تحلیلی بر فرهنگ و رفتارهای زیست‌محیطی مسئولانه شهروندان بیرجندی
محورهای موضوعی : آب و محیط زیستمحمد اسکندری‌ثانی 1 , مرتضی اسمعیل نژاد 2 , ابراهیم رضائی 3
1 - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند،
2 - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند،
3 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس
کلید واژه:
چکیده مقاله :
ارزیابی پویش درازمدت جامعه تحت تاثیر نهادهای رسمی و غیررسمی، در حوزه اخلاق و فرهنگ زیست محیطی راهی برای سنجش توسعه پایدار شهری و منطقه ای قلمداد می شود. بر این منوال در طرح ریزی بسیاری از برنامه های پایداری، حوزه فرهنگ و گرایش های حاکم بر جامعه از ضروریات طرح‌ها و برنامه‌هاست. این پژوهش به ارزیابی عوامل موثر بر نگرش ها و رفتارهای مثبت زیست محیطی شهروندان بیرجندی پرداخته است. نوع تحقیق کاربری و روش آن توصیفی تحلیلی است. سه شاخص آگاهی زیست محیطی؛ نگرش زیست محیطی و رفتار زیست محیطی افراد مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری تحقیق نیز افراد بالای 18 سال سن در شهر بیرجند، که به شیوه ترکیبی احتمالیطبقه ای و تعداد 50 عدد پرسشنامه در محلات هفت گانه شهر بیرجند تکمیل گردیده است. در این تحقیق حدود 9 فرضیه مورد آزمون واقع شده و نقش عواملی چون جنس، سن، سطح تحصیلات، نوع تحصیلات، نزدیکی با طبیعت، محل تولد، پایگاه اقتصادی - اجتماعی و غیره در فرهنگ زیست محیطی افراد سنجیده شده اند. نتایج حاصل از این تحقیق همگی این نکته را مجددا یادآور می شود که همه افراد علاقه مند به آموزش و دوستدار طبیعت هستند؛ لیکن به دلیل عدم توجه به مسئله فرهنگ سازی و عدم بهره گیری از روش های جذاب و نوین آموزش از طبیعت به نام حفاظت فاصله گرفته و در مواقعی آن را مورد تخریب نیز قرار می دهند. بطور خلاصه حاصل این پژوهش نشان داد که سن بالاتر؛ نزدیکی بیشتر با طبیعت، محل تولد؛ پایگاه اقتصادی اجتماعی افراد؛ سطح تحصیلات و آگاهی های زیست محیطی بیشتر افراد موجب ایجاد نوعی فرهنگ زیست محیطی ناخودآگاه می گردد.
