بررسی وضعیت تولید پسماندهای الکترونیکی در شهر یزد و تاثیر خصوصی سازی مبادی تولید بر میزان آن (مطالعه موردی: پسماندهای کامپیوتری ادارات و ارگان‌های دولتی، عمومی غیردولتی و خصوصی شهریزد)

محورهای موضوعی : آلودگی های محیط زیست (آب، خاک و هوا)

مائده دهقانی تفتی ¹ ( مربی، آلودگی محیط زیست، مرکز محیط زیست سازمان جهاد دانشگاهی، یزد، ایران. *(مسوول مکاتبات) )
احسان پروانه اول ² ( کارشناس پژوهشی، آلودگی محیط زیست، مرکز خلاقیت شهرداری یزد، ایران. )

تاریخ دریافت : 1394/05/25 تاریخ پذیرش : 1395/08/18 تاریخ انتشار : 1397/10/01

کلید واژه: پسماندهای الکتریکی و الکترونیک, خصوصی سازی, تولید پسماند, سیستم های کامپیوتری,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: یکی از مشکلات دهه‌‌های اخیر دفع و مدیریت پسماندهای الکتریکی و الکترونیکی می‌باشد که به بحرانی جهانی تبدیل شده است. سیاست‌های دولت و برنامه‌های مدیریتی تاثیر زیادی بر تولید و مدیریت پسماندهای الکتریکی دارد. برنامه‌های خصوصی سازی در سطح کشور می‌تواند منجر به تغییرات اساسی در کارکرد اقتصادی و مدیریتی پسماندها گردد. روش بررسی: مطالعه‌ی حاضر به بررسی مقدار پسماندهای الکترونیکی کامپیوتری، نگرش و آگاهی در مورد تاثیرات محیط زیستی و بهداشتی پسماندهای الکترونیکی و سیستم مدیریت کنونی این نوع پسماندها در سی ارگان و اداره‌ی دولتی، عمومی غیردولتی و خصوصی در شهریزد با استفاده از پرسش نامه و جمع‌آوری اطلاعات پسماندهای کامپیوتری پرداخت. یافته‌ها: نتایج نشان داد که ارگان‌های عمومی غیر دولتی دارای درصد بالاتری از تولید پسماندهای الکترونیکی کامپیوتری نسبت به کل خرید سالانه همین محصول هستند (28 % و 20 % در مقایسه با ارگان‌های دولتی با 3/7 %). مقایسه میانگین موجودی سیستم‌های کامپیوتری غیرقابل استفاده و نیز میانگین تولید سیستم های غیر قابل استفاده در یک سال در سازمان های دولتی به طور معنی داری (Sig = 0.05) بیش از این میزان در سازمان های خصوصی است. مقدار تولید پسماندهای الکترونیکی تنها برای پسماندهای کامپیوتری در سی ارگان مورد مطالعه سالیانه 2/1 تن تخمین زده شد. بحث و نتیجه‌گیری: این مقدار قابل توجه از تولید پسماندهای کامپیوتری به همراه دیگر پسماندهای الکترونیکی تولید شده در بخش‌های مختلف شهریزد می تواند به عنوان مواد اولیه مورد نیاز برای مراکز بازیافت پسماندهای الکترونیکی استفاده گردد. بازیافت پسماندهای الکترونیکی از هدر رفت منابع و آلودگی‌های ناشی از ورود ترکیبات سمی خطرناک موجود در این نوع پسماندها مانند سرب و کادمیوم به محیط زیست جلوگیری می کند و منجر به بازیافت عناصر باارزشی مانند مس می شود و در نهایت باعث توسعه اقتصادی و اشتغال زایی می گردد.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective: Electronic waste management and disposal have been one of the main problems in recent decades. Government policies and management programs in the country have a huge impact on the production and management of electronic waste. Privatization programs in the country could lead to fundamental changes in the function of economy and waste management. Method: This study examines the amount of electronic and computer wastes, attitudes and knowledge about environmental and health effects of electronic wastes and the current waste management system in thirty organizations in three types of governmental, non-govermental and private organizations in Yazd and its suburbs using a questionnaire and collection of computer waste data. Findings: The results showed that the public non-governmental organizations have a higher percentage of computer waste production than the total annual purchase of computer (28% and 20% compared to governmental organizations with 3.7%). In this study, the amount of computer waste anually produced in the 30 studied organizations was estimated to be about 2.1 tons. Discussion and Conclusion: The considerable amount of computer waste production along with other electronic waste produced in different parts of the city and its suburbs can be used as raw materials required in electronic waste recycling centers. Electronic waste recycling can save resources, prevent the pollution cused by entry of toxic compounds such as lead and cadmium into the environment, contribute to recovery of valuable metals such as copper, finally leading to economic development and job creation.

منابع و مأخذ:

Reference

1-     Al e Emran, R., Al e Emran, A. Privatization and General Policies of Article 44 of the Constitution, Economic Journal. 2012. 12: 73-88. (In Persian)

2-     Robinson, B. H. E-Waste: An Assessment of Global Production and Environmental Impacts. Science of the Total Environment. 2009. 408, 2: 183-91.

3-     UNEP. E-waste Volume II: E-waste Management Manual. United Nations Environmental Program. Division of Technology, Industry and Economics. International Environmental Technology Centre. Osaka/Shiga, Japan. 2007.

4-     Mojabi, S. Study on the Management of Electronic Waste (case study: the organizations’s computers in district 6 of Tehran). M. Sc Thesis. University of Applied Science and Technology. Tehran. 2011. (In Persian)

5-     Karami, Sh., Nabi, Gh., Jafari, H & Hedayati, A. Basel Convention and the Challenges of Overseas Transportation of Dangerous Chemical Waste. The First National Conference on Infrastructure Transport. Iran University of Science & Technology, Tehran. 2013. (In Persian)

6-     Jang, Y. C., Lee, S., Ko, Y., Choi, K. Material Recycling and Flow of Waste Electrical and Electronic Equipment in Korea. Advanced Science and Technology Letters. 2014. 64: 9-13.           

7-     Kumar, S., Singh, R., Singh, D., Prasad, R., Yadav, T. Electronics-waste Management. International Journal of Environmental Engineering and Management. 2013. 4 (4): 389-396.

8-     Long Le, H., Yamasue, E., Okumura, H., Ishihara, K. N.. MEMRECS—A Sustainable View for Metal Recycling from Waste Printed Circuit Boards. Journal of Environmental Protection. 2013.  4: 803-810.

9-     Sedighi, M., Abdolghafari, A & Nikrooz, B. Investigating the Environmental Impacts of Electrical and Electronic Wastes and Managing Them (Case study). The 5^th National Conference and Exhibition on Environmental Engineering. Iran University of Science & Technology, Tehran. 2011. (In Persian)

10-  Najafi, A.  Management of Electronic Waste and Investigation the Role of Electronic Waste in Protecting the Environment. The 5^th National Conference and Exhibition on Environmental Engineering. Iran University of Science & Technology, Tehran. 2011. (In Persian)

11-  Taghipour, H., Nowrouz, P., Asghari, J. M., Nazari, J., A. Hashemi, A., Mosaferi, M., Dehghanzadeh, R. E-waste management challenges in Iran: presenting some strategies for improvement of current conditions. Waste Management & Research. . 2011. .30(11) 1138–1144.

12-   Eugster, M., Hischier, R. Duan, H. Key Environmental  Impacts of the Chinese  EEE –Industry. EMPA, material science & technology. 2007.

13-  The fifth five-year development plan of Iran (2011- 2015). (In Persian)

14-  20-year National Vision of Iran and the key policies of Islamic Republic of Iran. (2003-2023). (In Persian)

15-  Hischier, R., Wager, P., Gauglhofer, J. Does WEEE recycling make sense from an environmental perspective? The environmental impacts of the Swiss take-back and recycling systems for waste electrical and electronic equipment (WEEE). Environmental Impact Assessment Review. 2005. 25: 525– 539.