بررسی هماوری و کیفیت تخم در ارتباط با برخی پارامترهای زیستی در ماهی قزل آلای رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss) (مطالعه موردی: مرکز تکثیر و پرورش شهید مطهری یاسوج)

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

حمیدرضا احمدنیا مطلق ¹ (دانشجوی دکتری مهندسی منابع طبیعی- شیلات، دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)
یاسر توحیدیان فر ² (دانش آموخته دوره کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی- بوم شناسی آبزیان، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران)
محمد حسین محمدی آشنانی ³ (دانشجوی دکتری مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران *(مسئول مکاتبات))
محمود نفیسی بهابادی ⁴ (دانشیار گروه مهندسی منابع طبیعی - شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس)
مهدی زارع خفری ⁵ (دانش آموخته کارشناسی مهندسی منابع طبیعی - شیلات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه خلیج فارس)

تاریخ دریافت : 1388/01/30 تاریخ پذیرش : 1388/09/25 تاریخ انتشار : 1392/12/01

کلید واژه: هماوری, تخمک و تخم, پارامترهای زیستی, قزل آلای رنگین کمان, یاسوج,

چکیده مقاله :

چکیده به منظور بررسی هماوری و کیفیت تخم در ارتباط با برخی پارامترهای زیستی ماهیان مولد قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss) با سنی بین 7-2 سال و وزنی بین 02/3 78/0 کیلوگرم در یک مطالعه موردی در مرکز تکثیر ماهی قزل آلای شهید مطهری یاسوج مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه برداری در طی عملیات تکثیر، در 3 مرحله و در هر مرحله 27 ماهی مولد ماده انجام گرفت. طول و وزن ماهی مولد ماده، وزن کل تخمک به صورت جداگانه و وزن و قطر تخمک ها و تخم ها به صورت نمونه برداری اندازه گیری شده و در فرم های مخصوص یادداشت شد و رابطه بین پارامترهای زیستی (طول ، وزن و سن) و هماوری و کیفیت تخمک و تخم با استفاده از از نرم افزار SPSS ویرایش 14 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر طبق نتایج این مطالعه رابطه مستقیمی بین سن و طول و وزن مولدین و هماوری مطلق و رابطه معکوس ، بین طول و وزن و هماوری نسبی مشاهده گردید که این روابط در سطح 95% (05/0 > P) معنی دار بود. همچنین رابطه معنی داری بین سن مولد و هماوری نسبی و همچنین سن ، طول و وزن مولدها و اندازه تخمک و تخم مشاهده نشد. بر اساس نتایج این تحقیق با افزایش اندازه (طول و وزن) مولد علیرغم افزایش مقدار کل تخمک تولیدی نسبت بین تخمک تولیدی به وزن مولد ماده کاهش می یابد؛ یعنی متناسب با افزایش اندازه ماهی مقدار تخمک تولیدی افزایش نمی یابد. همچنین میانگین هماوری در هر کیلوگرم وزن ماهی (هماوری نسبی) در گروه های بزرگتر کاهش می یابد. بر اساس مشاهدات حاصل از این مطالعه به نظر می رسد که مولدینی به طول حدود 40 سانتی متر و وزن تقریبی 5/1-1 کیلوگرم مناسب ترین مولدین برای تکثیر می باشند.

چکیده انگلیسی:

AbstractIn order to examine the fecundity and egg quality connected to biometrical parameters of femalebroad stocks of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) a case study in cold water fish reproductioncenter (shahid motahari in yasuj) was done. In this study broad stocks were 2-7 years and 0/78-3/02kgweight. Sampling was done in 3 times and in each time 27 broad stocks were examined.Length, weight, total fecundity egg size and egg diameter of each broad stock were measured.The relation between length, weight and age of broad stocks with fecundity, ova and egg quality wasapplied by Microsoft SPSS Version 14.Results showed a direct relation between broad stocks age, length and weight with relative fecundity(P<0/05). There was a meaningless relation between age of broad stocks with relative fecundity andalso age, length and weight of broad stocks with egg diameter. Based on this study, with increasing theweight and length of broad stocks, total fecundity was increased and relative fecundity was decreased.Average of relative fecundity in elder broad stocks decreased. Our study showed that broad stockswith 40cm length and weight of 1-1/5kg are better than other broad stocks for reproduction.

منابع و مأخذ:

منابع

1. Bagenal, T. B. (1978). Aspects of fish fecundity. In Ecology of Fresh Water Fish Production (Shelby D.Gerking ed.) Blackwell Scientific Publication Oxford. 252 P.


2. نفیسی بهابادی، م؛ فلاحتی مروست، ع. (1387). اصول تکثیر ماهی قزل آلای رنگین کمان، چاپ اول. انتشارات دانشگاه خلیج فارس.404 ص.


3. Bobe, J.; Labbé, C. (2009). Egg and sperm quality in fish. General and Comparative Endocrinology.


4. Hardy, RW.(1999).Aquaculture’s rapid growth requirements for alternative protein sources. Feed Manage J. 50:25-28.


5. Svardson, G. (1949). Natural selection and egg humber in fish. Rep. Inst. Freshwater. Res. Drottningholm. 29:115-122.


6. Nikolskii, G. V. (1969). Theory of fish population dynamics as the biological background for rational exploitation and management of fishery resources. (Oliver and Boyd. eds) Edinburgh. 323 P.


7. Bromage, N.R. and Cumaranatunga P.R.C. (1988). Egg production in the rainbow trout. In: R.J. Reberts and J.F.Muir (Editore). Recent Advances in Aquaculture. Vol.3: Croom Helm. London. Pp: 63-138.


8. مهرابی، ی. (1381). بیهوشی و روش عمل تکثیر دو بار در سال ماهی قزل آلای رنگین کمان. مؤسسه انتشاراتی اصلانی. 100 ص.


9. کیوانی،  ی. (1384). زیست شناسی ماهی ها. چاپ اول. مرکز نشر دانشگاه صنعتی اصفهان. 438 ص.


10. ستاری، م. (1381). ماهی شناسی(تشریح و فیزیولوژی). انتشارات نقش مهر. 680 ص. 


11. Springate, J.R. C.; Bromage, N.R. (1984c). Broodstock management: Egg size and number-the trade off. Fish Farm. 7: 12-14.


12. Clark,F.N. (1934) . Maturity of California sardine (Sardinella caerulea) determined by ova diameter measurements.Fish.Bull.California.pp.42-49


13. Simpson, A. C. (1951). the fecundity of plaice. Fish. Inves. London. 17: 1-27.


14. Joshi ,S.N.; Khanna , S.S. (1980). Relative fecundity of Labeo gonius (Ham). From Nanak Sagar reservoir .proc. Indian .Acad. Sci. (Anim.Sci.). 89:493-503.


15. Sarojini, K.K. (1957). Biology and the fishery of the grey mullets of Bengal. I. Biology of Mugil parsia (Ham.) with notes on its fishing in Bengal; Indian J. Fish. 4: 160-207. 


16. Pantula, V.R. (1963): Studies on the age, growth and fecundity and spawning of Ostiogeneiosus militaris (Linn.) .J. Com. Int. Explor. Mer. 28:295-315.


17. Singh, H. R.; Nauriyal, B.P.; Dobriyal, A.K. (1982). Fecundity of hillstream minor carp puntius chilinoides (McClelland) from Garhwal Himalaya. Proc. Indian Acad Sci. (Anim. Sci.). Vol. 91 (5) 487-491.


18. Nautiyal,P. (1985). Fecundity of the Garhwal Himalayan mahseer Tor putitora (Ham.)J.Bombay. Nat. Hist. Soc. 82(2):253-257.


19. Pokhriyal, R.C. (1986). Fishery biology of Crossicheilus latius (Ham.) From the Grahwal Himalaya. D.phil. thesis Garahwal University, Sprinagar. Garhawal.  


20. Varghese, T.J. (1980). Fecundity of Coilia dussumieri Valenciennes. Proc. Indian Natn. Sci. Acad. B46 (i): 114-119.


21. Jyoti, M. K.; Malhotra, Y. R. (1972). Studies on fecundity of Schizothorax niger (Heckel) from Dal lake Kashmir. J Exp. Biol. 10:74-75.


22. Misra, M. (1982). Studies on Fishery biology of Schizothorax richardsonii (Gray).an economically important food fish of Garhwal Himalaya. D. Phil. Thesis Garhwal University. Srinagar Garhwal.


23. Bromage, N.R; Hardiman, P.; Jones, J.; Springate, J.; bye, V. (1990a). Fecunidity, egg size and total egg volume difference in 12 stocks of rainbow trout. Aquacult. Fish. Manage. 21:269-284.


24. Bozkurt, Y. 2006. The relationship between body condition, sperm quality parameters and fertilization success in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Journal of Animal and Veterinary Advances 5 (4): 284-288.


25. ابطحی، ب.؛ تقوی جلودار، ح.؛ فضلی، ح.؛ یوسفیان، مهدی. (1385). مطالعه هم آوری و برخی از شاخص های زیست سنجی کیلکای معمولی(Clupeonella delicatula ) در آب های استان مازندران (بابلسر). علوم و فنون دریایی ایران. شماره 2.ص 1-9.


26. Springate, J.R.C. (1985). Egg quality and fecundity in rainbow trout: The determining factors and mechanisms of control. phD Thesis, Aston University, UK. 139pp.


27. Orr, W.; Call, J.; Brooks, J.; Holt, E.; Mainwaring, J.  (1982). Effect of feeding rates on spawning performance of 2-year-old rainbow trout broodstock. Fish Dev. Centre Inform. Leaflet, U. S. Fish Wildlife Service, Bozeman. MT. No. 24,6pp.