تحلیل مدل نهادی اصل پنجاه قانون اساسی در پرتو حمایت سازمان های دولتی و غیردولتی حامی محیط زیست

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

سید بهزاد لسانی ¹ , اعظم عدالت جو ²

1 - دکتری حقوق عمومی و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران.
2 - استادیار رشته حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران غرب، تهران، ایران *(مسوول مکاتبات) .

تاریخ دریافت : 1394/01/19 تاریخ پذیرش : 1394/05/06 تاریخ انتشار : 1396/07/01

کلید واژه: محیط زیست, اصل پنجاهم, حفاظت, سازمان‏های دولتی, سازمان‏های غیردولتی,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش بررسی اصل پنجاهم قانون اساسی و نحوه عملکرد سازماهای دولتی و غیر دولتی فعال در محیط زیست در تامین منویات قانون گذاری اساسی در اصل مذکور است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی بوده و نگارنده از روش کتابخانه ای و تهیه فیش و مراجعه به قوانین و مقررات زیست محیطی اقدام به پژوهش می نماید. یافته ها نشان می دهد علی رغم اقدامات مفیدی که از سوی سازمان های صالح در حوزه مسایل محیط زیستی انجام گرفته لکن هنوز نیت قانون گذار اساسی در تدوین اصل پنجاهم به طور کامل محقق نشده است و علل ریشه ای این امر را می توان در بی انگیزگی، عدم تخصص، موازی کاری و اختلاط وظایف سازمان های عمومی با یکدیگر و عدم امکان دخالت سازمان های مردم نهاد در فعالیت های سازمان های عمومی به دلایل مختلف دانست. با تصویب قوانین محیط زیستی متناسب با مقتضیات روز، افزایش سطح آگاهی محیط زیستی شهروندان، جذب نیروهای متخصص و با انگیزه در سازمان های عمومی و تقویت وحمایت هر چه بیش تر از سازمان های مردم نهاد حامی محیط زیست به عنوان نهادهای ناظر بر سازمان های عمومی می توان محیط زیست کشور را از گزند تهدیدات محیط زیستی رها ساخت.

چکیده انگلیسی:

The aim of this research is the consideration of the fiftieth principle of constitutional law and the operation quality of governmental and nongovernmental organizations in the guarantee of the intentions of constitutional legislator. This research is analytic descriptive and author investigate by library method and arrangement index card and reference to the environmental laws. The findings indicate that the regardless of the useful activities done by competent organizations in environmental issues، the intention of constitutional law in the fiftieth principle does not ascertained yet and the main reason of this case is the motiveless and the lack of knowledge of the officials، mixture the duties of the public organizations and impossibility interference in the activities of the public organizations by NGO،s. We can emancipation our environment from the various threats and guarantee the right to environment by the ratification of environmental laws that is proportional with the day circumstances، the increase the level of the information of citizens، apply of the specialized and motive staff in public organizations and the strengthening and support the NGO،s.  

منابع و مأخذ:

1. Mac Donald, Gordon J, 2005 ، Environment : Evolution of a Concept-International Institute for Applied systems Analysis. (IIASA).page1


2. کیس،الکساندر- سند، پیتر اچ- لانگ وین فراید، حقوق محیط زیست، ترجمه دکتر محمد حسن حبیبی، چاپ اول،جلد اول، انتشارات دانشگاه تهران،  بهار 1379،صص5و12


3. فرمانفرمائیان، فاطمه- کریمی، احمد، توسعه اقتصادی و مسایل زیست محیطی، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، 1353،ص11


4. بیانیه ریو پیرامون محیط زیست و توسعه،1992،وب سایت مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد،unic-ir.org/hr/rio-declaration


5. سلطانی، کامبیز بهرام، مجموعه مباحث و روش های شهرسازی- محیط زیست، چاپ اول،جلد اول، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران، 1387.ص 54 به بعد


6. مجنونیان، هنریک، کلیاتی پیرامون پارکهای ملی و ذخایر طبیعی، مجله محیط شناسی،1363، شماره 12، ص101


7. برخوردار، بنفشه، شناخت محیط زیست، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ اول، 1387،ص2


8. وطن دوست، صابر-جواهری بابلی، مهران، بررسی جرایم زیست­محیطی در ایران، مجموعه مقالات نخستین همایش حقوق محیط­زیست ایران، 21 و 22 خرداد، معاونت توسعه مدیریت و امور مجلس، دفتر حقوقی و امور مجلس با همکاری معاونت آموزش و تحقیقات قوه­قضائیه، چاپ اول، 1383،ص25


9. منوری، دکتر مسعود، راهنمای ارزیابی اثرات زیست محیطی بنادر، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، چاپ اول، 1383.ص6


10. وب سایت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور (www.frw.org.ir)، تاریخ رؤیت: 20/8/1393.


11. علیزاده، مرتضی،آبزی پروری و محیط­زیست،آرپیلی،تیوی،چاپ اول، مؤسسه تحقیقات شیلات ایران1387،مقدمه


12. وب سایت سازمان شیلات ایران www.shilat.com/persian/history.asp تاریخ رؤیت 14/6/1393


13. علیزاده ثابت،حمیدرضا،سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد، پیامدهای اخلاقی در شیلات،چاپ اول، مؤسسه تحقیقاتی شیلات ایران،1387 ،ص28


14. وب سایت سازمان بنادر و دریانوردی ایران (www.pmo.ir) و تاریخ رؤیت: 7/7/1393


15. وب سایت سازمان انرژی اتمی ایران (www.deoi.org) و تاریخ رؤیت: 10/8/1393


16. تقی زاده انصاری، مصطفی، حقوق محیط زیست در ایران، انتشارات سمت، چاپ اول، زمستان 1374،ص99


17. Werker, Eric D-Ahmed, Faisal z, May 2007، What Do Non-Governmental Organizations Do?, Journal of Economic Perspectives,page 43


18. Toulmin, Stephen,November1994، The Role of Transnational NGOs in Global Affairs,Peace Research Institute Intermational Chiristion University, Tokyo,page37


19. وب سایت پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست ایران(زیستا)(www.indexiran.ir)و تاریخ رویت:7/4/1388،گزارش نگاهی اجمالی به وضعیت ناگوار محیط زیست در ایران


20. سلطانی،کامبیز بهرام،مجموعه مباحث و روشهای شهرسازی-محیط زیست،چاپ اول،جلد دوم،مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران،1387، ص117


21. وب سایت انجمن اقتصاددانان ایران (www.iraneconomics.net)، تاریخ رؤیت: 10/5/1388