ارزیابی کیفیت آب مخازن چاه نیمة زابل از نقطه نظر شرب و کشاورزی ( با تکیه بر نمودارهای شولر و ویلکوکس)
محورهای موضوعی : مدیریت محیط زیست
ایمان همایون نژاد
1
,
پریا امیریان
2
,
عیسی پیری
3
1 - عضو هیات علمی گروه کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه پیام نور، سیستان و بلوچستان *(مسوول مکاتبات).
2 - کارشناس ارشد گروه منابع طبیعی محیط زیست، دانشگاه پیام نور، سیستان و بلوچستان.
3 - استادیار گروه کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه پیام نور، سیستان و بلوچستان.
کلید واژه: مخازن چاه نیمة زابل, نمودارهای شولر و ویلکوکس, آب شرب, آب کشاورزی,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف:مدیریت صحیح منابع آب بواسطه کمبود آن خصوصاً در مناطق شهری که نیاز آبی تعداد زیادی از مردم از منابع آبی محدود و با هزینه زیاد تصفیه سازی تامین می شود، از ضروریات است. مخازن چاه نیمه سه گودال طبیعی بزرگ در جنوب دشت سیستان، واقع در حوالی مصب هیرمند بوده که وسعتی معادل 50 میلیون متر مربع را اشغال کرده اند. از آب ذخیره شده در این مخازن که با آب باران و آب رودخانه سیستان پر می شوند، جهت آبیاری اراضی دشت سیستان، به ویژه در فصول کم آبی و تامین آب شرب شهرستان های زابل و زاهدان استفاده می شود. با توجه به بهره برداری آب آشامیدنی و کشاورزی از آب مخازن و در راستای ارزیابی کیفیت آب مخازن چاه نیمه به مدت 1 سال مطالعه ای با این هدف در مخازن چاه نیمه انجام پذیرفت. روش بررسی: در این بررسی غلظت کاتیون های Na+ ، Mg2+ ، Ca2+ و آنیون های Cl- ، SO42- و پارامترهای EC ، TDS و TH در 9 ایستگاه واقع در 3 دریاچه مورد نمونه برداری و سنجش قرار گرفت و در نهایت نتایج حاصل از آنالیز نمونه ها بر روی نمودارهای شولر و ویلکوکس منعکس گردید. یافته ها: بررسی ها حاکی از آن است که کیفیت آب مخازن به لحاظ شرب، بر طبق نمودار شولر در طبقه قابل قبول جای دارد و به لحاظ کشاورزی، بر طبق نمودار ویلکوکس در طبقه C3S1 که معرف کیفیت متوسط است، قرار می گیرد. بحث و نتیجه گیری: لذا در صورتی که خاک کشاورزی از نظر بافت سبک باشد، می توان از آب این مخازن جهت کشاورزی استفاده نمود.
Introduction & aim: Because of the water deficiency, people's requirements and high costs of refining especially in urban zones, water resources management is very essential. Zabol Chahnimeh reservoirs are three natural and big cavities in the south of Sistan Plain Located in South-Eastern Iran and It Includes 50 Millions square meter extent. Stored Water In These Cavities Are Used To Sistan Earth And For Providing Drink Water of Zabol And Zahedan Cities. Because of the drink and agricultural usage and for investigation of water quality of chah-nimeh reservoirs, this research has been done in one year. Methods: In this research density of Na+ ,Mg2+, Ca2+ ,Cl- ، SO42- and EC , TDS ,TH parameters have been analyzed in 9 stations, then results have been rebounded on schuler & vilcoks diagrams. Results: Results showed the quality of water in reservoirs viewpoint of drinking sited in acceptable stage and viewpoint of agricultural sited in C3S1 (average quality) stage. Discussion & conclusion: finally, if the texture of soil be light, we can use water of these reservoirs for agricultural activities.
