تاثیر نوآوری مدل کسب و کار بر عملکرد مالی شرکت های فعال در صنعت پتروشیمی

محورهای موضوعی : دانش سرمایه‌گذاری

محمد فلاح ¹ , علیرضا سلامت بخش ورجوی ² , علی پهلوانی ³

1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، گروه مهندسی صنایع، تهران، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز، گروه مهندسی صنایع، تهران، ایران
3 - دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1398/11/14 تاریخ پذیرش : 1400/04/23 تاریخ انتشار : 1400/07/01

کلید واژه: "ارزش بازار, عملکرد مالی", "نوآوری", "مدل کسب و کار",

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر تاثیر نوآوری مدل کسب و کار بر عملکرد مالی شرکت های فعال در صنعت پتروشیمی را به صورت تجربی مورد تحلیل قرار داده است. جامعه آماری پژوهش شامل شرکت‎های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فعال در صنعت پتروشیمی طی سال‌های 1390 تا 1397 است که تعداد 15 شرکت از بین تمام شرکت های فعال در این صنعت به عنوان نمونه آماری پژوهش در نظر گرفته شدند. روش پژوهش از نوع علّی-معلولی بوده و روش گردآوری اطلاعات در بخش ادبیات نظری مبتنی بر مطالعات کتابخانه‎ای و در بخش آزمون فرضیه‎های پژوهش مبتنی بر اسنادکاوی صورت‎های مالی است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از برازش مدل های رگرسیون داده های تابلویی استفاده شده و نتایج حاصل از آزمون فرضیات نشان داده که نوآوری در تأمین مواد و تجهیزات و نوآوری در تولید محصولات تاثیر مستقیم و معناداری بر روی بازده دارایی شرکت ها داشته اند در حالی که تاثیر نوآوری در بازاریابی بر بازده دارایی شرکت ها معنادار بدست نیامد. همچنین نتایج نشان داد که نوآوری در تأمین مواد و تجهیزات و نوآوری در تولید محصول بر شاخص کیوتوبین به عنوان معیاری از ارزش شرکت اثرگذار نبوده اند، در حالی که نوآوری در روش های بازاریابی تاثیر مستقیم و معناداری بر روی ارزش بازار شرکت ها داشته است.

چکیده انگلیسی:

The present study empirically analyzes the impact of business model innovation on financial performance of companies operating in petrochemical industry. The statistical population includes companies listed in Tehran Stock Exchange operating in petrochemical industry during 2011 to 2018. A total of 15 companies are selected as statistical sample. The research method is causal. The related data for theoretical literature section and hypothesis testing are gathered using library method research and financial statement data mining, respectively. Panel data regression models are used to analyze the data. The results indicate materials and equipment supply innovation and product innovation directly and significantly impact on corporate asset returns. However, the impact of marketing innovation on return on assets is not significant. The results also show Q-tobin, as a measure of firm value, is not effected by materials and equipment supply innovation and product innovation , while marketing innovation has a direct and significant effect on corporate market value.

منابع و مأخذ:

• حاجی‌حسینی، اسماعیل (1395). بررسی ارتباط بین نوآوری، توانمندسازی و قابلیت‌های فناوری اطلاعات با عملکرد مالی مجموعه گروه بهمن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت.


• عباس‌زاده، رضا (1398). بررسی تأثیر توانمندی نوآوری بر عملکرد مالی و بازاری با حضور متغیر مداخله گر عملکرد نوآوری، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور استان تهران، مرکز پیام نور تهران غرب.


• کهیاری حقیقت، کورش (1392). اثر نوآوری در خدمت بر عملکرد مالی با توجه به منطق غالب خدمت محوری؛ (مورد مطالعه: بیمه آسیا)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده مدیریت و حسابداری.


• نقی‌لو، احمد (1394). بررسی نوآوری سازمانی به عنوان یک عامل تقویت‌کننده در قابلیت‌های نوآوری تکنولوژیکی بر عملکرد مالی شرکت، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده مدیریت.


• هاشمی، زهرا (1396). بررسی تأثیر نوآوری مالی و نوآوری تکنولوژیکی روی عملکرد مالی و تقاضای پول (موردمطالعه: شرکت‌های موجود در شهرک صنعتی شیراز)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد گچساران.


• وفایی‌پور، مقداد (1397). بررسی رابطه بین نوآوری در مدیریت دانش و عملکرد مالی در شرکت‌های استان کهگیلویه و بویر احمد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد گچساران.


• Alit Triani N. N., Handayani S. (2017). The Effect of Strategic Innovation on Financial Performance in the Industrial Sector, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, volume 222, 421-425.


• Amara, N. and Landry, R. (2005), Sources of information as determinants of novelty of innovation in manufacturing firms: Evidence from the 1999 statistics Canada innovation survey, Technovation, 25(3), pp.245-259.


• Ar, I. M. & Baki, B. (2011). Antecedents and Performance Impacts of Product versus Process Innovation: Empirical Evidence from SMEs Located In Turkish Science and Technology Parks. European Journal of Innovation Management, 14 (2), 172-206.


• Atalay M.,Nilgun A., Sarvan F., (2013), The relationship between innovation and firm performance: An empirical evidence from Turkish automotive supplier industry, Procedia- Social and Behavioral Sciences, 75, 226 – 235.


• Bartel, C. and Garud, R. (2009), The role of narratives in sustaining organizational innovation, Organization Science,20(1), pp.107-117.


• Bayus, B. L., Erickson, G. & Jacobson, R. (2003). The Financial Rewards of New Product Introductions. Management Science. 49 (2). 197-210.


• Camison, C. & Lopez, A. V. (2010). An Examination of the Relationship between Manufacturing Flexibility and Firm Performance: The Mediating Role of Innovation. International Journal of Operations & Production Management, 30(8), 853-878


• Camisón, C., Villar-Lopéz, A. (2014). Organizational Innovation as an Enabler of Techno-logical Innovation Capabilities and Firm Performance, Journal of Business Research 67, 2891-2902


• Chan, H. K., Yee, R. W., Dai, J., & Lim, M. K. (2016). The moderating effect of environmental dynamism on green product innovation and performance. International Journal of Production Economics, 181, 384–391.


• Cheng, C. C., Yang, C. L., & Sheu, C. (2014). The link between eco-innovation and business performance: A Taiwanese industry context. Journal of Cleaner Production, 64, 81–90.


• Espallardo, M. H. & Ballester, E. D. (2009). Product Innovation in Small Manufacturers, Market Orientation and the Industry’s Five Competitive Forces: Empirical Evidence from Spain. European Journal of Innovation Management. 12 (4), 470-491.


• Eurostat (2005), Oslo Manual-Third Edition: Guidelines for Collecting and Interpreting Innovation Data, Paris.


• Evangelista, R., Vezzani A. (2010). The Economic Impact of Technological and Organiza-tional Innovations. A Firm-level Analysis, Research Policy 39, 1253-1263


• Feeny, S., Rogers, M. (2003). Innovation and Performance: Benchmarking Australian Firms, The Australian Economic Review 36, 263-261


• Forker, L. B., Vickery, S. K. & Droge, C. L. M. (1996). The Contribution of Quality to Business Performance. International Journal of Operations and Production Management. 16 (8), 44-62


• Hult, G. T. M., Hurley, R. F. & Knight, G. A. (2004). Innovativeness: Its Antecedents and Impact on Business Performance, Industrial Marketing Management, 33 (5), 429-38.


• Jimenez, J.D. & Sanz-Valle R. (2011). Innovation, Organizational Learning and Performance, Journal of Business Research 64, 408-417


• Karlsson C., Tavassoli S. (2015). Innovation Strategies and Firm Performance, The Royal Institute of technology, CESIS Electronic Working Paper Series, paper No. 401.


• Nelson, R., Winter, S. (1982). An Evolutionary Theory of Economic Change, Harvard Uni-versity Press, Cambridge, MA.


• Porter M. (1986). Ladvantage concurrentiel. InterEditions, pp. 7-200.


• Rosli, M.M. & Sidek, S. (2013). he Impact of Innovation on the Performance of Small and Medium Manufacturing Enterprises: Evidence from Malaysia. Journal of Innovation Management in Small & Medium Enterprise, 2013, pp.1–16.


• Rubera, G. and Kirca, A., (2012), Firm innovativeness and its performance outcomes: A meta-analytic review and theoretical integration, Journal of Marketing, 76(3), pp.130-147.


• Standing, C. and Kiniti, S. (2011), How can organizations ase wikis for innovation?, Technovation, 31, pp.287-295.


• Teece, D.J. (1986). Profiting from Technological Innovation: Implications for Integration, Collaboration, Licensing and Public Policy, Research Policy 15, 285-305


• Teece, D.J. (1988). Design Issues for Innovative Firms: Bureaucracy, Incentives and Indus-trial Structure, in Chandler, A.P., P. Hagström Jr. & O. Sölvell (Eds.), The Dynamic Firm, Oxford University Press, Oxford, 135-165


• Teirlinck, P. (2017). Configurations of strategic R & D decisions and financial performance in small-sized and medium-sized firms. Journal of Business Research, 74, pp.55–65.


• Therrien, P., Doloreux , Chamberlain T. (2011). Innovation Novelty and (Commercial) Performance in the Service Sector: A Canadian Firm-Level Analysis, Technovation 31, 655-665


• Therrien, P., Doloreux, D. and Chamberlin, T., (2011), Innovation novelty and (commercial) performance in the service sector: A Canadian firmlevel analysis, Technovation, (31), pp.655-665.


• Vyas, V. (2009), Innovation and new product development by SMEs: An investigation of Scottish food and drinks Industry, Edinburgh Napier University PhD Thesis, Edinburgh.


• Xie X., Huo J., Zou H. (2019). Green process innovation, green product innovation, and corporate financial performance: A content analysis method, Journal of Business Research, https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2019.01.010.


• Xie, X., Huo, J., Qi, G., & Zhu, K. X. (2016). Green process innovation and financial performance in emerging economies: Moderating effects of absorptive capacity and green subsidies. IEEE Transactions on Engineering Management, 63(1), 101–112.


• Yu, Y., Han, X., & Hu, G. (2016). Optimal production for manufacturers considering consumer environmental awareness and green subsidies. International Journal of Production Economics, 182, 397–408.


• Zahra, S. & Das, S. (1993). Innovation strategy and financial performance in manufacturing companies: An empirical study. Production and Operations Management, 2(I), pp.15–37

یادداشت‌ها