مدلسازی رفتار مالی سرمایه گذاران مومنتوم و رندوم در شرایط بحران: تحلیل کیفی مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

فاطمه جعفری ¹ , رضا آقاجان نشتایی ² , محمدحسن قلی زاده ³

1 - دانشجوی دکتری تخصصی مهندسی مالی، گروه مدیریت، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
2 - گروه مدیریت بازرگانی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران
3 - گروه مدیریت ، واحد رشت، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

تاریخ دریافت : 1401/02/20 تاریخ پذیرش : 1401/07/12 تاریخ انتشار : 1402/07/01

کلید واژه: سرمایه گذاری مومنتوم, گراندد تئوری, بحران مالی, سرمایه گذاری رندوم, مالی رفتاری,

چکیده مقاله :

هدف اصلی مطالعه‌ی حاضر ارائه الگویی برای تبیین رفتار مالی سرمایه گذاران مومنتوم و رندوم می‌باشد. پژوهش به صورت کیفی و با تکنیک گراندد تئوری اجرا شد. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری گردید. . جامعه آماری پژوهش حاضر سرمایه گذاران فعال در بورس اوراق بهادار در بازه زمانی 1399 الی 1401 می باشند. در این راستا، 16 مصاحبه با سرمایه گذاران مومنتوم و 8 مصاحبه با سرمایه گذاران رندوم با توجه به موضوع پژوهش انجام شد. سپس براساس رویکرد نظام‌مند نظریه‌ای استراوس و کوربین در سه گام اصلی کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، مدل رفتار مالی سرمایه گذاران مومنتوم و رندوم ارائه گردید. نتایج حاصل از کدگذاری مصاحبه های انجام شده از سرمایه گذاران مومنتوم نشان داده است که رفتار این گروه سرمایه گذاران اغلب مبتنی بر تحلیل ریسک_بازه و تحلیل -های بنیادی و تکنیکال بوده است. گاهاً از مشاوران مالی مشورت می‌گیرند و به مدیریت سرمایه اهمیت داده و تنوع پرتفوی نیز در نظر می‌گیرند. اگرچه گاهاً دچار رفتارهای هیجانی می‌شوند، ولی این رفتار غالب نیست و عمدتاً سعی می‌کنند، رفتار عقلائی داشته باشند. در حالیکه سرمایه گذاران رندوم کمتر از تحلیل های مذکور بهره می برند و تنها دانش مالی و سواد سرمایه گذاری را مهم تلقی می نمایند. این گروه بیشتر دچار رفتارهای هیجانی بالاخص رفتار توده ای می‌شوند.

چکیده انگلیسی:

The main purpose of this study is to provide a model to explain the financial behavior of momentum and random investors. The research was conducted qualitatively with grounded theory technique. Data were collected through semi-structured interviews. The statistical population of the current research is active investors in the stock exchange in the period from 1399 to 1401. In this regard, 16 interviews with momentum investors and 8 interviews with random investors were conducted according to the research topic. Then, based on the systematic approach of Strauss and Corbin's theories, in three main steps of open coding, axial coding and selective coding, the financial behavior model of momentum and random investors was presented. The results of coding interviews with momentum investors have shown that the behavior of this group of investors has often been based on risk-return analysis and fundamental and technical analysis. Financial advisors are sometimes consulted, focusing on capital management and portfolio diversity. Although they sometimes engage in emotional behaviors, these behaviors are not predominant and they mostly try to behave rationally. While random investors, on the other hand, benefit less from these analyzes and consider only financial knowledge and investment literacy important. This group is more prone to emotional behaviors, especially mass behaviors.

منابع و مأخذ:

• اسلامی بیدگلی، غلامرضا، شهریاری، سارا (1386). " بررسی و آزمون رفتاری توده وار سرمایه گذاران با استفاده از انحرافات بازده سهام از بازده کل بازار در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1380 تا 1384"، بررسی های حسابداری و حسابرسی،پاییز 1386، شماره 49، صص 44-25


• براری، شیروان، طالب نیا، وکیلی فرد، ایزدی، (1399)، "مدل سازی رفتار سرمایه گذاران با استفاده از متغیرهای روانشناختی با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری به منظور شناخت خطاهای تصمیم گیری در سرمایه گذاری"، فصلنامه مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، مهر 1399، شماره 44، صص 1353-133.


• دانایی فرد، حسن ، امامی، (1386). " استراتژ یهای پژوهش کیفی: تأملی بر نظری هپردازی داده بنیاد"، اندیشه مدیریت، مهر 1386، شمارة دوم، صص 97-69.


• رهنمای رودپشتی، فریدون، شیرازیان، (1393)." تاثیر سرمایه گذاران مومنتوم بر رفتار بازار سهام بر اساس مدل شبیه سازی عامل بنیان"، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، بهار 1393، شماره هجدهم، صص 16-1 .


• زنجیردار، مجید ، خدام، (1396). "بررسی مقایسه ای عامل زمان ؛ در تاثیر استراتژی مومنتوم"، دومین کنفرانس بین المللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه، سال 1396


• سروش یار، افسانه، علی احمدی، (1395). " بررسی نقش مومنتوم و احساسات سرمایه گذاران بر رفتار توده وار در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری، تابستان 1395، شماره هجده ام، صص 159-147


• فرهادی، روح اله، آخوندی، مهرآور، (1398)، "توضیح رابطه رفتار جمعی و مومنتوم با بازدهی سهام: شواهدی از باار سرمایه ایران"، دانشگاه شهید بهشتی، نشریه چشم انداز مدیریت مالی، مرداد 1398، شماره 26، صص 145-121


• قلیزاده، علیرضا (1398). "طراحی سیستم هشدار سریع وقوع بحران مالی در بورس اوراق بهادار تهران"، رساله دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت، گروه مدیریت مالی.


• موسوی شیری، محمود، صالحی، شاکری، بخشیان، (1394)، "سودآوری استراتژی مومنتوم و تاثیر حجم معاملات سهام بر آن در بورس اوراق بهادار تهران"، مجله مهندسی مالی و بورس اوراق بهادار، زمستان 1394، شماره بیست و پنجم، صص 107-123


• Aboody, D., Even-Tov, O., Lehavy, R., Trueman, B. (2018). "Overnight returns and firm-specific investor sentiment", Journal of Financial and Quantitative Analysis 53(2), 485-505.


• Agnello, L., & Sousa, R. M. (2012)." How do banking crises impact on income inequality?” Applied Economics Letters, 19(15), 1425-1429.


• Ahmed, B. (2019). "The effect of investor sentiment on market reactions to financial earnings restatements: Lessons from the United States", Journal of Behavioral and Experimental Finance, PII: S2214-6350(19)30069-3


• Corbin, J. M. & Strauss, A. L. (2015). "Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory", Sage Publications.


• Creswell JW, Clark VL.(2007)."Designing and conducting mixed methods research", Thousand Oaks, CA: Sage.


• Creswell, J. W. & Creswell, J. D. (2018). "Research Design: Quantitative and Mixed Methods Approaches", SAGE Publications, 225-233.


• Dua,P., Tuteja, D. (2016). "Financial crises and dynamic linkages across international  stock and  currency markets". Economic Modelling 59 249–261.


• Eichel, R. (2021). "Momentum in real economy and industry stock returns", Journal of Behavioral and Experimental Finance, https://doi.org/10.1016/j.jbef.2021.100576, 1-11.


• Huang, D., Li, J., Wang, L., Zhou, G.(2020). "Time series momentum: is it there?" , J.financ. econ. 135 (3), 774–794.


• Liu , X.. Zhuang, Y.  and Li, J. (2020). "A Model for Evolution of Investors Behavior in Stock Market Based on Reinforcement Learning in Network,volume 2020",  Article ID 3561538, 1-13.


• Mahmood, T., Muhammad Ayyub, R.,  Imran, M.,  Naeem, S.,  Wasim Abbas, S. (2020). "The Behavioral Analysis and Financial Performance of Individual Investors at Pakistan Stock Exchange", International Journal of Economics and Financial Issues, https://doi.org/10.32479/ijefi.10112


• Neaime, S( 2016)." Financial crises and contagion vulnerability of MENA stock markets, Emerging Markets Review", Elsevier, vol. 27(C), pages 14-35.


• Papailias, F., Liu, J., Thomakos, D.D. (2021). "Return signal momentum", Journal of Banking and Finance, 124, 106063, 1-31.