تعیین شاخص‌های پایداری منابع محیط زیست در بخش کشاورزی شهرستان مشهد با استفاده از برنامه ریزی کسری فازی

محورهای موضوعی : آب و محیط زیست

صادق بافنده ایماندوست ¹ (دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه پیام نور ، تهران، ایران.)
کاظم فرهمند ² (کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه پیام نور مشهد، ایران. *(مسئول مکاتبات))
مسعود همایونی فر ³ (دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.)

تاریخ دریافت : 1395/06/11 تاریخ پذیرش : 1395/08/18 تاریخ انتشار : 1397/07/01

کلید واژه: محیط زیست, برنامه‌ریزی‌کسری فازی, الگوی بهینه کشت‌, بخش کشاورزی,

چکیده مقاله :

محیط زیست یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار به شمار می‌آید در این راستا تلاش می‌شود فرایند توسعه به گونه‌ای هدایت شود که ضمن حداکثر‌سازی ارزش افزوده فعالیت‌های اقتصادی، نظام طبیعت پویایی تعادلی خود را از دست ندهد. بنابراین با توجه به تأثیر محیط زیست در زندگی و به طبع آن بقای انسان، حفاظت از محیط زیست امری ضروری تلقی می‌شود، لذا برای دست یابی به این هدف شناخت مواردی که پایداری منابع محیط زیست را فراهم می‌کنند بدیهی به نظر می‌رسد. در این مطالعه الگوی پایداری منابع کشاورزی در حفظ محیط زیست شهرستان مشهد با استفاده از مدل برنامه‌ریزی کسری فازی تعیین گردید. این مطالعه در دو سناریو مورد ارزیابی قرار گرفت در سناریو اول فرض گردید که از تمام زمین موجود استفاده گردد که نتیجه مطالعه در این قسمت نشان داد که کشت محصولات جو، یونجه و ذرت علوفه‌ای بهترین الگوی بهینه کشت محصولات زراعی منطقه برای حفظ پایداری منابع محیط زیست می‌باشد‌. در سناریو دوم فرض گردید که محصولات استراتژیک مانند گندم، جو در لیست محصولات قابل کشت وجود داشته باشند که نتیجه مطالعه در این قسمت نشان داد که کشت محصولات گندم، جو و یونجه بهترین الگوی بهینه کشت محصولات زراعی منطقه برای حفظ پایداری منابع محیط زیست در آن منطقه می‌باشد و همچنین نتایج مطالعه نشان داد که ملزم نمودن کشاورزان به کشت محصولات استراتژیک گندم و جو در الگوی بهینه کشت کشاورز، باعث کاهش شاخص‌های پایداری منابع محیط زیست می‌شود‌.

چکیده انگلیسی:

Environment is a key element of sustainable development. Hence in this regard trying to steer development process so that the maximization of value-added economic activities and the dynamic nature does not lose his balance. Thus, according to environmental impact and consequently.           The survival of human life, environmental protection is indispensable. Therefore, it is necessary to recognition items that cause to environmental sustainability. In this paper assign Sustainable model of agricultural resources for protection environment of Mashhad by using fractional programming. This study evaluates in two scenarios; In the first scenario assumed that all land should be used. Result of this section showed cultivation of barely, alfalfa and silage maize are The optimum cropping pattern in the region to sustain environmental resources. In second scenarios assume that Strategic crops such as wheat, barley and sugar beet cultivation in the list of products exist. Result of this section showed cultivation of wheat, barley, alfalfa, are The optimum cropping pattern in the region to sustain environmental resources. Also result of paper showed that limitation farmer to Strategic cultivation wheat and barley in optimum cropping pattern cause to Reduce environmental sustainability indicators.

منابع و مأخذ:

 

1)    نظری، روح اله.، مهدوی عادلی.، محمد حسین.، و یداله دادگر.(1394). بررسی عوامل مؤثر بر آلودگی محیط زیست در ایران طی دوره 1392-1353. فصلنامه علمی پژوهشی، پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی. سال ششم، شماره 21.صص:60-47.

2)    مراد حاصل، نیلوفر.، و امیر حسین مزینی.( 1387 ). ارزیابی نقش دولت در چالش های زیست محیطی ایران(رویکرد اقتصاد محیط زیست). علوم و تکنولوژی محیط زیست. دوره دهم.شماره چهار.ص:23-11.

3)       فراهانی فرد، سعید.(1388). اصلاح الگوی مصرف و محیط زیست. فصلنامه علمی پژوهشی اقتصاد اسلامی. سال نهم، شماره 34.ص:123-97.

4)    احدی، علی.، و علی  حاجی نژاد. (1389). تخریب محیط زیست مانعی در برابر توسعه پایدار. مجموعه مقالات چهارمین کنگره بین المللی جغرافیدانان جهان اسلام.ایران-زاهدان.ص: 14-1.

5)    کرمی، عزت اله.، و مرضیه کشاورز. (1394). ابعاد انسانی حفاظت از منابع طبیعی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران. جلد 11، شماره 2. ص:120-101.

6)    رضایی، عبدالمطلب.، حسینی، محمود.، و علی اسدی.(‌1394). تحلیل شبکه تبادل اطلاعات در راستای مدیریت پایدار منابع طبیعی ( منطقه مورد مطالعه: حوضه سد البرز در استان مازندران). مجله مرتع و آبخیزداری، دوره 68 شماره 1 ص: 80-65.

7)    پناهی، فاطمه(1391). تحلیل عوامل مؤثر بر مدیریت بهینه منابع آب در نظام کشاورزی ایران. پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی، سال پنجم، شماره 1. ص:117-101.

8)      Cockx, L and Nathalie francken. (2016). Natural resources: A curse on education spending? Energy policy 92. 394-408.

9)      Gargani, C., Bibbiani, C., Fantozzi, F., and Carlo Alberto campiotti. (2016). Environmental impact of green roofing: the contribute of a green roof to the sustainable use of natural resources in a life cycle approach. Agriculture and agricultural scince procedia 8.646-656.

10)  Wani, Suhas p., Chander, Girish. Sahrawat. Kanwar, L., Pal, D.K ., Pathak.P., Pardhasaradhi. G. and p.j. Kamadi.(‌2015). Sustainabale use of natural resources for crop intensification and better livelihoods in the rainfed semi-arid tropics of central india. NJAS. Wageningen Journal of Life Sciences :1-7.

11)  Van dijl,A., Mount,R., Gibbons,P., Vardon,M., and pep canadell. (2014). Environmental reporting and accounting in Australia: progress, prospects and research priorities. Science of the total environment 437-474: 338-349.

12)  12-Bajalinov, Erik. (2010).Taxes, subsidies and unemployment - a unified optimization approach. Croatian Operational Research Review (CRORR), Vol. 1:51-61.

13)   محمد پورزرندی، محمد ابراهیم. 1392. بهینه‌سازی غیر خطی. انتشارات دانشگاه تهران. چاپ دوم.  شابک:8-6475-03-964-978.

14)  Zimmermann, H .J.(‌1978). Fuzzy Programming and Linear Programming With Several Objective Functions. Fuzzy sets systems 1: 45-55

Zimmermann, H .J. (1976).