بررسی عوامل موثر در برآورد ارزش تفرجی به روش هزینه سفر (مطالعه موردی پارک ملی سرخه حصار)
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
مهدی رحمتی سایه
1
(*-(مسوول مکاتبات): کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست، گروه محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
راضیه بشیری
2
(کارشناس ارشد مدیریت محیط زیست، گروه محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
کلید واژه: ارزش اقتصادی, ارزش کل تفرجی, عوامل موثر در ارزش تفرجی, روش هزینهسفر, پارک ملی سرخه حصار,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: امروزه زندگی مدرن سبب شده تا بشر احساس نیاز بیش تری به بازدید از سایت های تفرجی داشته باشد. از این رو تعیین، ارزش تفرجی تفرج گاه های طبیعی می تواند نشان دهد که چقدر این تفرج گاه ها نقش مهمی را در زندگی مدرن امروزی ما بازی می کند. این مهم سبب می شود تا حفاظت از این سایت های تفرجی تبدیل به اولین اولویت ما در زندگی مدرن گردد. روش بررسی: اولین هدف این تحقیق تجزیه و تحلیل عواملی است که در برآورد ارزش تفرجی به روش هزینه سفر موثر هستند و دومین هدف آن برآورد ارزش تفرجی پارک ملی سرخه حصار با استفاده از روش ذکر شده است. بر این اساس با قرار دادن پارک ملی سرخه حصار به عنوان مرکز، 20 دایره متحد المرکز با فاصله های ثابت 2 کیلومتر ترسیم گردید. یافته ها: در نهایت ارزش تفرجی اولیه، پارک ملی سرخه حصار که اساس آن بر هزینه دسترسی است، از طریق محاسبه سطح زیر منحنی تقاضا 2,625,249,000 ریال در ماه محاسبه گردید. سپس جهت شناسایی عواملی که می تواند روی ارزش تفرجی موثر واقع شوند با استفاده از 25 پارامتر اقدام به تشکیل مدلی گردید. براساس این مدل، پارامترهای وضعیت تاهل بازدیدکنندگان، فاصله محل سکونت تا تفرج گاه، تعداد دفعات بازدید، میزان روشنایی و کیفیت نظافت پارک بر روی ارزش تفرجی منطقه موثر بودند. بحث و نتیجهگیری: نتایج بررسی ها نشان می دهد که رابطه مستقیمی بین بهبود کیفیت و روشنایی و ارزش تفرجی وجود دارد. این رابطه بین تعداد بازدیدکنندگان و ارزش تفرجی نیز صادق است. به عبارت دیگر در صورت بهبود کیفیت روشنایی و افزایش تعداد بازدیدکنندگان ارزش برآورده شده این پارک ملی نیز افزایش می باید. اما افزایش نرخ بازدیدکنندگان مجرد و کاهش کیفیت نظافت سبب کاهش ارزش تفرجی این پارک ملی می گردد.
Background and Objective: nowadays, modern life of humans has lead people to need more to visit natural recreation sites. Therefore, evaluating recreation value of natural promenades could show that how important role they have in our new lifestyle. This caused to be our first priority in our modern life to protect from these recreation sites. Method: Analyzed factors that affect on the recreation value in travel cost method is the first aim of this study, and second aim is to estimate the recreation value by using the travel cost method. According to these factors, twenty circles with equal distances of two Km were drawn. The Results: Finally, the primary recreation value of Sorkheh Hesar national park based on the accessibility cost, which had been calculated 2,625,249,000 Rial in each month, by estimating the surface area under the demand curve. In order to find out which factors could affect on recreation value, a model had been developed by using 25 parameters. According to this model, visitor’s marital status, the distance between the habitat to the promenade, number of visitors, the brightness and the quality of cleaning were the most affecting factors in the recreation value model. Conclusion: The results show that, there is a direct relationship between the improvement of the quality of lightning and the recreational value. This direct relationship also exists between the number of visitors and recreation value. On the other hand, if the lightning quality improves and the amount of visitors increase the recreation value of Sorkheh Hesar national park will increase too. But, increasing the rate of single visitors and reducing the quality of cleaning would cause recreation value to decrease in this national park.
منابع
1- امیر نژاد، حمید، 1384. تعیین ارزشکل اقتصادی جنگلهای شمال، رساله دکترا، دانشکده جنگلداری، دانشگاه تهران، تهران .
2- آسافو – آجایی، جان، 1381. محیطزیست برای غیر اقتصاددانان، ترجمه سیاوش دهقانیان و زکریا فرج زاده، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، 335 ص.
3- کریمزادگان، حسن، 1383. مبانی اقتصاد محیطزیست، انتشارات نقش مهر، تهران، 215ص.
4- Asheim, G.B.2000. Green national accounting: Why and How? Environment and Development, Economics, 5: 25-48.
5- باربیر، ادوارد، 1385. اقتصاد و بومشناسی مرزهای نو و توسعهپایدار، ترجمه محمد دانشور کاخکی، سیاوش دهقانیان و فرخ الدین قزلی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد .
6- Chen, weiqi & Huasheng Hong & Yan Liu & Luoping Zhang & Xiaofeng Hou & Mark Raymond, 2004. Receation demand and economic value: An application of travel cost method for Xiamen island, China economic review 15: 398 - 406
7- Himayatullah Khan, 2004.Demand for Eco-tourism: Estimating Recreational Benfits from the Margalla Hills National Parkin Northern Pakistan, South Asian Network for Development and Environmental Economics (SANDEE) , Kathmandu, Nepal.
8- Dyack, Brenda, John Rolfe, Judith Harvey, Deborah O' Connell, Nick Abel, 2007. Valuing Resreation in the Murray: An assement of the non-market recreational values at Barmah forest and Coorong, CSIRO.
9- Adames, Cristina, Ronaldo Sera da Motta, Ramon Arigoni Ortiz, John Reid, Cristina Ebersboach Aznar, Paulo Antonio de Almedia Sinisgalli, 2008. The use of contingent valuation for evaluating protected areas in the developing world: Economic Valuation of Morro do Diabo State Park, Atlantic Raniforest, Sao Paulo State, Brazil.
10- سعودی شهابی، سمیه، 1384. تعیین ارزشتفرجگاهی تالاب انزلی به روش هزینهسفر T.C.M و برآورد ظرفیتبرد توریسم آن، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیطزیست و انرژی، دانشگاه علوم و تحقیقات واحد تهران، تهران، 173 ص.
11- مجابی، سیدمحمد، 1384. ارزشگذاری اقتصادی پارکجنگلی پردیسان و لویزان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیطزیست و انرژی، دانشگاه علوم و تحقیقات واحد تهران، تهران، 211 ص.
12- لطیفی اسکویی، نگین، 1385. ارزشگذاری اقتصادی – تفرجگاهی پارک جنگلی عونبنعلی تبریز، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیطزیست و انرژی، دانشگاه علوم و تحقیقات واحد تهران، تهران، 138 ص.
13- پیشکاری، کتایون، 1385. ارزشگذاری اقتصادی – تفرجگاهی پارک جنگلیطالقانی، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده محیطزیست و انرژی، دانشگاه علوم و تحقیقات واحد تهران، تهران، 174 ص.
14- درویشصفت، علیاصغر، 1385. اطلس مناطق حفاظت شده ایران، سازمان حفاظت محیطزیست ایران، تهران.
15- Mendes, Isabel and Isabel Proenca, 2004. Measuring the Average Pe-Day Net Benfit of Nan-Consumptive Wild Life-Associated Recreation for Nantion Park: A Count-Data Travel Cost Approach, Thechnical University of Lisbon, Lisbon, Pprugal.
16- امیر نژاد، حمید، صادق خلیلیان، 1385. مجله منابعطبیعی ایران، نشریه علمی پژوهشی دانشکده منابعطبیعی دانشگاه تهران، جلد 59، شماره 2، 365-376 ص.
