عنصر بالکن و بررسی کارایی اقلیمی آن در ساختمان های مسکونی شهر تبریز بر اساس ضوابط ارایه شده مقررات ملی ساختمان

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

حسن ابراهیمی اصل ¹ (عضو هیئت علمی گروه معماری، واحد بین المللی جلفا، دانشگاه آزاد اسلامی، جلفا، ایران*(مسوول مکاتبات).)
رامین کلانتر ² (کارشناسی ارشد معماری، گروه هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی جلفا، شهرستان جلفا، ایران.)
الناز حاجی ولیلی ³ (کارشناسی ارشد معماری، گروه هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی جلفا، شهرستان جلفا، ایران.)

تاریخ دریافت : 1394/06/29 تاریخ پذیرش : 1394/12/17 تاریخ انتشار : 1396/04/01

کلید واژه: بررسی اقلیمی, کارایی بالکن, تبریز, ساختمان های مسکونی, مقررات ملی ساختمان,

چکیده مقاله :

زمینه و هدف: با توجه به یکسان بودن ضوابط و آیین نامه های مباحث 22 گانه مقررات ملی ساختمان در تمامی شهرهای ایران و لازم الاجرا بودن آن ها در سراسر کشور، اصول طراحی بالکن از نظر ابعاد و اندازه در شهرهای مختلف ایران یکسان است و تنها در شکل ظاهری و فرم آن متفاوت می باشد و این درحالی است که هر اقلیم ضوابط خاص خود را برای طراحی می طلبد. هدف از این مقاله بررسی کارایی اقلیمی عنصر بالکن در ساختمان های مسکونی شهر تبریز بر اساس ضوابط ارایه شده مقررات ملی ساختمان می باشد. روش بررسی: این مقاله بر مبنای روش تحقیق تحلیلی-توصیفی و جمع آوری اطلاعات به روش اسنادی و مقایسه ای می باشد. در ابتدا با استفاده از فرمول محاسبه عمق سایه بان، عمق سایه بان و میزان نفوذ تابش آفتاب به فضای داخل محاسبه گردید و بار دیگر همین مراحل بر اساس الزامات مقررات ملی ساختمان تکرار شد و در آخر نتایج حاصل از دو فرایند تحت قیاس تطبیقی قرار گرفت. یافته ها: در حالت 0N= تفاوت در عمق نفوذ آفتاب به داخل فضا در جبهه جنوبی بین حالت بهینه و مقررات ملی 71 سانتی مترو در حالت 15N= تفاوت در عمق نفوذ 59 سانتی متر می باشد. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که احداث بالکن در شهر تبریز با عمق 2/1 متر با رویکرد اقلیمی و تنها به عنوان سایه بان برای ساختمان های مسکونی بیش تر از عمق لازم و محاسبه شده می باشد.

چکیده انگلیسی:

Background and Objective : According to the equality Terms and conditions of twenty-two national building regulations topics in all cities of Iran and being forced to run them around the country, balcony design course is the same in terms of size and its only appearance is different. However, each climate has its own requirements for the design. The aim of this article is study about balcony climate features in residential buildings in Tabriz, according to the national building regulations. Method: This article is based on analytical-descriptive research collecting information based on documents and comparative.At first, by using the canopy depth formula, canopy depth and penetration of sunlight into the buildings in Tabriz are calculated and once again, this process is repeated according to the national building regulations, and finally the results are checked through the two methods. Findings: In the condition of N=0, the difference in penetration of sun in the south side of building, between regulations and optimum condition is 71 cm, and in the condition of N=15, is 59 cm. Discussion and Conclusion: the results show that, balcony with only climate feature and using as a canopy, with depth of 1.2m is more than enough and it is absorbing the sunshine to enter into the building.

منابع و مأخذ:

1. معماریان، غلام حسین، 1386، سیری در مبانی نظری معماری، تهران، سروش دانش، 1386، ص 40-30.


2. دفتر امور مقررات ملی ساختمان، 1392، مبحث چهاردهم مقررات ملی ساختمان(تاسیسات مکانیکی)، تهران، نشر توسعه ایران، ص 16.


3. ایرانمنش، الهه و همکاران، 1394، ارائه شاخص های طراحی مسکن بومی با تأکید بر مؤلفه های طراحی شهری اقلیمی، مورد پژوهی: شهر کرمان>>، مدیریت شهری، بهار، 38، ص 353.


4. باقری، ابراهیم، 1391، پایداری و شیوه های طراحی پایدار، دستاورد، بهار، 31، ص 9.


5. رمضانی گورابی، بهمن و همکاران، 1390، رابطه بین توسعه پایدار معماری محیطی و طراحی اقلیمی در مناطق کوهستانی مطالعه موردی: شهرک ماسوله، فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، 14، ص 22.


6. حسین آبادی، سعید و همکاران، 1391، طراحی اقلیمی ساختمان های مسکونی شهر سبزوار با تأکید بر جهت گیری ساختمان و عمق سایه بان، جغرافیا و توسعه، تابستان، 27، ص 104.


7. امینی، فاطمه و همکاران، 2014، ارائه الگوهای پایداری در طراحی اقلیمی مسکن در اقلیم سرد(تبریز)، دومین همایش بین المللی سازه، معماری و توسعه شهری، تبریز، ایران.


8. دهخدا، علی اکبر، 1377،  لغت نامه،  تهران، دانشگاه تهران.


9. علیزاده، عزیزا....، 1382،  فرهنگ فارسی دکتر محمد معین، تهران : انتشارات راه رشد.


10. دفتر امور مقررات ملی ساختمان، 1392، مبحث چهارم مقررات ملی ساختمان(الزامات عمومی ساختمان)، تهران، نشر توسعه ایران، پیشگفتار


11. http://www.mrud.ir (پورتال وزارت راه و شهرسازی)


12. کسمائی، مرتضی، 1382،  اقلیم و معماری، اصفهان، خاک.