مدیریت مناطق تفرجگاهی با استفاده از رهیافت طیف فرصت تفرجی (ROS)

محورهای موضوعی : آب و محیط زیست

سمیه گلدوی ¹ , مرجان محمدزاده ² , مجید مخدوم ³ , سید حامد میرکریمی ⁴ , عبدالرسول سلمان ماهینی ⁵

1 - - دانشجوی دکتری آمایش محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. *(مسوول مکاتبات)
2 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
3 - استاد گروه جنگلداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
4 - استادیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان،
5 - دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده شیلات و محیط زیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

تاریخ دریافت : 1394/08/30 تاریخ پذیرش : 1394/12/06 تاریخ انتشار : 1395/10/01

کلید واژه: منابع تفرجی, حفاظت, رضایت بازدیدکنندگان, مدیریت مناطق تفرجی, ROS,

چکیده مقاله :

منابع محیط زیستی از جمله سرمایه‌های ارزش مند جهان هستند که حفاظت از آن‌ها باید در زمره تلاش‌های اساسی انسان قرار گیرد. امروزه توسعه فعالیت های اقتصادی، رشد جمعیت، افزایش مشغله های زندگی سبب افزایش چشم گیر تقاضا برای استفاده تفرجی در محیط های طبیعی شده است. تحلیل عوامل مربوط به تقاضای تفریح و تفرج در کشور نیز نشان می‌دهد که این نیاز به سرعت رو به افزایش است. بنابراین، توجه به نیازها و ترجیحات مردم نیز به عنوان استفاده کنندگان اصلی این مناطق اهمیت ویژه‌ای دارد. به این منظور، رهیافت طیف فرصت تفرجی ([1]ROS)، یک روش جامع برای تعیین و تخصیص مناطق تفرجگاهی با طیف فرصت‌های تفرجی مشخص برحسب توان محیط، نیازها و ترجیحات مردم است. در مطالعه حاضر رهیافت طیف فرصت تفرجی به منظور مدیریت صحیح مناطق تفرجی توصیف شده است. این رهیافت بر مبنای تئوری ارزش انتظار است و با اظهار این که رفتار تفرجی یک رفتار هدف‌گرا و با هدف تامین رضایت برای بازدیدکنندگان است توصیف می‌شود. ROS تجربیات بازدیدکنندگان را با ویژگی‌های بیولوژیکی، فیزیکی و مدیریتی محل پیوند می‌دهد. این رهیافت یک نقشه شامل 6 طبقه طیف فرصت تفرجی در گستره‌ای از استفاده بکر تا استفاده کاملا توسعه یافته ایجاد می‌کند. مدیران و تصمیم گیران با استفاده از ROS می توانند منابع تفرجی را حفظ و نیازها و ترجیحات مردم را نیز در مدیریت مناطق تفرجی لحاظ نمایند [1]- Recreation Opportunity Spectrum

چکیده انگلیسی:

Environmental resources are valuable assets in the world which should be protecting as one of the human's main efforts. Nowadays, economic development, population growth and increasing of life business caused to increase the demand for recreational uses in natural areas. Analyzing of recreational demand factors in Iran indicated that need for outdoor recreation have been increased rapidly. Therefore, attention to the visitors' needs and preferences are very important as the main users. Recreational Opportunity Spectrum (ROS) approach is a comprehensive method to determine and allocate recreational area with a range of recreational opportunities in terms of the environment suitability and people's needs and preferences. In the present study the ROS approach have been described for recreational area management. This approach is based on the expectancy value theory and has been described by confirming that recreational behavior is goal-oriented and aimed at need satisfaction. ROS linked visitors' experiences with biological, physical and management attributes of settings. This approach has been prepared a map including 6 classes of recreational Opportunities in a range of primitive and undeveloped to modern and developed use. Recreational areas managers can protect recreational resources and provide people needs and preferences in recreational using ROS areas.