ارزیابی و مدیریت ریسک های زیست محیطی یک واحد آموزشی با استفاده از روش FMEA
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
جعفر نوری
1
(
)
مجید عباسپور
2
(
)
مینا ترابی فرد
3
(
)
کلید واژه: ارزیابی, ریسک, FMEA, مدیریـت ریسک, کاهش ریسک,
چکیده مقاله :
برقراری سیستم های مدیریـت محیط زیست در مراکز دانشگاهی و آموزش عالی ، با فراهم نمودن محیط زیستی سالم و پویا در جهت توسعه پایدار، می تواند افکار را برای پذیرش این مهم آماده و خود به عنوان الگویی موثر در حفظ و نگه داری محیط زیست و ایجاد بهبود مستمر واقع شود. از این رو مطالعه ای با هدف ارزیابی ریسک زیست محیطی و همچنین ارایه راهکارهای موثر در کاهش ریسک های زیست محیطی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات انجام پذیرفت. با توجه به قرار گیری دانشگاه در شرایط اکولوژیکی خاص، خصوصاً عبور گسل لرزه زای شمال تهران از منطقه و همچنین فعالیت های ساختمانی به منظور توسعه این واحد دانشگاهی و جاده سازی و عبور و مرور خودروها در آن، جنبه ها و پیامدهای زیست محیطی فراوانی در این واحد دانشگاهـــی به چشم می خورد، بر همین اساس، در این مطالعه تلاش گردیده است تا با درک رسالت دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در زمینه بهبود مستمر محیط زیست، نسبت به شناسایی، ارزیابی، کاهش و مدیریت ریسک های زیست محیطی اقدام گردد. لذا، ریسک های زیست محیطی فعالیت ها وخدمات واحد علوم و تحقیقات به روش FMEA شناسایی و ارزیابی گردید. طبق نتایج به دست آمده از ارزیابی ریسک، حوادث طبیعی مثل صاعقه، آلودگی آب های سطحی و ایجاد پسماند جامد ناشی از زلزله و سیل و آلودگی هوای ناشی از نشت لوله های گاز و یا آتش سوزی هنگام وقوع زلزله، همچنین انفجار در اثر فرایندهای تأسیساتی، آلودگی آب زیرزمینی ناشی از تولید و دفع فاضلاب بهداشتی و آزمایشگاهی، تخریب منابع طبیعی، تولید پسماند ناشی از طرح جامع در سطح ریسک بالا قرار گرفتند. بر اساس مقایسه سطوح ریسک 63 % ریسک ها در سطح ریسک بالا، 14 % در سطح ریسک متوسط و 23 % در سطح ریسک ضعیف قرار گرفتند. لذا به منظور حذف، کنترل، پیشگیری و کاهش ریسک های زیست محیطی و خطرات احتمالی، بر اساس مقایسه نتایج حاصل از ارزیابی ریسک، راهکارهای مدیریت ریسک برای دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات پیشنهاد گردیده است. بدیهی است مدیریت، سازمان دهی ، هدایت و کنترل فعالیت ها و خدمات دانشگاه به منظور کاهش ریسک های زیست محیطی از نتـــایج عمـده این مطالعه می باشد.
Implementation of environmental management system, in universities and higher education fields, provides an active and healthy environment towards sustainable development. Implementation of EMS, not only causes continual improvement, but also familiarizes the public with new management system, which be a good pattern for environmental preservation. So, this study was performed to assess the environmental Risks and control and reduce the environmental Risks at the science and research campus of Islamic Azad University. This center is located in a special geographical location, the north Tehran’s fault passes under it, and also construction activities (general plan) to enlarge university and lack of sewage treatment system and unsuitable sewage disposal cause different kinds of environmental impacts. Thus in accordance with the university’s development plans, it was tried to assess the environmental risks to achieve environmental continual improvement. To reach this object the risks were identified and assessed. The assessment of environmental risks has been done through FMEA method. According to risk assessment outcomes, natural hazardous such as earthquake, flood, thunderbolt, explosion caused by constructional process, ground water pollution, natural resource degradation, waste and landscape visual pollution have been identified as high risk activities. Risk levels comparison results show that 63% of the consequences are high risk, 14% are of medium risk and 23% are identified as low risk. Therefore according to the identified risks, the objects, targets, program and indexes of environmental management system were documented and solved environmental management has been suggested. Obviously the main result of research will be the reduction of environmental risks and implementation of EMS in the science and research campus of Islamic Azad University of Tehran.
