رویکرد معادلات ساختاری در تحلیل ارتباط نظام راهبری شرکت و ارزش در معرض خطر با تأکید بر نقش مدیریت ریسک و سرمایه فکری

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

محمد زمانی ¹ , یداله نوری فرد ² , قدرت الله امام وردی ³ , محسن حمیدیان ⁴ , سیده محبوبه جعفری ⁵

1 - دانشجوی دکتری رشته حسابداری، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران.
2 - استادیار، گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران
3 - استادیار، گروه اقتصاد نظری، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.
4 - دانشیار، گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران
5 - استادیار، گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب، تهران، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/04/15 تاریخ پذیرش : 1399/10/27 تاریخ انتشار : 1402/10/01

کلید واژه: ارزش در معرض خطر, مدیریت ریسک, سرمایه فکری, معیار های نظام راهبری,

چکیده مقاله :

ارزش در معرض خطر که روشی برای اندازه‌گیری ریسک کاهش قیمت اوراق بهادار یا پرتفوی مالی است، یکی از مهم‌ترین معیارهای ریسک بازار است که به‌طور گسترده برای مدیریت ریسک مالی توسط نهادهای قانون‌گذار مالی و مدیران پرتفوی به‌کاربرده می‌شود. تحلیل تاثیر معیار های نظارتی نظام راهبری بر ارزش در معرض خطر به عنوان معیار ریسک با در نظر گرفتن نقش سرمایه فکری و مدیریت ریسک با رویکرد تحلیل ساختار با توجه به اهمیت ارزش در معرض خطر به عنوان هدف اصلی پژوهش در نظر گفته شده است.بدین منظور از اطلاعات مالی 138 شرکت فعال بین سال های 1390 الی 1397 به عنوان جامعه آماری استفاده شد.جهت آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از روش معادلات ساختاری و آزمون های تحلیل عاملی تائیدی و آماره تی استفاده شد. نتایج تحقیق حاکی از تاثیر نظام راهبری بر ارزش در معرض خطر و همچنین نقش تعدیل گر مدیریت ریسک بر ارزش در معرض خطر می باشد.در این پژوهش نشان داده شد که سرمایه فکری در ارتباط با تاثیر معیار های نظام راهبری و ارزش در معرض خطر دارای محتوای اطلاعاتی نیست.

چکیده انگلیسی:

Value at risk, which is a way of measuring the risk of reducing the price of portfolios or financial portfolios, is one of the most important market risk measures, which is widely used to manage financial risk by the Financial Regulatory Authority and portfolio managers.the effect of monitoring criteria on value at risk is considered as the risk criterion considering the role of intellectual capital and risk management with regard to the importance of value at risk as the main purpose of the research.for this purpose, financial information of 138 companies active between 1390 and 1397 was used as statistical society.to test the hypotheses of the research, using structural equation modeling and statistical analysis tests, the t - statistic was used. the results of the research show the effect of Corporate Governance system on value at risk, as well as the moderating role of risk management on value at risk. in this study, it has been shown that intellectual capital is not related to the impact of the criteria of Corporate Governance and value at risk of the information content.

منابع و مأخذ:

آذر، عادل و مؤمنی، منصور .(1388). "آمار و کاربرد آن در مدیریت". جلد دوم، انتشارات سمت.

آرمند، مهدی و فروزان محمدی (۱۳۹۶). مطالعه رابطه بین سرمایه فکری و ریسک بازار شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پنجمین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری با رویکرد ارزش‌آفرینی، شیراز، موسسه آموزشی مدیران خبره نارون.

احمدی، سیدشریف و نظری‌پور، محمد .(1397). بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی و ریسک سیستماتیک با درماندگی مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد، حسابداری و بانکداری

اردلان ، بابک .(1394) و بررسی ارتباط بین کیفیت اطلاعات حسابداری و ریسک سیستماتیک با تأکید بر پایداری سود شرکت مطالعه موردی: شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. دومین همایش ملی و دومین همایش بین‌المللی مدیریت و حسابداری ایران.

اقدامی، اسماعیل؛ مشکی‌میاوقی، مهدی؛ خردیار، سینا و کردرستمی، سهراب، (1398). بررسی نقش تعدیل‌کننده عوامل ریسک سیستماتیک و حاکمیت شرکتی بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و نگهداشت وجه نقد. دانش حسابداری مالی، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 23 صفحه 135-156.

بیات، رقیه .(۱۳۹۷). بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی و ریسک سیستماتیک با درماندگی مالی شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد، حسابداری و بانکداری (ICMEAB 2019)، آکادمی بین‌المللی علوم گرجستان - دانشگاه پیام نور واحد بین‌الملل گرجستان.

بیگ خورمیزی، مجتبی و رافعی، میثم .(1399). مدل‌سازی ارزش در معرض ریسک قراردادهای آتی سکۀ بهار آزادی با در نظر گرفتن حافظۀ تاریخی در مشاهدات: کاربردی از الگوهای.FIAPARCH-CHUNG مدیریت دارایی و تأمین مالی، شماره 28، ص 57 – 82.

پاک‌مرام، عسگر و لطفی، بهرام. (1395). ارتباط حاکمیت شرکتی با عملکرد مالی و ریسک شرکت‌های بیمۀ پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش‌نامه بیمه، دوره 31، شماره 4، صفحه 25-48.

پایتختی اسکویی، سیدعلی؛ هادی‌پور، حسن و آباقری حسن (1398). سبد بهینه سهام با استفاده از معیار ارزش در معرض خطر: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، دوره 15، شماره 61، ص 157-178.

جلیلوند، ابوالحسن؛ رستمی نوروزآباد، مجتبی؛ عسکری فیروزجایی، احسان و رحمانیانی، میلاد. (1398). پیاده‌سازی مدیریت ریسک سازمانی؛ شناسایی، تحلیل و ارزیابی مورد مطالعه: نهاد مالی فعال در بازار سرمایۀ ایران. مدیریت دارایی و تأمین مالی، 7(2), 1-24.

حیدری هراتمه، مصطفی .(1398). بهینه‌سازی پرتفوی از طریق ارزش در معرض ریسک شرطی (CVaR) تحت فرایند واریانس گاما (VG). دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 12، شماره 41 ص 101-112.

راعی، رضا و سعیدی، علی. (1383). مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک. تهران: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).

زاهدی، سیدمحمد و لطفی‌زاده، فرشته .(1389). ابعاد و مدل‌های اندازه‌گیری سرمایه فکری مطالعات مدیریت. بهبود و تحول، شماره 55، ص 39 تا 64.

سجادی، زینب و فتحی، سعید .(1392). تبیین فرایند چهار گامی محاسبه ارزش در معرض خطر به‌عنوان معیاری برای اندازه‌گیری ریسک و پیاده‌سازی آن در یک مدل بهینه‌سازی سرمایه‌گذاری. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، دوره 6، شماره 4، صفحه 1-13.

سکاران اوما .(1380). روش‌های تحقیق در مدیریت. ترجمه محمد صائبی و محمود شیرازی، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی.

شفیعی، امیر؛ راعی، رضا؛ عبده‌تبریزی، حسین و فلاح‌پور، سعید .(1398). برآورد ارزش در معرض خطر با رویکرد ارزش فرین و با استفاده از معادلات دیفرانسیل تصادفی. فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی دوره 10، شماره 40، صفحه 325-348.

غفاری, فرهاد, فتحی, سحر. (1399). ساختار وابستگی و ریسک پرتفوی در بازار مبادلات ارز در ایران با روش GARCH-EVT-COPULA. مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار, 11(42), 302-332.

 قدیرخورشیدی، الیله. (1396). تأثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر ریسک سیستماتیک بانک‌ها و مؤسسات سرمایه‌گذاری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد.

کعب‌عمیر، احمد؛ صفی‌خانی، آمنه و مکوندی، فرزین .(1396). بررسی رابطه بین سرمایه فکری و ریسک سیستماتیک در بازار بورس اوراق بهادار ایران. کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین در مدیریت و حسابداری.

محمدی، اسفندیار؛ عسکری، روح‌الله و حربی‌زاده، میلاد .(۱۳۹۵). ارزیابی نقش مدیریت ریسک در ارتقای کارایی نیروی انسانی سازمان‌ها. کنفرانس بین‌المللی نخبگان مدیریت، تهران، موسسه سرآمد همایش کارین.

محمدیان امیری، احسان، ابراهیمی، سید بابک. (1397) پیش‌بینی چند گام به جلوی ارزش در معرض خطر بر مبنای روش هموارسازی نمایی هلت- وینترز ضربی راهبرد مدیریت مالی سال ششم، شماره 20 ص114-93.

 مهربان‌پور ، محمدرضا و  میری‌چیمه،  فرزانه‌سادات (1397). تأثیر شاخص راهبری شرکتی بر هزینه سرمایه و ریسک شرکت‌ها. پژوهش‌های تجربی حسابداری، دوره 7، شماره 3 (27)، صفحه 227-245.

مؤمنی، علیرضا و بدیعی‌فریدنی، امیرحسین .(1398). بررسی تأثیر مدیریت ریسک سیستماتیک بر عملکرد بانک پاسارگاد. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، شماره 15، (جلد سوم)، ص 1-13.

نقش‌بندی، نادر؛ رجب‌زاده سمانه و محمدی، شعبان .(۱۳۹۷). بررسی تأثیر مالکان نهادی بر عملکرد مالی و ریسک در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. هفتمین کنفرانس ملی کاربردهای حسابداری و مدیریت، تهران، گروه ارتباط طلایی آسیا.

هومن حیدرعلی (1387). راهنمای عملی فراتحلیل در پژوهش علمی. تهران: سازمان سمت.

 

Ali, S., Hussain, N., & Iqbal, J. (2020). Corporate Governance and the Insolvency Risk of Financial Institutions. The North American Journal of Economics and Finance, 101311, ISSN 1062-9408,1-68, https://doi.org/10.1016/j.najef.2020.101311.‏

Balachandran, B., & Faff, R. (2015). Corporate governance, firm value and risk: Past, present, and future. Pacific-Basin Finance Journal, 35, 1-12.‏

Banham, R.)2004(. Enterprising views of risk management. Journal of Accountancy, 197(6): 65-71. View at Google Scholar.

Banks, E. (2012). Risk Culture: A Practical Guide to Building and Strengthening the Fabric of Risk Management. Basingstoke: Palgrave Macmillan.

Barone-Adesi, G., & Giannopoulos, K. (2000). ‘Non-parametric VaR techniques. Myths and realities.’ Mimeo. Universita Della Svizzera Italiana and City University Business School; and Westminster Business School. p. 18.

Barone-Adesi, G., & Giannopoulos, K., & Vosper, L. (1999). VaR without Correlations for Non-Linear Portfolios. Journal of Futures Markets, vol. 19. http://www. gloriamundi.org.

Bukhori, M. A. M., Othman, R., Aris, N. A., & Omar, N. (2013). “Assessing Financial Vulnerability of Cooperative”. Journal of Energy Technologies and Policy, 3(11), 374-381.

Campbell, J.L, Chen, H, Dhaliwal, D.S, Lu, H, & Steele, L.B. (2014). The information content of mandatory risk factor disclosures in corporate filings. Review of Accounting Studies, 19(1): 396-455.

Carol Alexander. (2009). Market Risk Analysis: Value at Risk Models. Chichester, England: john wiley &sons, ltd. Pp 1-2.

Domingo CasteloJoaquin.(2016). On animal spirits and economic decisions: Value-at-Risk and Value-within-Reach as measures of risk and return, The Quarterly Review of Economics and Finance, Volume 60, May 2016, Pages 231-233.

Elshandidy, T and Neri, L. (2015). Corporate Governance, Risk Disclosure Practices, and Market Liquidity: Comparative Evidence from the UK and Italy. Corporate Governance. 23 (4): 331–356.

Fu, F. (2009). Idiosyncratic risk and the cross-section of expected stock returns. Journal of Financial Economics, 91(1),24-37.

Gordon Lawrence A., & Martin, P. & Loeb, A. Chih-Yang, T. (2009). Enterprise risk management and firm performance: a contingency perspective. Account. Public Policy, 123 -159.

Huang, Y. Wang, C. (2014). Corporate governance and risk-taking of Chinese firms: The role of board size. International Review of Economics and Finance. 16-Iqbal, J. Strobl, S. Vahamaa, S. (2015). Corporate governance and THE systemic risk of financial institutions. Journal of Economics and Business.

Jiraporna, P. Chatjuthamard, P. Tongc, S. Kimd, Y. (2015). Does corporate governance influence corporate risk-taking? Evidence from the Institutional Shareholders Services (ISS). Finance Research Letters.

Kalita, M.)2004(. Enterprise-wide risk management: Myth or reality? Business Credit New York then Columbia MD, 106(3): 2223. View at Google Scholar 

Karmakar, M. (2017). Dependence structure and portfolio risk in Indian foreign exchangemarket: A GARCH-EVT-Copula approach. The Quarterly Review of Economics and Finance. QUAECO-1003; No. of Pages 17.

Khan, S. N., & Ali, E. I. (2018). The Moderating Effect of Intellectual Capital on the Relationship between Corporate Governance and Companies Performance in Pakistan. Journal of Governance and Integrity, 2(1), 12-22.‏

Kokobe S.A., Gemechu, D. (2016). Risk Management Techniques and Financial Performance of Insurance Companies. Int J Account Res 4: 127.

kristandl, G. and Bontis, N. (2007). The Iimpact of Voluntary Disclosure on Cost of Equity Capital Estimates in a Temporal Tetting. Journal of Intellectual Capital, Vol 8, Pp 94-577.

Krzysztof, E., & Małgorzata, J. (2020). Value at Risk Estimation Using the GARCH-EVT Approach with Optimal Tail Selection Mathematics 2020, 8(1), 114; https://doi.org/10.3390 /math8010114.

Liu, D. Y.; Tseng, K. A. and Yen, S. W. (2009). The Incremental Impact of Intellectual Capital on Value Creation. Journal of Intellectual Capital, Vol 10, Pp 260-276.

Merton, R. C. (1987). A simple model of capital market equilibrium with incomplete information. The Journal of Finance, 42(3), 483-510.

Moeller, R.R.)2007(. COSO enterprise risk management: Understanding the new integrated ERM framework. Hoboken: John Wiley & Sons.

Musa Khan A., Anas Raushan, M. (2017). An Empirical Study of the Impact of Intellectual Capital on Indian IT Industry. Research Scholar, Aligarh Muslim University, India.

Nawaz, Tasawar & Haniffa, Roszaini. (2017). Determinants of financial performance of Islamic banks: an intellectual capital perspective. Journal of Islamic Accounting and Business Research. 8. 130-142. 10.1108/JIABR-06-2016-0071

Panousi, V., Papanikolaou, D.)2012(. Investment, idiosyncratic risk, and ownership. The Journal of Finance, 67(3), 1113-1148.

Pulic, A. (2000). VAIC™–an accounting tool for IC management. International journal of technology management, 20(5-8), 702-714.‏

Richter, C. (2014). Development of a risk culture intensity index to evaluate the financial market in Germany. Proceedings of FIKUSZ ’14 Symposium for Young Researchers. Available at: https://ideas.repec.org/h/pkk/sfyr14/237- 248.html.

Rodriguez-Pinto, Javier, Rodriguez -Escudero Gutiérrez-Cillán Ana Isabel Jesús. (2008), "Order, positioning, scope and outcomes of market entry", Industrial marketing management, 37. pp. 154-166.

Salvi, A., Vitolla, F., Giakoumelou, A., Raimo, N., & Rubino, M. (2020). Intellectual capital disclosure in integrated reports: The effect on firm value. Technological Forecasting and Social Change, 160, 120228.‏

Shih K.H., Chang, C.J. and Lin, B. (2010) Assessing Knowledge Creation and Intellectual Capital in Banking Industry. Journal of Intellectual Capital,11, 74-89

Tenenhaus, M., & Vinizi, V. E., & Cgatelin, Y. M., & Lauro, C. (2005). “PLS path modeling”. Computational Statistics and Data Analysis,48 (1), 159-205.

Widiatmoko, J., Indarti, M. G. K., & Pamungkas, I. D. (2020). Corporate governance on intellectual capital disclosure and market capitalization. Cogent Business & Management, 7(1), 1750332

Xinyu, Z. (2014). “The Impacts of Intellectual Capital of China’s Public Pharmaceutical Company on Company’s Performance. Journal of Chemical and Pharmaceutical Research, 6(4), 999-1004.

Zhang, D., & Sikveland, M., & Hermansen, O. (2018). Fishing fleet capacity and profitability. Marine Policy, 38, 116-121.