تهیه نقشه پوشش اراضی حوزه آبخیز کفتاره با تکنیک سنجش از دور
محورهای موضوعی : آب و محیط زیستمرضیه علی خواه اصل 1 , داریوش ناصری 2 , تیمور تنها قزلی 3
1 - استادیار، گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران (مسئول مکاتبات).
2 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران.
3 - استادیار، گروه علوم و مهندسی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
کلید واژه: کاربری اراضی, طبقه بندی حداکثر احتمال, کفتاره, .NDVI,
چکیده مقاله :
از جمله عوامل مهم در برنامه ریزی و مدیریت منابع طبیعی، به‌ویژه در راستای نیل به توسعه‌ی پایدار و استفاده‌ی بهینه از سرزمین، اطلاع به هنگام از وضعیت پوشش اراضی است. تکنیک‌های سنجش از دور، بهترین وسیله برای استخراج نقشه‌ی کاربری اراضی می‌باشد. لذا در این تحقیق، برای تهیه نقشه‌ی کاربری اراضی از روش طبقه بندی نظارت شده و الگوریتم طبقه بندی حداکثر احتمال استفاده گردید. منطقه‌ی مورد مطالعه، حوزه آبخیز کفتاره استان اردبیل است و در این تحقیق، از تصاویر ماهواره‌ی لندست 8 سال 2014 استفاده گردید. نتایج نشان داد که به ترتیب کشت دیم، مرتع، کشت آبی و اراضی بایر، بیش ترین سطح منطقه را تشکیل می دهند. برای ارزیابی صحت و دقت طبقه بندی‌های انجام شده، صحت کلی و ضریب کاپا تعیین گردید که به ترتیب 96.24% و 93.20% به دست آمد که نشان دهنده ی قابلیت بالای تصاویر لندست 8 برای تهیه‌ی نقشه‌ی کاربری اراضی می باشد. برای تهیه نقشه‌ی تراکم پوشش گیاهی اراضی مرتعی نیز از شاخص پوشش گیاهی NDVI استفاده شد و نتایج نشان داد که اکثر قسمت‌های منطقه را مراتع با تراکم ضعیف در بر می‌گیرد.
One of the important factors for programming and management of natural resources, especially toachieve sustainable development purposes is acquiring enough information about current land use/landcover. Remote sensing techniques are the best methods to produce land use maps. In this research,supervised classification method with maximum likelihood algorithm was used to prepare the land usemap. The case study is Kaftareh catchment located in Ardabil province and in this investigation;Landsat 8 images acquired in 2014 were applied. The results showed that dry farming, irrigated lands,rangelands and bare lands are the major land uses respectively in the area. The classification accuracywas assessed by kappa index and overall accuracy that 93.20% and 96.24% were obtainedrespectively. According to our results, Landsat 8 images have high capability to produce the land usemaps. NDVI index was used to prepare the vegetation density map and the results showed that themajor parts of the rangelands are covered by weak vegetation density class in the studied area
1- Knorn, J.A., Radeloff, C.V., Kuemmerle, T., Kozak, J., Hoster, P., 2009. Land cover mapping of large areas using chain classification of neighboring landsat satellite images. Remote Sens. Environ, 113:957-964.
2- Xiao, T.Y., Huiping Liua, b.c., Xiaofeng, G., 2015. Land cover changed object detection in remote sensing data with medium spatial resolution, International Journal of Applied Earth Observation and Geo information, 38 (2015) 129–137.
3- Coppin, P.R., Bauer, M.E., 1996. Digital change detection in forest ecosystems with remote sensing imagery, Remote Sens, Rev, 13, 207–234.
4- Barrett, E. C., Curtis, L.F., 1992. Introduction to Environmental Remote Sensing. Chapman and Hall, New York.
5- Jensen, J., 2005. Introductory digital image processing: A remote sensing perspective (3rd ed). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall. 526 pp.
6- Huang, C., Davis, L.S., Townshend, J.R., 2002. An assessment of support vector machines for land cover classification, International Journal of Remote Sensing, 23 (4): 725–749.
7- Rajesh, B.T., Yuji, M., 2009. Urban mapping, accuracy, & image classification: A comparison of multiple approaches in Tsukuba City, Japan. Applied Geography 29, 135-144.
8- Lu, D., Weng, Q., 2007. A survey of image classification methods and techniques for improving classification performance, International Journal of Remote Sensing, 28 (5): 823-870.
9- اکبری، الهه، مجیدی، ابراهیم، امیر احمدی، ابوالقاسم. تهیه نقشه کاربری اراضی شهر سبزوار با استفاده از رو ش های حداکثر احتمال و شبکه عصبی مصنوعی پرسپترون چند لایه، فصلنامه ی آمایش محیط، شماره 23، صص 148-128.
10- یوسفی، صالح، تازه، مهدی، میرزایی، سمیه، مرادی، حمیدرضا، توانگر، شهلا. مقایسه الگوریتم های مختلف طبقه بندی تصاویر ماهواره ای در تهیه نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: شهرستان نور)، کاربرد سنجش از دور و GIS در علوم منابع طبیعی، 1390، شماره2، 25-15.
11- شتایی، شعبان، عبدی، امید. تهیه ی نقشه ی کاربری اراضی در مناطق کوهستانی زاگرس با استفاده از داده های سنجنده ی ETM+ (منطقه ی مورد مطالعه: حوزه سرخاب خرم آباد لرستان)، مجله ی علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد چهاردهم، شماره اول، فروردین- اردیبهشت 1386.
12- Ayana, A.B., Kositsakulchai, E., 2012. Land Use Change Analysis Using Remote Sensing and Markov Modeling in Fincha Watershed, Ethiopia, Kasetsart J. (Nat.Sci.) 46:135-149.
13- De Moraes, J. F. L., Teyler, T., Cerri, C.C., Volkoff, B., 1998, Land cover mapping and carbon pools stimates in Rondonia, Brazil, International Journal of Remote Sensing, 19 (5): 921-934.
14- Elizabeth, A. W., William, L., Stefanov, C.G., Diane, H., 2006. Land use and land cover mapping from diverse data sources for an arid urban environment. Computers, Environment and Urban Systems 30 (3): 320–346.
15- Al-Ahmadi, F. S., Hames, A.S., 2009. Comparison of four classification methods to extract land use and land cover fromraw satellite images for some remote arid areas, Kingdom of Saudi Arabia. JKAU, Earth Science, 20 (1): 167-191.
16- Nagamani, K., Ramachandran, S., 2003. Landuse/Land Cover in Pondicherry Using Remote Sensing
17- And Gis” in Martin J. Bunch, V. Madha Suresh and T. VASANTHA Kumaran, eds, proceedings of The
18- Third International Conference on Environment and Health. Chennai, India, 15-17 December. Chennai: Department of Geography, University of Madras and Faculty of Environmental studies. York University.pages 300-305.
19- Billah, M., Rahman, G.A., 2004. Land cover Mapping of Khulna city Applying Remote sensing Technique, proc.12.conf.on. Geoinformation Research, Bridging the Pacific and Atlantic, University of Gavel, Swen,7-9 june 2004.
20- Lu, D., Mausel, P., Brondizio, E., Moran, E, 2004. Change Detection Techniques. International Journal of Remote Sensing, 25(12): 2365-2401.
21- سفیانیان، علیرضا، خداکرمی، لقمان. تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از روش طبقه بندی فازی، آمایش سرزمین، دوره 3 ، 1390، شماره 4 ، 95-114.
22- صالحی، یوسف، تازه، مهدی، میرزایی، سمیه، مرادی، حمیدرضا، توانگر، شهلا. مقایسة الگوریتم های مختلف طبقه بندی تصاویر ماهواره ای در تهیة نقش ة کاربری اراضی (مورد مطالعه: شهرستان نور)، مجله ی کاربرید سنجش از دور و GIS در علوم منابع طبیعی (سال دوم، شماره 2)، تابستان 1390.
23- علی خواه اصل، مرضیه، فروتن، الهام. استفاده از روش طبقه بندی فازی برای تهیه نقشه کاربری اراضی (مطالعه موردی: زیرحوزه آبخیز حبله رود)، فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 24، بهار 1392.
