گونه‌های تأثیرپذیری در شش داستان از ادبیات جهان بر اساس بیش متنیت ژنت

محورهای موضوعی : شعر

محبوبه مسلمی زاده ¹

1 - گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان واحد رشت، رشت، ایران

تاریخ دریافت : 1401/08/08 تاریخ پذیرش : 1402/01/19 تاریخ انتشار : 1402/11/01

کلید واژه: بیش متنیت, ادبیات داستانی جهان, خسیس, ژنت,

چکیده مقاله :

بررسی روابط میان یک متن با متن‌های دیگر، در قرن بیستم منجر به کشف نظریۀ بزرگ بینامتنیت شد. بر پایۀ این نظریه هر متنی بر اساس متن‌های پیشین شکل می‌گیرد. کریستوا، بارت، سولر و ژنت از تأثیرگذاران و گسترش‌دهندگان این نظریه هستند. ژنت کوشید هرگونه روابط بین متون را شامل همۀ جزییات مورد بررسی قرار دهد و مجموعۀ این روابط را ترامتنیت نامید که بیش‌متنیت یکی از شاخه‌های آن است. هدف مقالۀ حاضر بررسی نشانه‌های بیش‌متنی در شش اثر داستانی جهان بر اساس نظریۀ ژنت است. روش پژوهش مطالعه، تحلیل و تطبیق داستان‌های خسیس، سرود کریسمس، سرگذشت مرد خسیس، اوژنی گرانده، شوالیۀ خسیس و نفوس مرده است. نتیجۀ مطالعه نشان می‌دهد که از داستان‌های مذکور، پنج داستان پیش‌متن واحد دارند و آن نمایشنامۀ داوری اثر مناندر است که نمونۀ اولیۀ آولولاریاست که مورد تقلید مولیر در خسیس قرار گرفته؛ در داستان‌‌های دیگر خسیس الگو واقع شده که بیش‌متن آن و در اصل بیش‌متن داوری خواهند بود. گونه‌های این بیش‌متن‌ها از نوع پاستیش، شارژ و جایگشت است.

چکیده انگلیسی:

Studying the relationships between texts led to the discovery of the great theory of "intertextuality" in the 20th century. Based on this theory, every text is formed on the basis of previous texts. Kristeva, Barthes, Sollers and Genette are among the influencers and developers of this theory. Genette tried to examine any relationship between texts including all the details and called the set of these relationships "transtextuality", of which hypertextuality is one of its branches. The purpose of this article is to investigate hyperertextual effects and signs in six fictional works of the world based on Genette's theory. The research method is to study, analyze and compare the stories of The Miser, Christmas Carol, Story of Miserly Man, Eugenie Grande, The Miserly Knight and Dead Souls. The result of the studies shows that five of above-mentioned stories have a single pretext, and that is the play "Judgment" by Menander, which is the first example of Aulularia by Plutus which was imitated by Moliere in "The Miser". In other stories, "The Miser" is the model, which will be their hypertext, and in principle, the hypertext of "Judgment". The types of these hypertexts are pastiche, charge, and replacement.