ارزیابی خسارات کشاورزی ناشی از سیلاب با استفاده از مدل سازی HEC-RAS و ARC View

محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست

حسین حکمتی‌فر ¹ , مهرداد نظریها ² , سعید گیوه‌چی ³

1 - کارشناسی ارشد مدیریت در سوانح طبیعی، موسسه تحقیقات آب، * (مسئول مکاتبات).
2 - استادیار دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران
3 - دانشجوی دکتری جغرافیا – برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.

تاریخ دریافت : 1386/05/30 تاریخ پذیرش : 1386/07/24 تاریخ انتشار : 1388/10/01

کلید واژه: سیلاب, روش‌های سازه‌ای, ارزیابی خسارات کشاورزی, Arc View, HEC-RAS, رودخانه قره‌سو,

چکیده مقاله :

انتخاب روش‌های سازه‌ای مناسب ابتدا با در نظر گرفتن جنبه‌های فنی و سپس با انجام تحلیل سود به ‌هزینه اجرای آن ها صورت می‌گیرد. از آن جا که در تحلیل سود به هزینه طرح‌های کنترل سیلاب، میزان کاهش خسارات حاصل از اجرای طرح‌ها، یکی از مهم ترین سودهای آن می‌باشد، پرداختن به روش‌های دقیق‌تر ارزیابی خسارات سیلاب ضروری می‌باشد. در این تحقیق میزان خسارات وارد شده به اراضی کشاورزی سیلاب‌دشت رودخانه قره‌سو در شهر کرمانشاه برای طرح‌های مختلف سازه‌ای کنترل سیلاب رودخانه مورد مطالعه قرار گرفت. طول بازه مطالعاتی حدود5/29 کیلومتر می‌باشد و اراضی کشاورزی در دو طرف آن پراکنده است. به منظور ارزیابی خسارات یاد شده، طرح‌های اصلاح مسیر، لایروبی مسیر و ترکیب اصلاح ولایروبی مسیر رودخانه با استفاده از برنامه‌ رایانه ای HEC-RAS و محیط Arc View مدل سازی شده، اراضی سیل‌گرفته تعیین شد. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که طرح ترکیبی اصلاح و لایروبی که به نظر می‌رسید دارای میزان کاهش خسارت چشم‌گیری نسبت به دو طرح یاد شده به طور جداگانه باشد، عملاً تفاوت میزان کاهش خسارت حاصل از این طرح با طرح لایروبی ناچیز می‌باشد

چکیده انگلیسی:

The selection of a proper measure for flood control depends initially on the technical aspects of flood and floodplain, and then on economic aspects. Since in the cost-benefit analysis of flood control plans, flood mitigation is one of the most important benefits, it is necessary to refine flood damage assessment measures. In this research study, the agricultural damages to Qarasoo floodplain have been assessed for different flood control plans. The study is done on a length of 29.5 kilometers on both sides of the river. The flood control plans which are studied here are: modifying the river’s bed, dredging the river’s bed, and a combination of the two. These are simulated using HEC-RAS and ARC VIEW software and the damage related to each plan is assessed. The results show that there is not a significant difference between dredging on the one hand and the combination of modifying and dredging plans on the other hand, although the difference was expected to be great. This could be due to the improper selection of a new path in the modifying plan.