پژوهشنامه ادبیات کودک و نوجوان، س6، ش 21.

رحیمی، امین و موسوی، سیده زهرا و مروارید، مهرداد. 1393ش، «نمادهای جانوری نفس در متون عرفانی با تکیه بر آثار سنایی، عطار و مولوی»، متن‌پژوهش ادبی، شماره 62، صص 173-147.

رهبریان، محمدرضا. 1394ش، «نقش حیوانات در ادبیات فارسی»، مجله رشد آموزش زبان فارسی، ش 114، صص. 3-6.

صادقی جعفر، جواد. 1387ش، «بررسی سیمای زن در ادبیات کودکان با تأکید بر مطالعات سیاسی- اجتماعی»، فصلنامه مطالعات زنان، س 6، ش 1، صص 71-90.

گوهرین، کاوه. 1374ش، «نقش وحوش و جانداران در آیینه کلام عطار»، بینالود(ویژه عطار نیشابوری)، ش 9، صص 50-59.

موسوی، مصطفی و جمالی، عاطفه. 1388ش، «فانتزی؛ چیستی و تاریخچه‌ آن در ادبیات جهان و ایران»، نشریه ادب فارسی، شماره 2، صص 74-61.