مکان‌یابی نیروگاه گازی با استفاده از مدل فازی و منطق بولین در محیط GIS (مطالعه موردی: استان گیلان)

محورهای موضوعی : آمایش سرزمین

فردین صفری ¹ (کارشناس ارشد محیط زیست، دانشگاه تهران)
سعید کریمی ² (استادیار گروه برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست، دانشگاه تهران)
ایثار نورائی صفت ³ (کارشناس ارشد محیط زیست، دانشگاه تهران()

تاریخ دریافت : 1395/07/22 تاریخ پذیرش : 1396/08/20 تاریخ انتشار : 1400/10/01

کلید واژه: محیط زیست, منطق بولین, نیروگاه, سیستم اطلاعات مکانی(GIS),

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: نیروگاه ها دارای انواع آلودگی های آب، هوا، خاک و صوت می باشند و آسیب های قابل ملاحظه ای به محیط زیست اطراف وارد می سازند. ولی از طرفی با افزایش رشد جمعیت، صنعت و ... ، تقاضا برای مصرف انرژی بخصوص برق در سال های اخیر رشد روز افزونی داشته است و با توجه به اینکه تأمین انرژی الکتریکی مورد نیاز، اغلب مستلزم احداث نیروگاه های جدید می باشد و عملیات احداث نیروگاه ها پیامدهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و زیست محیطی فراوانی دارد. مطالعه و برنامه ریزی برای انتخاب مکان مناسب جهت احداث نیروگاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است.روش بررسی: در این مقاله ضمن شناسایی عوامل مهم در تعیین مکان مناسب برای احداث نیروگاه گازی در استان گیلان و میزان تأثیرگذاری هر یک از این فاکتورها، با استفاده از مدل های فازی و بولین و با بکارگیری نرم افزارGIS ، تلفیق لایه های اطلاعات مکانی انجام و مکان های مستعد برای احداث نیروگاههای گازی مشخص گردید.یافته ها: نتایج نشان می دهد با توجه به تلفیق لایه های اطلاعاتی مختلف و اعمال محدودیت ها، حدود 90 درصد از کل استان گیلان به عنوان مناطق محدودیت دار جهت احداث نیروگاه تعیین گردید و از 10 درصد باقیمانده، 5 درصد آن وزن مطلوب و 5 درصد باقی مانده وزن نیمه مطلوب و نامطلوب دارد.بحث و نتیجه گیری: در نهایت، با مقایسه پنج عملگر مدل فازی، عملگر fuzzy Product بهتر و مناسب تر به نظر می رسید.

چکیده انگلیسی:

Background and purpose: Power plants have pollution of water, air, soil, and their voice and considerable damages to the surrounding environment enters. But also with the growth of population and industry,.... the demand for energy, especially electricity consumption has been growing in recent years But also with the growth of population and industry, the demand for energy, especially electricity consumption has been growing in recent years And the fact that the electrical energy supply required is often require build new stations and treatment plants social consequences, economic, political, environmental and many.Research and Method: This paper identifies important factors in determining a suitable location for the construction of gas power plant in the province of Gilan, and the effectiveness of each of these factors, by using fuzzy and Boolean and software to GIS, integrating layers spatial data do and potential locations for the construction of gas power plants were identified. Findings: The results showed With regard to the integration of different data layers and limitations, about 90 percent of Gilan province as a constraint areas were determined for power plant   And the other 10 percent, 5 percent favorable weight and 5 percent is weight the semi- favorable and unfavorable.Results: Finally, Compared with five operator fuzzy model, fuzzy Product function better than it looked.

منابع و مأخذ:

• اسفندیاری، علی، رنگزی، کاظم، صابری، عظیم و مهدی فتاحی مقدم (1390). پتانسیل سنجی احداث نیروگاههـای خورشیدی با بررسی پارامترهای اقلیمـی در اسـتان خوزسـتان بـا اسـتفاده از GIS، همـایش ملـی ژئوماتیـک 9.


• بهشتی فر، سارا و همکاران(1386). مکان‌یابی نیروگاه گازی با استفاده از GIS، کنفرانس بین اللملی برق.


• بهشتی فر،سارا؛ سعدی مسگری،محمد،ولدان زوج،محمدجواد؛کریمی،محمد(1389). استفاده از منطق فازی در GIS به‌ منظور مکان‌یابی نیروگاه گازی، نشریه مهندسی عمران و نقشه برداری، دوره 44 ، ص 583-595.


• بهشتی فر،سارا؛ سعدی مسگری،محمد،ولدان زوج،محمدجواد؛کریمی،محمد(1389). استفاده از منطق فازی در GIS به‌ منظور مکان‌یابی نیروگاه گازی، نشریه مهندسی عمران و نقشه برداری، دوره 44 ، ص 583-595.


• شجاعیان، علی،ملکی،سعید،امیدی پور، مرتضی(1393). ساماندهی مکان‌گزینی مراکز آموزشی شهری با استفاده از منطق بولین و تصمیم‌گیری چند معیاره فازی مطالعه موردی: مدارس مقطع راهنمایی مناطق 8 گانه شهر اهواز.


• صیفی، صدری؛ سفیانیان،علیرضا؛ پورمنافی، سعید(1393). بکارگیری رویکردهای تصمیم گیری چند گانه چند معیاره MADM  برای مکان یابی نیروگاه حرارتی (مطالعه موردی: نیروگاه گازی 1000 مگاواتی کهنوج). پایان نامه کارشناسی ارشد.دانشگاه صنعتی اصفهان.


• غفاری، س، ر. شفقی، س. صالحی، ن (1389). ارزیابی سازگاری کاربری اراضی شهری با استفاده از مدل تصمیم گیری چند معیاره فازی»، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقه ای. سال اول. شماره چهارم. صص 76 –


• مددی، عقیل،آزادی مبارکی،محمد،بابایی اقدم(1392). مدل سازی مکان های مناسب دفن زباله با استفاده از روش های AHP، منطق فازی،شاخص همپوشانی و منطق فازی(مطالعه موردی شهر اردبیل).نشریه جغرافیا و برنامه ریزی،شماره 45،صص 254-235.


• نورایی صفت،ایثار؛ بالیست، جهانبخش؛ رستگار،محمد حامد؛ هویدی، حسن(1393). مکانیابی ایستگاه های آتش نشانی با منطق فازی در GIS و فرآیند تحلیل شبکه مطالعه موردی:منطقه 6 تهران، دومین کنفرانس ملی مدیریت بحران و HSE در شریان های حیاتی، صنایع و مدیریت شهری، تهران.


•  


• Bischoff M, Klamroth K )2007( two branch and bound methods for a generalized class of location-allocationproblems. Technical Report, No. 313, In statute of Applied Mathematics, University of ErlangenNumberg.


• Bonham-Carter, G.F., 1994, Geographic information systems for geoscientists modelling with GIS: Pergamon, Oxford, 398 p.


• Delaney, K. and Lachapelle, A. (2003). “A GIS Approach to Sitting a Coal-Fired Power Plant inFranklinCounty,Illinois.”http://www.uoguelph.ca/geography/research/geog4480_w2003/group21/index.ht.


• Hall,G.B.,F.Wang and S. Subaryono (1992).Comparison of Boolean and fuzzy classification methods in land suitability analysis by using geographical information systems. Environment and Planning, A. 24:497–516.


• Heiydarzadeh, N. (2001). Municipal solid waste landfill siting using geographic informationsystem for tehran. AThesis presented the master of science degree in environmental engineering. Trbiat Modares university.


• http://www.gilan.ir/


• Klassen, K. and Marjerrison, A. (2002). “Siting a Wind Turbine Farm in Pipestone County, Minnesota Usinga GIS Framework.” http://www.uoguelph.ca/geography/filetran/ geog4480 w2002/Group04/index.htm.


• Klassen, K. and Marjerrison, A. (2002). “Siting a Wind Turbine Farm in Pipestone County, Minnesota Usinga GIS Framework.” http://www.uoguelph.ca/geography/filetran/ geog4480 w2002/Group04/index.htm.


• Makhdoum, M.F., A.A. Darvishsefat, H. Jafarzadeh and A.F. Makhdoum (2004). Environmental evaluation and planning by geographic information system. Tehran: Tehran university press.


• Martin, P. C. and Hannah, I. W. (1991). Modern Power Station Practice, Vol. A (Station planning and design), British Electricity International.


• Nisar, A.T.R., K. Gopalrao and J.S.R. Murthy (2000).GIS based fuzzy membership model for crop-landsuitability analysis. Agricultural Systems, 63(2):75–95


• Public Service Commission of Wisconsin. (1999). “Common Power Plant Siting Criteria.”


• http://psc.wi.gov/thelibrary/publications/electric/electric05.pdf.


• Ruiz Puente, C., Diego, M., Ortiz, J., Hernando, M., Hernaez, P. 2007. The Developmentof a New Methodology Based on GIS and Fuzzy Logic to Locate Sustainable Industrial Areas. 10th AGILE International Conference on GeographicInformation AalborgUniversity.Denmark.


• SABA, (1381). Report of the Site Selection Strategy for New Thermal Power Plants with considering Environmental Impacts and Using GIS, Iran Energy Efficiency Organization (IEEO - SABA), Environment Group.


• SABA, (1382). Report of the site selection for new thermal power plants in Semnan, Zanjan, Ilam and Ardebil Provinces, Iran Energy Efficiency Organization (IEEO - SABA), Environment Group.


• حسین زاده, مریم؛ خیرخواه زرکش، میرمسعود، صابری، عظیم(1391). مکان یابی نیروگاه های خورشیدی در استان خوزستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به روش درجه بندی. دومین همایش ملی انرژی باد و خورشید، تهران.


• فلاح، مهدی، فرج زاده، منوچهر، اسلامی، عبادرضا، سلطانی فر، افسانه (1394). مکان یابی نیروگاه خورشیدی استان مازندران با تلفیق فرایند تحلیل شبکه(ANP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS). کنگره بین المللی مهندسی عمران، معماری و توسعه شهری. دانشگاه شهید بهشتی، تهران.