ارزیابی سهم مولفه‌های پایداری در سلامت محیط شهری کلان شهر اراک
محورهای موضوعی : آب و محیط زیست
1 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج.
کلید واژه: شاخصهای پایداری, روش تحلیل شبکهای, تکنیکهای تصمیمگیری چند معیار,
چکیده مقاله :
پایداری در سلامت شهری نیازمند تعیین شاخص های موثر از جنبه های مختلف اقتصادی- اجتماعی و محیط زیستی است. توسعه شاخص های متناسب و یافتن مناسب ترین روش جهت کمی سازی این شاخص ها در تعریف پایداری از ارکان مهم در تبیین برنامه ها و تصمیم گیری های کلان سلامت شهری است. در این مقاله ابتدا به بررسی شاخص های مختلف پرداخته می شود و سپس با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاری به معرفی روشی متناسب جهت تعیین وزن هر یک از شاخص های پایداری و در نهایت اولویت بندی آنها پرداخته می شود. این روش علاوه بر کمی سازی شاخص های سلامت شهری، امکان انتخاب بهینه را به سیاستگذاران می دهد تا با ارزیابی سناریوهای مختلف به پایدارترین و سالم ترین محیط های شهری نایل شوند. خبرگان شهراراک که دارای سابقه مدیریت شهری بوده اند در تخصص خود اقدام به وزن دهی معیارها با توجه به تکنیک ANP[1] نموده اند. نتایج مبین شاخص های مناسب در بخش های مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی جهت نیل به توسعه پایدار شهری است. ترکیب نظرات کارشناسی و قابلیت های روش تحلیل شبکه ای به عنوان مزیت این تحقیق امکان انتخاب بهینه را به سیاستگذاران خواهد داد. وزن دهی منطقی شاخص های پایداری از مزایای دیگر این تحقیق است. [1]-Analytic Network Process
Sustainability in healthy urban systems required to determine some effective indicators in different aspects of economic, social and environment. Development of appropriate indicators and find the most suitable method for the quantification of sustainability indicators are important elements in explaining urban health programs and taking important decisions. In this paper, at first the various parameters in three cluster of social, economic and environment are collected and then using Analytic Network Process (ANP) as a MCDM technique tried to introduce appropriate method to determine the weight of each indicator and then find a way for prioritization of sustainability indicators. This method helps to quantify urban health indicators. In addition, using this method optimal choice of policy makers to assess various scenarios to achieve sustainable and healthy urban environments can be achieved. City urban management experts who have at least five years experience in their specialty have been chosen and they tried to weight criteria and indicators according to the technique of ANP. Results show the appropriate indicators in different sectors of economic, social and environment to achieve urban sustainable development. Combined expertise and capabilities of Analytic Network Process as a benefit of this research will enable policy makers to make optimal choices. Another benefit of this research is the reasonable weighting of sustainability indicators. �ند )[ ��0� ��� خصهای موثر از جنبههای مختلف اقتصادی- اجتماعی و محیطزیستی است. توسعه شاخصهای متناسب و یافتن مناسبترین روش جهت کمیسازی این شاخصها در تعریف پایداری از ارکان مهم در تبیین برنامهها و تصمیمگیریهای کلان سلامت شهری است. در این مقاله ابتدا به بررسی شاخصهای مختلف پرداخته میشود و سپس با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چند معیاری به معرفی روشی متناسب جهت تعیین وزن هر یک از شاخصهای پایداری و در نهایت اولویت بندی آنها پرداخته میشود. این روش علاوه بر کمیسازی شاخصهای سلامت شهری، امکان انتخاب بهینه را به سیاستگذاران میدهد تا با ارزیابی سناریوهای مختلف به پایدارترین و سالمترین محیطهای شهری نایل شوند. خبرگان شهراراک که دارای سابقه مدیریت شهری بودهاند در تخصص خود اقدام به وزن دهی معیارها با توجه به تکنیک ANP[1] نمودهاند. نتایج مبین شاخصهای مناسب در بخشهای مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیطزیستی جهت نیل به توسعه پایدار شهری است. ترکیب نظرات کارشناسی و قابلیتهای روش تحلیل شبکهای به عنوان مزیت این تحقیق امکان انتخاب بهینه را به سیاستگذاران خواهد داد. وزن دهی منطقی شاخصهای پایداری از مزایای دیگر این تحقیق است. [1]-Analytic Network Process
1- Munro, D. (1995). Sustainability: Rhetoric or Reality? In A Sustainable World. California: International Center for the Environment and Public Policy.
2- United Nations Commission on Sustainable Development. 1992. Agenda 21.
3- Peterson, P. J. 1997. Indicators of Sustainable Development in Industrializing Countries Volume 2 from Concepts to Action. LESTARI, Bangi.
4- Meadows, D.H., Meadows, D.L and Randers, J. and Behrens III, W.W., (1972) Limits to Growth, New York: New American Library.
5- Waltz, R. 2000. Development of environmental indicator systems: Experiences from Germany. Environmental Management. 25 (6): 613-623.
6- FAO. 1998. Integrated Management and Agriculture, Forestry and Fisheries. Rome: FAO.
7- Taylor, B.; Lockie, S.; Dale, A.; Bischof, R.; Lawrence, G.; Fenton, M. and Coakes, S. 2000. Capacity of farmers and other land managers to implement change. Technical Report, Theme 6 Fitzroy Implementation Project, National Land and Water Resources Audit, Canberra.
8- Hamersley chambers, F.Beckley.T.2003. Public Involvement in Sustainable boreal forest management. In: Toward sustainable management of the Borael Forest. ed. Burton.P.J, Messier.C, Smith.D.W, Adomowicz.W.L. NRC Research Press. Pp113-154. Ottawa. Canada.
9- UNEP/MAP/PAP. 1999. Conceptual Framework and Planning Guidelines for Integrated Coastal Area and River Basin Management. Split: Priority Actions Programme.
10- Pourebrahim S., Mehrdad Hadipour, Mazlin Mokhtar, H.M.Ibrahim, 2010. Analytic Network Process For Criteria Selection in Sustainable Coastal Land Use Planning, Ocean and Coastal Management, 53, 544-551.
11- Pourebrahim S., Mehrdad Hadipour, Mazlin Mokhtar, 2011, Integration of Spatial Suitability Analysis for Land Use Planning in Coastal Areas; Case of Kuala Langat District, Selangor, Malaysia, Landscape and Urban Planning, 101, 84-97
12- Saaty, T.L.1996. Decision Making with Dependence and Feedback: The Analytic Network Process.RWS Publications, Pittsburgh.
13- saaty, 1980
14- Karsak, E.E., Sozer, S., Alptekin, S.E. 2002.Product planning in quality function deployment using a combined analytic network process and goal programming approach. Computer. Industry Eng. 44:171–190.
15- Sarkis, J.2003. A strategic decision framework for Green supply chain management. J. Cleaner Production 11:397– 409.
16- Malczewski, J.1996. A GIS-based approach to multiple criteria group decision making. Int. J. Geog. Info. Sys. 10: 955–971.
17- Saaty, T.L. The Analytic Network Process: Dependence and Feedback in Decision Making (Part 1) Theory and Validation Examples .MCDM. Whistler, B. C., Canada, August 6-11, 2004.
